Sampler (instrument): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 2A02:1810:3F1D:5600:F4BB:5955:947E:C412 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door [[User:213.10.107.29|213.10.1...
Aanvulling
Regel 1:
[[Bestand:Akai 1.JPG|thumb|SamplerEen sampler van Akai.]]
Een '''sampler''' is een muziekinstrument dat geluiden opwekt door [[geluid]]sfragmenten [[digitaal]] af te spelen.
Een '''sampler''' is een muziekinstrument dat geluiden opwekt door [[geluid]]sfragmenten [[digitaal]] af te spelen. Bekende oudere samplers zijn de [[Fairlight CMI]], de [[Synclavier]], de [[Akai S1000]] & [[Akai S612]], de [[Ensoniq Mirage]], de [[Casio Sk1]], de [[Korg]] DSS1 en de [[Emu-Emulator]]-serie. Modernere samplers zijn de [[Yamaha A]]-serie en de [[Akai Z4]] en [[Akai Z8|Z8]] en vele softwarematige samplers. Een 19" sample adapter module van Nederlandse bodem is de [[Zadok Products]] ([[DoubleDutch]]) [[SAM1]]. De allereerste sampler is de [[Mellotron]], hoewel deze gebruikmaakte van [[magneetband]] en niet van digitaal geluid, en de gebruiker niet zelf nieuwe geluiden kon opnemen. Feitelijk is de Mellotron dus een sample-player.
 
== Bekende samplers ==
De allereerste sampler is de [[Mellotron]] uit 1963. Hoewel deze gebruikmaakte van [[magneetband]] en niet van digitaal geluid, en de gebruiker niet zelf nieuwe geluiden kon opnemen, is de Mellotron hiermee dus alleen een afspeelapparaat van samples. De Mellotron werd populair doordat [[The Beatles]] het gebruikten in enkele nummers. Dit werd later overgenomen door andere artiesten zoals [[Moody Blues|The Moody Blues]], [[King Crimson]], en de band [[Genesis (band)|Genesis]].
 
Een '''sampler''' is een muziekinstrument dat geluiden opwekt door [[geluid]]sfragmenten [[digitaal]] af te spelen. Bekende oudere samplers zijn de [[Fairlight CMI]], de [[Synclavier]], de [[Akai S1000]] &en [[Akai S612]], de [[Ensoniq Mirage]], de [[Casio Sk1]], de [[Korg]] DSS1, en de [[Emu- Emulator]]-serie. Modernere samplers zijn de [[Yamaha A]]-serie en, de [[Akai Z4]] en [[Akai Z8|Z8]], en vele softwarematige samplers. Een 19"-inch sample adapter module van Nederlandse bodem is de [[Zadok Products]] ([[DoubleDutch]]) [[SAM1]]. De allereerste sampler is de [[Mellotron]], hoewel deze gebruikmaakte van [[magneetband]] en niet van digitaal geluid, en de gebruiker niet zelf nieuwe geluiden kon opnemen. Feitelijk is de Mellotron dus een sample-player.
 
== Hoofdfuncties ==
Bijna elke sampler kent ten minste drie functies:
* Opnemen
Regel 7 ⟶ 13:
* Afspelen
 
=== Opnemen ===
Een sampler neemt [[geluid]] op door het te digitaliseren en het op te slaan in het [[Random Access Memory|ramgeheugenwerkgeheugen]] (RAM). Hierbij kan gekozen worden voor een bitdiepte (4, 8, 12 , 16, 24 bits enz.) en [[bemonsteringsfrequentie|opnamesnelheidopnamefrequentie]] (5, 22, 32, 44.,1, 48 [[kHz]] enz.).
 
Hoe hoger de gebruikte opnamesnelheidopnamefrequentie is, des te nauwkeuriger het geluid wordt opgeslagen. De [[bit (informatica)|bitdiepte]] heeft met name invloed op de dynamiek (verschil tussen zacht en hard) van een geluid. Hoe groter het aantal bits, hoe dynamisch nauwkeuriger het geluid kan worden opgenomen (en weergegeven)
 
=== Bewerken ===
De opgenomen gedigitaliseerde geluidsfragmenten heten '[[sample]]s’s'. Met de meeste samplers kun je deze geluiden [[digitaal]] bewerken. Je kunt er stukjes afknippen, het volume aanpassen, de sample omdraaien (zodat deze achterstevoren wordt afgespeeld), et cetera. Ook moet er aangegeven worden voor welk toonbereik de sample gebruikt kan worden.
 
=== Afspelen ===
Door de samples met verschillende snelheden af te spelen wordt het opgenomen geluid op verschillende toonhoogten afgespeeld. Op deze manier zijn melodieën ten gehore te brengen. Tevens kun je bij een sampler net als bij een ‘gewone’'gewone' synthesizer diverse effecten, [[filter (elektronica)|filters]], [[Laagfrequente oscillator (electronica)|LFO]]’s en omhullende-generatoren (Eng. ''[[envelope]]s'') inzetten om het afgespeelde [[geluid]] naar smaak aan te passen.
 
Bij het afspelen op verschillende snelheden treedt wel het verschijnsel op dat de frequentiekarakteristiek (en daarbij behorende [[formant]]en) evenredig samengedrukt of uitgerekt wordt. Bij 'echte' instrumenten is een deel van de frequentiekarakteristiek afhankelijk van de bouw van het instrument, en dus onafhankelijk van de gespeelde toonhoogte. Een sample afgespeeld op een hoogte die te veel afwijkt geeft daarom een onnatuurlijk effect. Dit komt door de te grote [[formant]]verschuivingen, waardoor de klankkleur drastisch verandert. Dit wordt het 'Mickey Mouse-effect' genoemd.
Regel 23 ⟶ 29:
 
== Uitvoeringen ==
Samplers worden uitgevoerd als [[software]] of als [[hardware]] in rackvorm[[19 inch rek|rekvorm]], met een [[klavier (toetsen)|klavier]] of als losse tafelmodule, soms met een [[Sequencer (apparaat)|sequencer]]. Er zijn verschillende type samplers:
 
* Volledige sampler (dit is de meest uitgebreide variant)
Regel 33 ⟶ 39:
Moderne [[synthesizer]]s maken vaak ook gebruik van samples om hetzij als primaire klankbron te dienen, of om effecten te bereiken die met de andere synthesemethodes niet of moeilijk te realiseren zijn. Zo is het met [[additieve synthese]] heel moeilijk om bijvoorbeeld realistische aanblaaseffecten voor [[fluit (muziekinstrument)|fluitgeluiden]] te maken. In dit geval kan dat opgelost worden door een kleine sample van een ruisgeluid aan het begin van de noot bij te mengen.
 
Met de huidige samplers en synthesizers, zoals de [[Korg Kronos]], Nord Stage en [[Yamaha Motif]], is het mogelijk om op het klavier een gitaar, klarinet, Stradivarius, dan wel een kerkorgel of een concertvleugel te bespelen. Dankzij de hoge kwaliteit van sampling is er praktisch gezien geen verschil hoorbaar.
 
{{Appendix|2=
* {{en}}[http://www.soundonsound.com/techniques/lost-art-sampling-part-1 The Lost Art Of Sampling: Part 1] Sound On Sound, augustus 2005
}}
 
[[Categorie:Synthesizer]]