Purusa: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k BoH heeft pagina Parama Purusha hernoemd naar Purusa
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
'''''Purusa''''' is in de vroege ''[[Veda's]]'' de Grootste ([[Heelal|Kosmische]]) Persoon en ontwikkelde zich in de ''[[Upanishad]]s'' tot de geest of het bewustzijn. In de ''[[samkhya]]''-school van [[Kapila]] met zijn [[Dualisme (filosofie van de geest)|dualistische]] karakter staat het geestelijke passieve ''purusa'' tegenover het stoffelijke actieve ''[[prakrti]]''.
'''Parama Purusha''' betekent letterlijk Grootste ([[Heelal|Kosmisch]]) Persoon en is een [[Hindoeïsme|hindoeïstisch]] filosofisch [[concept (filosofie)|concept]] om oorzaak en waarnemer achter het door tijd en plaats begrensde [[Heelal|universum]] mee aan te duiden. In plaats van deze meer filosofische aanduiding worden ook [[Shiva]], [[Brahma (hindoeïsme)|Brahma]] of ''Kosmische Vader'' gebruikt. De meeste hindoes hebben één persoonlijke [[God (algemeen)|God]] of [[Ishta Deva]] waartoe zij zich richten en zullen deze meer filosofische aanduiding niet zo snel gebruiken.
 
In de ''[[Rig-Veda]]'' is de ''purusa'' nog een van de [[Schepping|scheppende]] krachten. In [[mandala 10]], hymne 90, ''[[Purusha Sukta]]'', wordt de ''purusa'' beschreven waarbij in vers 12 wordt verhaald over hoe de vier ''[[Varna (kaste)|varna's]]'' uit hem worden geboren.
 
In de ''samkhya''-school werd ''purusa'' uiteindelijk gelijkgesteld met ''[[Atman (hindoeïsme)|Atman]]'', maar gold niet meer als overkoepelend zelf, maar als een verzameling individuen. Daarmee verdween ook de noodzaak tot een godsbegrip. Tegenover ''purusa'' stond de ''prakrti'', een reële werkelijkheid, dit in tegenstelling tot het [[Monisme (filosofie)|monisme]] van de ''Upanishads'' en de ''vedanta''-school waar de werkelijkheid een illusie is, de ''[[Maya (begrip)|maya]]''.
 
{{Navigatie hindoeïsme}}