Zeekanaal Brussel-Schelde: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k WPCleaner v1.41 - Link naar doorverwijspagina aangepast. Help mee! - Ransbeek
Regel 16:
| onderschrift5 = Vredesbrug te Willebroek
}}
Het '''Zeekanaal Brussel-Schelde''' is een [[kanaal (waterweg)|kanaal]] in [[België (hoofdbetekenis)|België]], in 1997 ontstaan door het doortrekken naar de [[Schelde (rivier)|Schelde]] van het '''Zeekanaal Brussel-Rupel'''. Oudere, bekendere namen voor deze verbinding zijn '''Kanaal van Willebroek''' en '''Willebroekse Vaart'''.
 
Het Kanaal van Willebroek is (net als de [[Lieve (kanaal)|Lieve]]) een van de oudste bevaarbare kanalen van [[België]] en zelfs van [[Europa (continent)|Europa]].
Het oorspronkelijke kanaal was 20 km lang, maximaal 30m breed en 2m diep en verbond Brussel met [[Willebroek]], waar het bij het gehucht [[Klein-Willebroek]] uitmondde in de [[Rupel]]. Het hoogteverschil van 14m tussen Brussel en de Rupel werd overwonnen door 4 sluizen. Door de ingebruikname konden schepen voortaan de wispelturige [[Zenne]] en de tol voor de doorvaart van [[Mechelen (België)|Mechelen]] op weg naar de Rupel vermijden.
 
Regel 24:
Reeds in de eerste helft van de vijftiende eeuw had [[Filips de Goede]] plannen ontwikkeld voor kanalisering van de [[Zenne]], dit was echter geen succes. In [[1477]] verleende [[Maria van Bourgondië (hertogin)|Maria van Bourgondië]] echter toelating aan de stad Brussel voor het graven van een volledig nieuw kanaal van Brussel, via [[Vilvoorde]] naar de [[Dijle]] in [[Mechelen (stad)|Mechelen]]. Mechelen wou niets weten van dat nieuwe kanaal op hun grondgebied, maar het was al gegraven tot in Vilvoorde.{{Bron?||2016|11|15}} Men bedacht een gewijzigd tracé voor het kanaal, van Vilvoorde tot aan de [[Rupel]] ter hoogte van het gehucht [[Klein-Willebroek]]. [[Keizer Karel V]] keurde deze plannen in [[1531]] goed. De plannen van de stad Brussel werden lang door [[Mechelen (stad)|Mechelen]] aangevochten, dat door het nieuwe kanaal haar tolrechten op de Zenne dreigde te mislopen, en [[Vilvoorde]], dat vreesde dat het nieuwe kanaal de Zenne zou droogleggen.
 
Pas op 16 juni [[1550]], nadat het protest van Mechelen en Vilvoorde was weerlegd en ook de nieuwe landvoogdes [[Maria van Hongarije (1505-1558)|Maria van Hongarije]] haar fiat had gegeven, kon [[Jan van Locquenghien]], burgemeester van [[Brussel (stad)|Brussel]], eindelijk de eerste spadesteek geven. Op 20 januari [[1553]] werd de dijk tussen het nieuwe kanaal en de [[Rupel]] doorgestoken, dit zorgde echter voor een onvoorziene zondvloed die voor schade zorgde tot in [[Tisselt]]. Er waren dus dringend aanpassingswerken noodzakelijk. Op 11 oktober [[1561]] waren de werken afgerond, ze zouden 800 000 florijnen gekost hebben <ref>Bomberg, B. ''A New Picture Of Brussels'' 1820</ref>. Het kanaal stond toen bekend als ''Bruesselsche Schipvaert'' of als ''Willebroekse Vaart''. Het was toen 28,2 km lang, 30 m breed en 2 m diep. Vier dubbele sluizen ([[Ransbeek-Heembeek|Ransbeek]], [[Humbeek]], [[Tisselt]] en [[Willebroek]]) overwonnen een hoogteverschil van 18 m en maakten het kanaal tot één van de modernste waterwegen in Europa.
 
Vanwege zijn strategische ligging en rol als verbinding tussen Brussel en [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] werd het kanaal meermaals een strijdtoneel. De oude monding aan de Rupel in Klein-Willebroek werd zo in [[1576]] voorzien van een versterkte omwalling, de zogenaamde [[Schans (verdedigingswerk)|Rupelschans]]. In [[1579]] speelde deze een rol tijdens de periode van de [[Spaanse Furie (Antwerpen)|Spaanse Furie]]; in Klein-Willebroek en omgeving kwam het tot een veldslag tussen [[Staatse leger|Staatse]] en Spaanse troepen. Twee jaar eerder, in 1577 werd de [[Verbrande Brug (brug)|Verbrande Brug]] (ten noorden van Vilvoorde) in brand gestoken door de Spaanse troepen.
 
== Economische rol ==