Akkoord (muziek): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Vierklank: (op basis van grondtoon c)
k Wikipedia:Wikiproject/SpellingCheck. Help mee!, replaced: C majeur → C-majeur (2), Verder gaan → Verdergaan met AWB
Regel 51:
*Wijde ligging: er kunnen grotere intervallen tussen de akkoordtonen optreden (vb. c-g-e, de afstanden zijn nu geen tertsen meer maar een kwint en een sext)
===Verdubbelingen===
Noten kunnen verdubbeld voorkomen in hoger of lager liggende octaven. Een voorbeeld is de drieklank c-e-g-c, waarin de grondtoon c twee keer voorkomt. Bij verdubbelingen wordt doorgaans de terts minder snel verdubbeld ten opzichte van grondtoon of kwint. Dit heeft een akoestische reden: door verdubbeling komt er akoestisch veel nadruk te liggen op de verdubbelde toon, en dit kan de functie van het akkoord minder duidelijk waarneembaar maken. In een drieklank van bijvoorbeeld C -majeur zal men zelden C-E-G-E aantreffen, maar veel frequenter C-C-E-G, of C-G-C-E-G. De terts van de drieklank is doorgaans een kleurende toon, terwijl grondtoon en kwint veeleer de contouren van een akkoord zelf neerzetten: grondtoon en kwint zijn dan ook in de harmonische boventonenreeks nauwer aan elkaar verwant dan de terts, die pas later in de boventonenreeks optreedt.
 
==Vierklank==
Regel 87:
De [[terts (muziek)|overmatige terts]] komt in de [[harmonieleer]] niet voor; het is een exotisch [[melodie|melodisch]] [[interval (muziek)|interval]], dat in Aziatische muziek af en toe wordt gebruikt.
 
In de [[jazz]]muziek is het gebruikelijk om een melodie te harmoniseren met septiemakkoorden. Nog meer tertsen kan ook (zie onder), al is het gebruik hiervan een stuk minder algemeen. Een terts boven op een dominantseptiemakkoord levert een resp. klein en groot '''none-akkoord'''. Zo kan men doorstapelen en er ontstaan '11' en '13' -akkoorden. Verder gaanVerdergaan dan 13 is zinloos, omdat 15 en 17 enharmonisch gelijk zijn aan resp. de grondtoon en de terts.
 
===Omkering van vierklanken===
Regel 120:
Ongebruikelijke akkoorden kunnen uit kwarten zijn opgebouwd (1, 4, 7), maar indien er meer dan twee kwarten worden opgestapeld, dan is het akkoord te herleiden tot een (al dan niet volledig) akkoord, dat uit tertsen is opgebouwd (bijvoorbeeld: c-f-b-e-a = f-a-c-e met een extra b als toegevoegde kleurtoon).
 
In de jazzmuziek worden zulke kleurende toevoegingen aan akkoorden (drieklanken) ook wel akkoordalteraties genoemd. Een C7/9/+11 akkoord bevat bijvoorbeeld de tonen: C-E-G-Bes-D-Fis. De Bes (=klein septime, 7), D (=grote none, 9) en Fis (=verhoogde undecime, +11) zijn toegevoegd aan de basisdrieklank van C -majeur (CEG). Overigens wordt in de praktijk de kwint, wanneer deze rein is, meestal niet gespeeld, omdat deze de 'kleur' van het akkoord niet wezenlijk verandert.
 
==Gehoor==