Mindfulness: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
k Ivm uitschakeling PMID als magische link
Regel 1:
'''Mindfulness''' is een aandachts-oefening en vorm van meditatie of training daarin waarbij men zich met nieuwsgierige aandacht en zonder automatische reacties bewust is van fysieke ervaringen, stemmingen, gevoelens en gedachten.
 
== Boeddhistische wortels, maar nu toegepast in een westerse klinische context==
Samma Sati is een onderdeel van het zogenaamde [[Het Achtvoudige Pad|achtvoudige pad]] (in Pali en Sanskriet: [[Atthangika Magga (boeddhisme)|atthangika magga]]) en heet dan ''sati'' in [[Pali (taal)|Pali]] of als ''smṛti'' in [[Sanskriet]], begrippen die in het Engels kunnen vertaald worden als mindfulness. Het wordt al 2.000 jaar toegepast in het [[boeddhisme]]. Deze aandachtstraining [[vipassana]] wordt beschouwd als specifiek boeddhistisch en is erop gericht de beoefenaar te brengen tot een ervaring van het bestaan zoals dit werkelijk is.
 
In een westerse medische of psychotherapeutische context is het begrip bekend geworden door de Amerikaanse onderzoeker [[Jon Kabat-Zinn]]. Deze moleculaire bioloog ontleende de term aan [[Thich Nhat Hanh]]<ref>Thich Nhat Hanh (1975). The Miracle of Mindfulness</ref>, een [[Vietnam]]ese [[monnik]] die omwille van zijn houding tijdens de [[Vietnamoorlog]] uit zijn geboorteland verbannen werd en in [[Frankrijk]] ging wonen. Talrijke boeddhistische monniken uit Thailand en Myanmar hebben de vipassana in zijn zuivere vorm onderwezen wat geleid heeft tot vele beoefenaars in de westerse wereld. Ook de vipassanaleraren Saya Gyi U Ba Khin en S.N. Goenka hebben wereldwijd volgelingen. Hoewel mindfulness wortels heeft in het boeddhisme veronderstelt men van beoefenaars geen kennis van het boeddhisme, zen, vipassana, yoga of welke oosterse filosofie of meditatietechniek dan ook. Het wordt o.a. toegepast in MBSR (Engels: ''mindfulness based stress reduction'', op mindfulness gebaseerde stressvermindering) en MBCT (Engels: ''mindfulness based cognitive therapy'', op mindfulness gebaseerde cognitieve therapie).
Regel 16:
De Amerikaan Dr. Jon Kabat-Zinn, [[Emeritaat|Emeritus]] [[hoogleraar|Hoogleraar]] aan de [[University of Massachusetts]] Medical School heeft als eerste het begrip mindfulness uit zijn boeddhistische context gehaald en een acht weken durende training ontwikkeld, '' mindfulness based stress reduction'' (MBSR, op mindfulness gebaseerde stress reductie). Alhoewel hij meditatie zowel in Azië als in de Verenigde Staten geleerd heeft , ziet hij zichzelf niet als boeddhist, maar beschouwt hij zichzelf liever als wetenschapper. Hij heeft de basis gelegd voor het gebruik van mindfulness door [[arts]]en en/of [[Psychotherapeut|psychotherapeuten]]. MBSR, in het Nederlands ook wel ''aandachttraining'' genoemd, wordt door therapeuten gebruikt ter bestrijding van piekeren, [[Klinische depressie|depressie]], pijn of burn-out. Kabat-Zinn heeft bij de ontwikkeling van zijn methode elementen ontleend aan de praktijken van [[Zen]] en van yoga. In de jaren negentig maakte [[Vlaanderen]] kennis met het werk van Kabat-Zinn via de Antwerpse psychiater, zenleraar en mindfulnesstrainer [[Edel Maex]], die boeken over het onderwerp publiceerde en het thema bekender maakte bij een breder publiek.
 
''Mindfulness Based Cognitive Therapy'' is een ontwikkeling van de 8 weken durende mindfulnesstraining, ontwikkeld door J. Mark G. Williams (professor Klinische Psychologie te [[Oxford (Verenigd Koninkrijk)|Oxford]]), John D. Teasdale ([[Cambridge (Verenigd Koninkrijk)|Cambridge]]) en Zindel Segal ([[Toronto]]) met als doel de kans op hervallen in depressie kleiner te maken.
 
