Predicaat Koninklijk: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
'''Koninklijk''' is een [[Predicaat (titel)|predicaat]] of loffelijke bijvoeging, gebruikt in een titel of eretitel.
* In Nederland wordt het toegekend aan grote ondernemingen of verenigingen.
* In België wordt het predicaat in hoofdzaak toegekend aan verenigingen die er de aanvraag voor doen en aan de voorwaarden voldoen. Ook enkele officiële instanties, meestal daterende uit de eerste jaren van het Belgisch koninkrijk, dragen het predicaat. Het wordt ook nog in enkele bijzondere hierna gemelde gevallen aangewend.
* In Nederland wordt het toegekend aan grote ondernemingen of verenigingen.
 
== Situatie in België ==
Toen op 31 juli 1950 koning [[Leopold III van België|Leopold III]] besloot om zijn koninklijke prerogatieven af te staan aan zijn oudste zoon en op termijn troonsafstand te doen, aanvaardde prins [[Boudewijn I van België|Boudewijn]] het regentschap en werd hij bekleed met de nieuwbedachte titel van Koninklijke Prins - Prince Royal.
 
De titel en functie van 'koninklijk commissaris' wordt bij bepaalde gelegenheden gebruikt om iemand te benoemen in een quasi-ministeriële functie, met als hoofdzakelijk doel over een of andere nijpende kwestie het wetgevende werk voor te bereiden. Enkele voorbeelden:
* Koninklijk commissaris voor de administratieve hervorming [[Louis Camu]] (ca. 1935)
* Koninklijk commissaris voor de hervorming van de gerechtelijke instellingen [[Charles Van Reepinghen]] (1956-1964)
* Koninklijk commissaris voor de herziening van het wetboek van strafvordering [[Herman Bekaert]] (1962-)
* Koninklijk commissaris voor ontwikkelingssamenwerking [[Jef Van Bilsen]] (1965-1956) - ook Commissaris des konings genoemd
* Koninklijk commissaris voor de hervorming van de ziekteverzekering (1975-1976) [[Jacques Petit]]
* Koninklijk commissaris voor de codificering, harmonisering en vereenvoudiging van de sociale zekerheid [[Roger Dillemans]] (1980-1985)
* Koninklijk commissaris voor de herstructurering van de nationale wetenschappelijke instellingen [[Herman Liebaers]] (1981-1983)
* Koninklijk commissaris voor de hervorming van de strafwet [[Robert Legros]] (1983-)
* Koninklijk commissaris voor het migrantenbeleid [[Paula D'Hondt]] (1989-1993)
 
Tijdens de moeilijke regeringsvormingen in de jaren 2007-2010 gaf het Paleis blijk van heel wat vindingrijkheid in het betitelen van personen die een taak kregen opgedragen die niet helemaal overeenstemde met de traditionele opdracht van een 'informateur', zoals:
* Koninklijk bemiddelaar: [[Jean-Luc Dehaene]] in 2007
* Koninklijk verkenner: [[Herman Van Rompuy]] in 2007 en [[Wilfried Martens]] in 2008
* Koninklijk begeleider: Wilfried Martens in 2009
* Koninklijk opdrachthouder: Jean-Luc Dehaene in 2009-2010
 
In België dragen enkele eerbiedwaardige officiële instellingen, waaronder een aantal federale wetenschappelijke instellingen, het predicaat 'Koninklijk'. Het wordt ook van oudsher gebruikt door middelbare scholen in het gemeenschapsonderwijs (vroeger rijksonderwijs), meer bepaald als Koninklijk Atheneum of Koninklijk Lyceum, verder ook als Koninklijk Conservatorium.
 
Deze toekenningen dateren al van de eerste jaren van het koninkrijk België, in navolging trouwens van wat ook Willem I met milde hand toekende. Koning [[Leopold I van België|Leopold I]] gaf even mild die toekenningen, ook aan scholen of verzorgingsinstellingen waar hij een bezoek had aan gebracht en aan wie hij zijn steun wilde betonen.
De toekenning behoort uiteraard tot de ministeriële bevoegdheden die hiervoor ook de koninklijke handtekening bekomt.
 
Elke vereniging kan de titel "Koninklijk" verkrijgen, met als eerste voorwaarde dat ze minstens 50 jaar bestaat.<ref>{{Citeer web|url=https://www.monarchie.be/nl/monarchie/monarchie-en-bevolking/koninklijke-gunsten|titel=Koninklijke Gunsten|bezochtdatum=2016-06-18|auteur=|datum=|uitgever=}}</ref> Er wordt daarnaast ook met andere criteria rekening gehouden (zoals: goed beheer, niet-winstgevende doel dat wordt nagestreefd, vitaliteit en bestendigheid van de vereniging).
 
De eretitel wordt toegekend na een verkregen gunstig advies van de bevoegde minister en de provinciegouverneur en wordt over het algemeen met een plechtigheid bezegeld die wordt gehouden door de gouverneur van de provincie waar de vereniging haar zetel heeft.
 
