Veldslang: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Madyno (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Madyno (overleg | bijdragen)
tekst uit klovenier overgezet
Regel 1:
[[Bestand:Coulevriniers.jpg|thumb|15e-eeuwse culveriniers.]]
Een '''veldslang''', '''culverin''' of '''clover''', was een eenvoudige voorganger van het [[musket]], en later een middeleeuws [[Kanon (geschut)|kanon]] met een relatief lange loop en een lichte constructie, dat massieve ronde kogels met een hoge snelheid afvuurde, waardoor een relatief groot bereik met een [[Kogelbaan|vlakkere baan]] mogelijk was. De veldslang werd door de Fransen in aangepaste vorm gebruikt in de [[15e eeuw]], en laat in de [[16e eeuw]] door de Engelse marine aangepast voor gebruik op schepen. De veldslang werd gebruikt voor het bombarderen van doelen op lange afstand. Een soldaat die een clover bediende heette [[kolvenier]] of klovenier.
 
==Etymologie==
De term "veldslang" is een vertaling van het [[Latijn]]se ''colubrinus'', de "manier van de slang", waarvan ook het woord "culverin" is afgeleid. Het was oorspronkelijk de naam van een middeleeuwse voorganger van het musket, dat in de 15e en 16e eeuw gebruikt werd.<ref name="OED">"culverin". Oxford English Dictionary. Oxford University Press. 2nd ed. 1989.</ref> Een lid van een militaire [[gilde (beroepsgroep)|gilde]] gebruikte een veldslang en was lid van een gilde van ''colveniers'', ''kolveniers'', of ''[[Kloveniersdoelen (Amsterdam)|kloveniers]]'', afgeleid van het Franse woord voor veldslang: ''couleuvrines''.
Het Middelnederlandse woord ''culverin'' of ''clover'' is afgeleid van het Franse woord ''couleuvre'' dat ''adder'' betekent, waarvan weer de benaming 'veldslang' aggeleid is. In de [[middeleeuwen]] was ''slang'' het woord voor geschut.''Couleuvre'' stamt van het [[Latijn]]se ''colubrinus'', de "manier van de slang". Het was oorspronkelijk de naam van een middeleeuwse voorganger van het musket, dat in de 15e en 16e eeuw gebruikt werd.<ref name="OED">"culverin". Oxford English Dictionary. Oxford University Press. 2nd ed. 1989.</ref>
[[Bestand:Kanonerp.jpg|thumb|''Veldslang'' met een kaliber van 6 cm. Inzet: Uitvergroting van het ontstekingsgat]]
 
==Ontwikkeling van het wapen==
Oorspronkelijk was een clover de handbediende middeleeuwse voorloper van het [[musket]]. Het wapen bestond uit een holle buis met gladde loop, aan één zijde afgesloten en op een stuk hout geklemd. Het wapen werd met buskruit geladen om loden kogels af te vuren. Het buskruit ontstak men via een lontgat in de buis met een trage [[lont]].
 
Deze handbediende clovers evolueerden snel naar zwaardere versies, tot 40 kg, gemonteerd op een metalen constructie die het wapen ondersteunde en het richten vergemakkelijkte. Later ging men ze laden met een [[Manchet (munitie)|manchet]] of sabot via de achterzijde van de clover.
 
==Handveldslang==