Transponder: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 42241837 van 94.224.243.31 (overleg) ongedaan gemaakt. ??
FW (overleg | bijdragen)
→‎Toepassing: Paragrafen Luchtvaart en Scheepvaart gesplitst en aangevuld
Regel 7:
 
==Toepassing==
===Lucht- en scheepvaartLuchtvaart===
De transponder aan boord van een [[vliegtuig]] maakt deel uit van de [[Vliegtuigelektronica| avionica]]. Een [[Radar#Secundaire_radars|secundair radarsysteem]] ondervraagt de transponders van alle vliegtuigen die binnen bereik van het radarstation zijn, en de transponders antwoorden met een identificatiecode (Mode A) en de [[vlieghoogte]] (Mode C). Deze informatie is zichtbaar op de [[Radar#Radarschermen|radarschermen]] van de [[luchtverkeersleiding]]. Moderne transponders beschikken tevens over Mode Select (Mode S), die selectieve bevraging van één specifiek vliegtuig mogelijk maakt. Mode S-transponders zenden autonoom één keer per seconde, zonder dat hier bevraging door secundaire radar voor nodig is, ''squitters'' uit, met de identificatiegegevens van het vliegtuig en iets minder frequent ook de [[gps]]-positie en vlieghoogte. Het botsingspreventiesysteem [[TCAS]] is voor zijn functioneren afhankelijk van transponders.
Transponders worden veel gebruikt in de [[luchtvaart]] en de [[scheepvaart]], in beide gevallen met als doel de [[verkeersleiding]] te vereenvoudigen. Een bevragingssignaal kan worden uitgezonden door een ''squitter'' en/of een ''secundaire [[radar]]''. Het antwoordsignaal dat transponders daarop terugsturen bevat informatie over de identiteit van het voertuig waarin ze ingebouwd zijn, eventueel aangevuld met gegevens over koers, snelheid, [[vlieghoogte]], et cetera. Dit signaal wordt door de radar weer opgevangen en verder verwerkt.
 
===Scheepvaart===
In de luchtvaart worden transponders ook toegepast in [[Airborne collision avoidance system|ACAS]]-systemen, zoals [[Traffic alert and collision avoidance system|TCAS II]].
Transponders worden in de [[scheepvaart]] veel gebruikt. De toegepaste technologie is het [[Automatic Identification System]], meestal afgekort als AIS. De AIS-transponder op een [[Schip_(transportmiddel)|schip]] zendt automatisch een periodiek identificatiesignaal uit. [[Vessel traffic service|Walstations]] en schepen in de omgeving ontvangen deze informatie over de identiteit van het schip. De informatie omvat het [[MMSI]]-nummer, de [[Scheepsnamen en hun voorvoegsels|scheepsnaam]] en de [[roepletters]]. Verder geeft AIS informatie over het soort vaartuig, de gps-positie, de [[Koers_(richting)|koers]] en de snelheid. Op een [[elektronische navigatiekaart]] kan ontvangen AIS-informatie (en dus positie en identiteit van het schip) zichtbaar worden gemaakt. Dit verhoogt de veiligheid in de scheepvaart. Ook sommige walstations en [[Productieplatform|boorplatforms]] kunnen zijn voorzien van AIS.<ref> [https://www.agentschaptelecom.nl/onderwerpen/scheepvaart/maritieme-radiozendapparatuur/ais-volgsysteem-voor-de-scheepvaart Agentschap Telecom – AIS: volgsysteem voor de scheepvaart]</ref>
 
===Wegverkeer===
In militaire toepassingen worden transponders vaak gebruikt voor IFF-doeleinden ([[identification friend or foe]]). Ieder vlieg- of vaartuig dat als antwoord op een bevraging niet een bepaalde code terugstuurt, wordt dan als potentieel vijandelijk beschouwd.
 
===Verkeer===
In het openbaar vervoer worden transponders ook ingezet: veel lijnbussen hebben tegenwoordig een transponder aan boord waarmee bijvoorbeeld [[stoplicht]]en op groen worden gezet en/of slagbomen worden geopend die voor ander wegverkeer gesloten blijven (bij sommige op- en afritten van de [[snelweg]] bijvoorbeeld).