Eikenprocessierups: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k auw!
Bondiger red. + aanv.
Regel 56:
In [[Vlaanderen]] vertoonde het voorkomen van de eikenprocessierups sinds het begin van de jaren 90 herhaaldelijk een piek. In 2007 was er sprake van een plaag, vooral in de provincie Limburg, als gevolg van het warme voorjaar; ter bestrijding zette de [[Belgische regering|Belgische federale regering]] zelfs het leger in.
 
De herintroductie in [[Nederland]] begon in 1991 met de ontdekking van enkele nesten in een wegbeplanting bij [[Hilvarenbeek (plaats)|Hilvarenbeek]]. De soort verspreidde zich daarna snel over de zuidelijke provincies. De populaties bereikten in het zuiden een voorlopig hoogtepunt in 1996. Een jaar later werden er veel minder gezien en menigeen dacht dat het insect wel weer uit Nederland zou verdwijnen. Dit bleek echter niet het geval en ieder jaar waren er meldingen uit noordelijker gelegen plaatsen. In 2010 zijn de meest noordelijkewerden nesten gevonden in de stad [[Groningen (stad)|Groningen]].
 
== Bestrijding ==
Natuurlijke [[predator]]en nemen een deel van de bestrijding voor hun rekening. Vastgesteld is dat de [[koolmees]] in april graag de jonge, nog niet behaarde eikenprocessierupsen eet. Op meerdere plaatsen in Nederland zijn na 2015 op risicoplaatsen grootschalig mezennestkastjes opgehangen om de aanwezigheid van deze vogels te stimuleren.
Door vroegtijdige bestrijding kan een plaag worden voorkomen. Dit gebeurt door een bestrijdingsmiddel te spuiten in de toppen van eikenbomen waar de nesten van de rups zijn aangetroffen. In 2004 werd hiervoor in Nederland als proef Xentari WG gebruikt. Dit middel bevat een bacterie, ''[[Bacillus thuringiensis]] var. aizawai''. De bacterie produceert in het darmstelsel van de rups eiwitkristallen. Bij de afbraak van deze kristallen in het darmkanaal komt een [[toxine (gif)|toxine]] vrij, dat de darmwand van de rups aantast. Een uur na opname van de bacterie stopt de rups met eten, doordat de kaakspieren verlammen. Geïnfecteerde rupsen bewegen zich langzaam, ze verkleuren en ten slotte verschrompelen ze. 2 tot 5 dagen na de bestrijding zijn de rupsen dood. De dode rupsen blijven met hun voorpoten aan de eikenbladeren hangen.
 
Door vroegtijdige chemische of biologische bestrijding kan een plaag worden voorkomen. Dit gebeurt door een bestrijdingsmiddel te spuiten in de toppen van eikenbomen waar nesten van de rups zijn aangetroffen.
Een andere manier van bestrijding is het wegzuigen ervan, waarna ze met een temperatuur van minimaal 600 graden Celcius verbrand worden voor ten minste 2 uur. Alleen op deze manier vervormen de brandharen zo dat ze geen gevaar meer vormen. Deze op zich omslachtige manier wordt vooral toegepast om geen andere vlindersoorten te treffen, wat met name bij gebruik van gif wel het geval is. Bestrijding is specialistisch werk waarvoor doorgaans professionele hulp wordt ingeroepen. Natuurlijke [[predator]]en nemen een deel van de bestrijding voor hun rekening. In 2015 is in Drenthe vastgesteld dat de [[koolmees]] in april graag de jonge, nog niet behaarde eikenprocessierupsen eet. In de gemeente [[Emmen (gemeente)|Emmen]] is daarop in 2016 een experiment gestart waarbij meer dan honderd nestkastjes voor deze vogel zijn opgehangen, teneinde de stand te vergroten en zo de rups te bestrijden.<ref>http://www.boomzorg.nl/nieuws.asp?id=19-14360 Website Boomzorg.nl citeert gemeente Emmen</ref>
 
Een andere manier van bestrijding is het wegzuigen van de rupsen, waarna ze direct of later bij een temperatuur van minimaal 600 graden celcius worden verbrand tot [[as]]. Ook mogen opgezogen rupsen op een veilige plaats worden begraven, de plek dient dan gedurende acht jaar onaangeroerd te blijven.<ref>[http://edepot.wur.nl/3860 Leidraad beheersing eikenprocessierups 2008, uitgave van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (Nederland)]</ref> Zuigen wordt vooral toegepast om geen andere vlindersoorten te treffen, wat met name bij gebruik van gif wel het geval is.
 
Bestrijding is specialistisch werk waarvoor doorgaans professionele hulp wordt ingeroepen.
== Zie ook ==
* [[Bastaardsatijnvlinder]]