Ulrich Plenzdorf: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 1 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q62334
Leopard (overleg | bijdragen)
k cosmetisch
Regel 3:
 
==Levensloop==
Plenzdorf behoort tot de vooraanstaandste exponenten van de 'oostelijke' Duitse literatuur. Hij werd in de Berlijnse wijk [[Berlin-Kreuzberg|Kreuzberg]] geboren in een overtuigd [[communisme|communistisch]] milieu en studeerde halfweg de [[1950-1959|vijftiger jaren vijftig]] wijsbegeerte aan het [[Franz-Mehring-Institut]] van [[Leipzig]], een studie die hij evenwel niet voltooide. In plaats daarvan ging hij voor het [[theater (kunstvorm)|theater]] werken, en na zijn legerdienst in 1958 en 1959 ging hij aan de hogeschool van [[Babelsberg]] film studeren; deze studie rondde hij in 1963 af.
 
In de [[1960-1969|jaren 60zestig]] schreef Plenzdorf meerdere filmscenario's, waaronder het succesvolle ''Kennen Sie Urban?'' uit 1970, waarvoor hij twee prijzen ontving, waaronder de [[Heinrich-Mann-Preis]]. Zijn grote doorbraak kwam in 1972 met de klassieker ''Die neuen Leiden des jungen W.'', een werk dat het midden houdt tussen een [[toneelstuk]] en een [[roman (literatuur)|roman]]. Dit is het werk waarmee Plenzdorf zowel in de DDR als in [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|West-Duitsland]] bekendheid verwierf, en dat hem grote erkenning opleverde.
 
''[[Die neuen Leiden des jungen W.]]'' is, zoals de titel suggereert, een allusie op [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethes]] ''[[Die Leiden des jungen Werthers]]'': het vormt een kritische evaluatie van de jongerencultuur in de DDR van de jaren zeventig, en dit in contrast met de verstarde, grauwe alledaagsheid van het [[socialistisch realisme]]. Tegelijk is de roman eveneens een hoogst humoristisch werkstuk, met een sarcastische interpretatie van [[literaire receptie]]. Het hoofdpersonage, Edgar Wibeau, is een rebel die geïnteresseerd is in de [[beat (cultuur)|beatcultuur]] en zich hoogst [[individualisme|individualistisch]] gedraagt, tot ergernis van zijn [[conformisme|conformistische]] omgeving. Hij ontdekt Goethes klassieker per toeval op het toilet (en gebruikt het voorwoord als toiletpapier), waarna hij door het verhaal gefascineerd geraakt. Net zoals Werther gaat hij een relatie met een vrouw aan die in feite al gehuwd is, en net zoals Werther komt hij tragisch aan zijn einde. Hij pleegt weliswaar geen zelfmoord: in een bizarre poging zijn talenten voor het algemeen nut aan te wenden (zoals dat in een collectieve samenleving hoort), sterft hij een groteske dood tijdens de ontwikkeling van een soort automatische verfmachine. Het ironische boek, dat niet weinig controversieel was, maakte bij de DDR-jeugd duidelijke gevoelens van herkenning los. De filmversie volgde in 1976.
 
Ook het filmscenario ''Die Legende von Paul und Paula'' was een succes; in 1978 won Plenzdorf de [[Ingeborg-Bachmann-Preis]] voor ''Kein runter, kein fern''. Tijdens de [[1980-1989|jaren '80tachtig]] fulmineerde hij in zijn theaterstukken tegen de wandaden van het [[stalinisme]]. Na de val van de [[Berlijnse Muur|Muur]] ging Plenzdorf dieper in op de gevolgen van de communistische erfenis en het totalitarisme: ''Das andere Leben des Herrn Kreins'' behandelt de onvermijdelijke confrontatie, in het moderne Duitsland, tussen oude ideologische tegenstanders. Ulrich Plenzdorf doceerde sedert 2004 aan het literatuurinstituut van Leipzig en was tot aan zijn overlijden op 72-jarige leeftijd nog steeds als schrijver actief.
 
==Werken==
Regel 23:
*1993 Vater Mutter Mörderkind (toneel)
*1994 Das andere Leben des Herrn Kreins (toneel)
 
 
{{Appendix|2=