Gedaanteverandering van Jezus: verschil tussen versies

[[Bestand:Icon 03003 Preobrazhenie. Konec XIV- nachalo XV v. Pol'sha.jpg|thumb|right|200px|Pools [[icoon (schilderkunst)|icoon]] van de Gedaanteverandering (ca. [[1500]])]]

De '''gedaanteverandering van Jezus''' of '''transfiguratie''' of '''verheerlijking op de berg''' is volgens de traditie een [[theofanie]] die wordt beschreven in de [[synoptische evangeliën]].<ref>Matteüs 17:1–8, Markus 9:2–8, Lucas 9:28–36</ref> Samen met de [[apostel (christelijk)|apostel]]en [[Petrus]], [[Johannes (apostel)|Johannes]] en [[Jakobus (zoon van Alfeüs)|Jacobus]] beklom [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Jezus]] een (hoge) berg, de [[Taborberg|Tabor]]. Hier liet Jezus iets van zijn goddelijke aard zien, door van gedaante te veranderen. In de [[Hebreeuwse Bijbel]] wordt op diverse plaatsen beschreven dat [[God (jodendom)|God]] in een ontoegankelijk licht woont dat voor onbeschermde stervelingen dodelijk is.{{bronBron?||2017|03|04}} Met Jezus verschenen ook [[Mozes]] en [[Elia (profeet)|Elia]] die met de stralende Jezus praatten. De apostelen konden Jezus' gedaanteverandering amper aanzien en vielen verschrikt op de grond maar plotseling waren de twee oudtestamentische profeten verdwenen en was alles weer als voorheen. Jezus gebood de ontstelde apostelen aan niemand over de gebeurtenis te spreken tot na zijn verrijzenis uit de dood.

De gedaanteverandering wordt gezien als aankondiging van Jezus' [[verrijzenis]].{{bronBron?||2017|03|04}} Het feest werd aanvankelijk gevierd als kerkwijdingsfeest van de kerk op de berg Tabor.{{bronBron?||2017|03|04}} Via verspreiding in de [[Oosters-orthodoxe Kerk]] won de viering ook aan populariteit in de [[Latijnse Kerk]].{{bronBron?||2017|03|04}} In de [[15e eeuw]] werd het een geboden feestdag voor katholieken, gevierd op [[6 augustus]].

Origenes was de eerste die opmerkte dat in het verslag van de gedaanteverandering van Jezus met Mozes en Elia "de [[Jodendom#Joodse wet|(mozaïsche) Wet]] en de Profeten" werden aangeduid.<ref>Andreas Andreopoulos (2005): ''Metamorphosis: The Transfiguration in Byzantine Theology and Iconography'', St Vladimir's Seminary Press, pag. 60-65</ref> [[Maarten Luther|Luther]] deelde dit en dacht dat zij werden genoemd om aan te geven dat de Wet en Profeten door Jezus zouden worden vervuld.<ref>Martin Luther (1905): ''Luther's Church Postil Gospels: Advent, Christmas and Epiphany sermons'', 1905, Lutherans in All Lands Company, pag. 150</ref> [[Johannes Chrysostomus]] noemde drie mogelijkheden waarom Mozes en Elia naast elkaar werden gezet. Naast hun vertegenwoordiging van de Wet en de Profeten, zou het kunnen zijn omdat Mozes dood was en Elia als nog levend werd beschouwd. Door hen beiden te noemen zou worden aangeduid dat God een God van de levenden en de doden was. De andere mogelijkheid die hij noemde was dat zij allen vertegenwoordigden die [[visioen]]en van God hadden gehad.<ref>Johannes Chrysostomus: ''Homilie over de transfiguratie van Christus''</ref>