Inname van Wesel: verschil tussen versies

De '''inname van Wesel''' of '''verrassing van Wesel''' was de zeer snelle inname van de stad [[Wesel (stad)|Wesel]] door het [[Staatse partij|Staatse]] leger op [[19 augustus]] 1629 tijdens de [[1629Tachtigjarige Oorlog]]. De inname gebeurde tijdens het grootse [[Beleg van 's-Hertogenbosch]] en droeg uiteindelijk bij aan de overwinning op de [[Spanje|Spanjaarden]] in [['s-Hertogenbosch]]. Om de belegeraars weg te leiden van dat beleg was het Spaanse leger met hulp van keizerlijke troepen de Republiek in het hart binnengevallen, de [[Inval van de Veluwe (1629)|Inval van de Veluwe]]. Daarbij was het leger afhankelijk van voedselleveringen vanuit Wezel. Toen onverwachts Wezel was ingenomen moest het Spaans-keizerlijke leger de Veluwe ontruimen en viel niet veel later 's-Hertogenbosch in Staatse handen.

[[Frederik Hendrik van Oranje|Frederik Hendrik]], die voor 's-Hertogenbosch lag met zijn leger van meer dan 25000 man, had begin augustus het plan om de bevoorradingsroutes van Spanjaarden te doorbreken om zo 's-Hertogenbosch te kunnen winnen. De Spanjaarden hadden in Wezel een [[Magazijn (opslagplaats)|magazijn]] met een grote voorraad levensmiddelen en een geldschat van 'miljoenen rijksdaalders', van waaruit de Spanjaarden in Oost- en Zuid-Nederland bevoorraad werden. Er was een relatief klein [[garnizoen]] van 1200 soldaten in de stad. De Staatse gouverneur van [[Emmerik]], Baron Otto van Gendt, heer van Dieden, kende een man uit Wesel, Pieter Muller genaamd, die hem berichtte dat de gouverneur van Wesel een stenen toren had afgebroken. Dit was gebeurd om ruimte te maken voor een nieuw aan te leggen [[Bolwerk (bouwwerk)|bolwerk]].

De overwinning was een welkome en onverwachte opsteker voor de Nederlanden, zowel financieel als strategisch. De hele bezetting van Wezel, bestaande uit 1.200 soldaten, werd krijgsgevangen gemaakt. Onder de bezetting waren drie officieren en 108 soldaten aan doden gevallen, onder de [[Staatsen]] 1 officier en 8 soldaten. Binnen de [[Vesting (verdedigingswerk)|vesting]] werden 32 kanonnen buitgemaakt, een grote voorraad proviand, en een aanzienlijke buit in de vorm van zilver en bagage. Deze waren achtergelaten door vluchtende officieren die naar de Graaf van den Bergh waren getrokken.

De verrassing van Wezel had een belangrijk gevolg voor het [[Beleg van 's-Hertogenbosch]] omdat de Spaansgezinde Graaf [[Hendrik van den Bergh]] het [[Kwartier van Veluwe]] moest verlaten tijdens de [[Inval van de Veluwe (1629)]]. De Spanjaarden in Zuid-Nederland, waaronder in 's-Hertogenbosch, verloren hierdoor het logistieke centrum van hun bevoorrading. Hij liet [[Ernesto Montecuccoli]], die op 14 augustus [[Amersfoort]] nog had ingenomen, terugkomen van de [[Veluwe]], [[Amersfoort]] en het [[Huis Ter Eem]] werden verlaten, alle Spaanse troepen trokken zich terug over de [[IJssel]] waar Van den Bergh de schansen bezet hield, en vervolgens zelf in [[Rijnberk]] ging legeren. Een maand later capituleerde 's-Hertogenbosch.