Francisco de Valdez: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
geb.datum 1522, volgens Kikkert, "Willem van Oranje"
uitleg bij de schrijfwijze
Regel 1:
[[Bestand:Francisco de Valdes, by Cornelis de Visscher (1628-29 - 1658).jpg|thumb|Francisco de Valdez ([[Cornelis de Visscher II]], 1649)]]
[[File:Pieter-Corneliszoon-Hooft-Geeraert-Brandt-Nederlandsche-historien MGG 0378.tif|thumb|Francisco de Valdez]]
'''Francisco de Valdez''' (?, 1522 - ?, ca. 1580), ook geschreven als Valdéz, Valdés of Baldés (ook zonder accent, vooral in het Nederlands<ref>Spaanse namen die op -ez eindigen, hebben meestal de klemtoon op de voorlaatste lettergreep, wat met een accentje moet worden aangegeven, bijvoorbeeld Fernández. Valdez is daarop een uitzondering en een accent is niet nodig. Om misverstand te vermijden kan men toch een accent schrijven: Valdéz. Schrijft men Valdés (wat niet dezelfde uitspraak geeft), dan is een accentje vereist. Er is geen verschil in uitspraak tussen Valdés en Baldés.</ref>), was een Spaanse legerleider in de [[Tachtigjarige Oorlog]]. Hij is vooral bekend geworden als leider van het [[beleg van Leiden (1573-1574)]].
 
== Levensloop ==
Regel 10:
 
=== Tweede Leidse beleg en legende van Magdalena Moons ===
[[Bestand:Magdalena Moons & Francisco Valdez.jpg|thumb||''[[Magdalena Moons]] smeekt haar verloofde Francisco de Valdez de bestorming van Leiden een nacht uit te stellen.'' [[Simon Opzoomer]], ~1845.]]
 
Valdez trachtte in plaats van bestormingen, die veel soldatenlevens eisten, de stad uit te hongeren door haar volledig in te sluiten; mogelijk had hij zijn geliefde [[Magdalena Moons]] beloofd Leiden niet aan te vallen, omdat er familieleden van haar zich in de stad bevonden. Volgens een later ontstane lezing achtte Valdez op 2 oktober de tijd rijp om met een grote bestorming de stad te veroveren, maar liet hij zich overhalen door Magdalena, die smeekte om de aanval één nacht uit te stellen. Uit zijn correspondentie met de landvoogd [[Luis de Zúñiga y Requesens|Requesens]] blijkt dat Valdez plannen had om de dijken door te steken en de rest van het land in brand te zetten; er zijn echter geen aanwijzingen dat hij Leiden wilde bestormen. <br />
De geuzenleider [[Lodewijk van Boisot]] had van Willem van Oranje de opdracht gekregen de [[Polder]]s onder water te zetten, en door het in de nacht van 2 op 3 oktober door storm snel oprukkende water moesten de Spanjaarden vluchten en kon Boisots vloot de stad ongehinderd bereiken. Valdez ging naar [[Den Haag]] waar hij door zijn soldaten werd achterhaald die woedend waren over het mislopen van de plundering van Leiden, hun beloning voor de periode van beleg.
 
De geuzenleider [[Lodewijk van Boisot]] had van Willem van Oranje de opdracht gekregen de [[polder]]s onder water te zetten. Door het in de nacht van 2 op 3 oktober door storm snel oprukkende water moesten de Spanjaarden vluchten en kon Boisots vloot de stad ongehinderd bereiken. Valdez ging naar [[Den Haag]] waar hij door zijn soldaten werd achterhaald die woedend waren over het mislopen van de plundering van Leiden, hun beloning voor de periode van beleg.

Hoewel niets erop wijst dat Magdalena Valdezhem om één nacht uitstel van bestorming zou hebben gesmeekt, waren zij wel degelijk geliefden. Na Valdez'Valdezs vrijlating trouwden ze (na 1574) te [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]. De historicus [[Robert Fruin (historicus)|Robert Fruin]] meende in 1878 dat dit huwelijk een verzinsel was wegens gebrek aan documentair bewijs, maar in 2007 toonde [[Els Kloek]] aan dat Magdalena Moons zich in 1597 "''wede wijlen don F[ra]nc[i]sco de Baldees''" (dus "weduwe van...") noemde in de huwelijkse voorwaarden met haar nieuwe echtgenoot Willem de Bye, een Staatse legerleider. In 1610 trachtten ze dit verleden te verbergen door deze woorden door te strepen, maar Kloek wist middelsmet een [[Hyperspectral Imager]] de tekst weer te ontwaren.<ref>[http://www.inghist.nl/Nieuws/Actueel/20071004LeidensOntzet ING, Spectaculaire vondst werpt nieuw licht op Leidens Ontzet]</ref>.
 
=== Later leven ===
[[File:Emanuel van Meteren Historie ppn 051504510 MG 8715 franciscus de valdezio.tif|thumb|Francisco de Valdez]]
 
Francisco de Valdez heeft enkele werken geschreven over militaire zaken; zijn hoofdwerk ''Espeio y deceplina militar'' is vertaald in het Engels (1590) en het Italiaans (1598, 1628). Hij nam nog deel aan het [[beleg van Maastricht (1579)]]. Valdez overleed rond 1580.