Regiolect: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
taal |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 10:
In het bijzonder slaat de term ''regiolect'' op een merkbare tendens binnen een streektaal om specifieke kenmerken van plaatselijke dialecten te vervagen ([[dialectnivellering]]). Tegelijk wordt ook die streektaal weer aangepast aan de nationaal overkoepelende standaardtaal. Toch blijft een aantal kenmerken - vaak welbewust - gehandhaafd als regionaal identiteitskenmerk, en dan vooral in de uitspraak ([[fonologie]]) die zich nu eenmaal het minst makkelijk laat aanpassen.
De achtergrond van deze moderne nivelleringsprocessen ligt in de toegenomen sociale en geografische mobiliteit. Waar de meerderheid van de (plattelands)bevolking vroeger 'honkvast' was en een leven lang in dezelfde omgeving bleef, vaak ook gedwongen was te blijven, zoekt zij in de moderne samenleving haar sociale contacten en haar huwlijkspartners niet meer exclusief in eigen dorp. Onderwijs en beroep maken het gewoon om naar andere delen van het land te verhuizen. In de meeste dorpsgemeenschappen bestaat inmiddels een onderscheid tussen autochtonen en 'mensen van buiten', welke laatsten in grotere, snelgegroeide dorpen niet zelden 'de toon aangeven' op grond van een hogere [[sociale status]].
Recent onderzoek laat de grote dynamiek zien in de taalnivellering: in 1995 sprak nog maar een kwart van de Nederlandse ouders dialect met elkaar en een tiende deed dat nog met zijn kinderen. Tegenwoordig spreekt iets meer dan een tiende van de ouders onderling dialect en minder dan een tiende doet dat met zijn kinderen. Wanneer men de regiolecten of zelfs alleen de regionale uitspraakaccenten ook al als 'dialect' definieert, kan men deze percentages weer verveelvoudigen, maar dat zou geen recht doen aan de nivellerende taalprocessen die gaande zijn op het vlak van dialect-regiolect-standaardtaal.
Regel 26:
Driessen, G., ‘Ontwikkelingen in het gebruik van streektalen en dialecten in de periode 1995-2003’, Toegepaste taalwetenschap in artikelen (2006), afl. 1, 103-113.
[[Categorie:
| |||