== Situatie in Nederland ==
Regel 34 ⟶ 63:
 
In juli 2005 verloor [[Maxeda|Vendex KBB]] het predicaat als gevolg van een overname door een investeerders-consortium VDXK Acquisition BV.<ref>'Vendex KBB niet meer Koninklijk', ''De Telegraaf'', 2 december 2005</ref>
 
== Situatie in België ==
Toen op 31 juli 1950 koning [[Leopold III van België|Leopold III]] besloot om zijn koninklijke prerogatieven af te staan aan zijn oudste zoon en op termijn troonsafstand te doen, aanvaardde prins [[Boudewijn I van België|Boudewijn]] het regentschap en werd hij bekleed met de nieuwbedachte titel van Koninklijke Prins - Prince Royal.
 
De titel en functie van 'koninklijk commissaris' wordt bij bepaalde gelegenheden gebruikt om iemand te benoemen in een quasi-ministeriële functie, met als hoofdzakelijk doel over een of andere nijpende kwestie het wetgevende werk voor te bereiden. Enkele voorbeelden:
* Koninklijk commissaris voor de administratieve hervorming [[Louis Camu]] (ca. 1935)
* Koninklijk commissaris voor de hervorming van de gerechtelijke instellingen [[Charles Van Reepinghen]] (1956-1964)
* Koninklijk commissaris voor de herziening van het wetboek van strafvordering [[Herman Bekaert]] (1962-)
* Koninklijk commissaris voor ontwikkelingssamenwerking [[Jef Van Bilsen]] (1965-1956) - ook Commissaris des konings genoemd
* Koninklijk commissaris voor de hervorming van de ziekteverzekering (1975-1976) [[Jacques Petit]]
* Koninklijk commissaris voor de codificering, harmonisering en vereenvoudiging van de sociale zekerheid [[Roger Dillemans]] (1980-1985)
* Koninklijk commissaris voor de herstructurering van de nationale wetenschappelijke instellingen [[Herman Liebaers]] (1981-1983)
* Koninklijk commissaris voor de hervorming van de strafwet [[Robert Legros]] (1983-)
* Koninklijk commissaris voor het migrantenbeleid [[Paula D'Hondt]] (1989-1993)
 
Tijdens de moeilijke regeringsvormingen in de jaren 2007-2010 gaf het Paleis blijk van heel wat vindingrijkheid in het betitelen van personen die een taak kregen opgedragen die niet helemaal overeenstemde met de traditionele opdracht van een 'informateur', zoals:
* Koninklijk bemiddelaar: [[Jean-Luc Dehaene]] in 2007
* Koninklijk verkenner: [[Herman Van Rompuy]] in 2007 en [[Wilfried Martens]] in 2008
* Koninklijk begeleider: Wilfried Martens in 2009
* Koninklijk opdrachthouder: Jean-Luc Dehaene in 2009-2010
 
In België dragen enkele eerbiedwaardige officiële instellingen, waaronder een aantal federale wetenschappelijke instellingen, het predicaat 'Koninklijk'. Het wordt ook van oudsher gebruikt door middelbare scholen in het gemeenschapsonderwijs (vroeger rijksonderwijs), meer bepaald als Koninklijk Atheneum of Koninklijk Lyceum, verder ook als Koninklijk Conservatorium.
 
Deze toekenningen dateren al van de eerste jaren van het koninkrijk België, in navolging trouwens van wat ook Willem I met milde hand toekende. Koning [[Leopold I van België|Leopold I]] gaf even mild die toekenningen, ook aan scholen of verzorgingsinstellingen waar hij een bezoek had aan gebracht en aan wie hij zijn steun wilde betonen.
De toekenning behoort uiteraard tot de ministeriële bevoegdheden die hiervoor ook de koninklijke handtekening bekomt.
 
Elke vereniging kan de titel "Koninklijk" verkrijgen, met als eerste voorwaarde dat ze minstens 50 jaar bestaat.<ref>{{Citeer web|url=https://www.monarchie.be/nl/monarchie/monarchie-en-bevolking/koninklijke-gunsten|titel=Koninklijke Gunsten|bezochtdatum=2016-06-18|auteur=|datum=|uitgever=}}</ref> Er wordt daarnaast ook met andere criteria rekening gehouden (zoals: goed beheer, niet-winstgevende doel dat wordt nagestreefd, vitaliteit en bestendigheid van de vereniging).
 
De eretitel wordt toegekend na een verkregen gunstig advies van de bevoegde minister en de provinciegouverneur en wordt over het algemeen met een plechtigheid bezegeld die wordt gehouden door de gouverneur van de provincie waar de vereniging haar zetel heeft.
 
==Organisaties met het predicaat Koninklijk==
* [[Lijst van organisaties met het predicaat Koninklijk in België]]
* [[Lijst van organisaties met het predicaat Koninklijk in Nederland]]
* [[Lijst van organisaties met het predicaat Koninklijk in België]]
 
== Zie ook ==