Er is geen fundamenteel verschil tussen MBSR en MBCT. Het verschil zit niet in de inhoud, maar in de context, in de omgeving waarin het wordt toegepast. Essentieel bij beide trainingen is dat de deelnemers aan het programma op een gedisciplineerde wijze thuis de oefeningen uitvoeren die ze tijdens de training aanleren. De bedoeling is om mensen te leren om met milde open aandacht naar de werkelijkheid te kijken.
 
MBCT wordt in het Nederlands ook wel ''aandachtgerichte cognitieve therapie''<ref>Segal, Z.V., Williams, J.M.G. & Teasdale J.D. (2004). Aandachtgerichte cognitieve therapie bij depressie. Een nieuwe methode om terugval te voorkomen.</ref> genoemd. In MBCT wordt mindfulness als vaardigheid aangeleerd bij de behandeling van met name chronische en recidiverende [[Depressie (klinisch)|depressies]], maar ook bij [[fobie]]ën en [[chronische pijn]].<!--Heeft betrekking op pijn--><ref name="PMID 17257755">{{citeerCiteer journal | author = McCracken LM, Gauntlett-Gilbert J, Vowles KE. | year = 2007 | month = September | title = The role of mindfulness in a contextual cognitive-behavioral analysis of chronic pain-related suffering and disability. Pain. 2007 Sep;131(1-2):63–9. | journal = Pain | volume = 131 | pages = 63–9 | issn = 1872-6623 | pmid = 17257755 | doi = 10.1016/j.pain.2006.12.013 | url = http://www.researchgate.net/profile/Kevin_Vowles/publication/6545981_The_role_of_mindfulness_in_a_contextual_cognitive-behavioral_analysis_of_chronic_pain-related_suffering_and_disability/links/5411df040cf2788c4b354e6f.pdf | language = en | format = pdf | accessdate = 11 december 2015}}</ref>
 
In Nederland wordt mindfulness toegepast in de psychologische zorg aan kankerpatiënten door het [[Helen Dowling Instituut]]. [[J. Mark G. Williams|Mark Williams]] begeleidde een groep van Britse parlementairen van verschillende politieke partijen om hen de principes van mindfulness bij te brengen.
Regel 28:
 
== Andere toepassingsgebieden ==
Daarnaast vormt mindfulness een essentieel element in de zogenaamde [[Derde Generatie Gedragstherapie]], waaronder de [[Acceptance and Commitment Therapy]] (ACT)<ref>Hayes, S.C., Strosahl, K., Wilson, K. (1999). Acceptance and commitment therapy. An experiential approach to behavior change</ref><ref>A-Tjak, J. & De Groot, F. (2008). Acceptance and Commitment Therapy. Een praktische kennismaking voor hulpverleners. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum</ref>. Binnen deze gedragstherapieën wordt mindfulness op een minder strikte en meer pragmatische wijze toegepast dan bij MBCT. Mindfulness wordt theoretisch gezien als één van de zes kernprocessen van ACT, naast onder andere acceptatie en defusie.
 
== Gezondheidsclaims ==
Uit een grote meta-analyse van 47 klinische studies, waarbij de deelnemers gemiddeld acht weken lang maximaal 40 minuten per dag aan mindfulnessmeditatie deden, bleken kleine verbeteringen merkbaar op het gebied van angstreductie, minder depressie en pijn.<ref name="PMID 24395196">{{en}}{{Aut|Goyal M, Singh S, Sibinga EMS, Gould NF, Rowland-Seymour A, Sharma R, et al.}} Meditation programs for psychological stress and well-being: a systematic review and meta-analysis. JAMA Intern Med. 2014 Mar;174(3):357–68. {{PMID |24395196}}. {{DOI|10.1001/jamainternmed.2013.13018}}. Onder andere besproken in Trouw: Robin de Wever - [http://www.trouw.nl/tr/nl/5097/Spiritualiteit/article/detail/3573861/2014/01/08/Is-mediteren-gezond-De-wetenschap-is-er-nog-niet-uit.dhtml Is mediteren gezond? De wetenschap is er nog niet uit]. Trouw 8 januari 2014. En op Gezondheidsnet - [http://www.nu.nl/gezondheid/3669324/meditatie-verlicht-depressieve-klachten.html Meditatie verlicht depressieve klachten]. Nu.nl. 7 januari 2014. Ook besproken op op [http://www.medscape.com/viewarticle/818931 Medscape]</ref> Het doen van mantrameditatie had dergelijke effecten niet. Mindfulnessmeditatie heeft vergelijkbare effecten als antidepressiva bij gevallen van lichte depressie.<ref name="PMID 24395196" />
 
== Externe links ==