Stiletto (schoeisel): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Gender gap
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:2012.6.0294 louboutin.JPG|thumb|Stiletto's van de Franse schoenenontwerper [[Christian Louboutin]]]]
{{Meebezig}}
[[Bestand:Stilettoheels1.jpg|thumb|Stiletto's]]
Een '''stiletto''' is een vrouwen[[schoen]] met een lange, dunne hoge [[Hak (schoeisel)|hak]] (''stilettohak'') en puntige neus. Stilettohakken zitten ook wel onder [[Laars|laarzen]].
 
Regel 8 ⟶ 7:
 
== Geschiedenis ==
[[Bestand:Stilettos-heels-bBlue shoes (5641281554).JPGjpg|thumb|SchoenenStiletto's met stilettohakken van 12een cmplateauzool]]
Smalle, hoge hakken waren er vooral  aan het einde van de 19e eeuw, zoals blijkt uit talloze[[Seksueel fetisjisme| fetisj]]tekeningen. Hard fotografisch bewijs is er in de vorm van foto's van de Parijse zangeres [[Mistinguett]] uit de jaren 1940. Haar schoenen waren ontworpen door [[Andre Perugia|André Perugia]], die in 1906 schoenen ging ontwerpen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat hij de stilettohak heeft uitgevonden, maar hij is waarschijnlijk de eerste goed gedocumenteerde ontwerper van de smalle hoge hak.
 
De stilettohak kwam op met de komst van de technologie waarmee een metalen kern in de hak werd aangebracht in plaats van hout of ander, zwakker materiaal dat een brede hak noodzakelijk maakte. Deze revival kan worden toegeschreven aan de ontwerper [[Roger Vivier]] en zulke ontwerpen werden zeer populair in de jaren 1950.<ref>{{cite web|url= http://www.lifeinitaly.com/fashion/high-heels.asp|title= Italian Fashion: The History of High Heels|first= Meredith|last= Paslawsky|date= November 2008|publisher= Life In Italy|archiveurl= https://web.archive.org/web/20151222104328/http://www.lifeinitaly.com/fashion/high-heels.asp|archivedate= 22 december 2015|accessdate= 20 december 2012|quote= In 1954, Roger Vivier designed the first stiletto heel with its infamous bold arch for the house of Dior. "Stiletto" is an Italian word for a small metal dagger.}}</ref>
 
De naam stiletto voor schoenen verscheen in 1959 voor het eerst in druk in het magazine ''New Statesman'': "Zij kwam ... naar voren, scheef lopend door het ontbreken van een van de hakken van de stiletto's".<ref name=Games2007>{{Cite book|last = Games|first = Alex|year = 2007|title = Balderdash & Piffle: One Sandwich Short of a Dog's Dinner|isbn = 978-1-84607-235-2|publisher=BBC Books}}</ref>
Regel 17 ⟶ 16:
Als modeartikel is de populariteit in de loop van de tijd veranderd. Na een eerste golf van populariteit in de jaren 1950 kregen de schoenen in het begin van de jaren 1960 hun meest verfijnde vorm, toen de punt net zo smal en lang werd als de hak. In verband met het scherpe silhouet gingen vrouwen de hele schoen "stiletto" noemen, niet alleen de hak, via [[synecdoche]] (''[[pars pro toto]]'').
 
Hoewel stiletto's na het begin van het [[The Beatles|BeatleBeatles]]<nowiki/>stijdperktijdperk officieel uit de mode gingen, bleven ze populair in het straatbeeld, en vrouwen weigerden koppig ze op te geven, zelfs toen zij ze niet meer gemakkelijk konden vinden in de [[Mainstream (stroming)|mainstreamwinkels]]. Een soort stilettohak werd in 1974 opnieuw geïntroduceerd door [[Manolo Blahnik]], die zijn "nieuwe" hak "[[naaldhak]]" noemde. Oude onverkochte voorraden stiletto's met puntneuzen en latere kopieën (zonder de echte stilettohak) werden populair bij [[Punk (cultuur)|punkers]] en andere modebewegingen aan het eind van de jaren 1970, tot de voorraad originele stiletto's in de vroege jaren 1980 opraakte. Daarop werden op kantoor vaak schoenen met ronde neuzen en wat bredere (soms kegelvormige) semi-stilettohakken gedragen die vaak erg hoog waren om een slank postuur te suggereren, in combinatie met breedgeschouderde [[Pak (kleding)|pakken]].
 
De stiletto verdween bijna geheel in de jaren 1990, toen werkende en studerende vrouwen schoenen met een blokhak gingen dragen. Hij maakte na 2000 een comeback toen jonge vrouwen de stiletto gingen dragen bij kantoorkleding en om een vrouwelijke noot toe te voegen aan vrijetijdskleding zoals de [[spijkerbroek]].
[[Category:All articles with unsourced statements|Category:All articles with unsourced statements]]
[[Category:Articles with unsourced statements from May 2016|Category:Articles with unsourced statements from May 2016]]
<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B;''[[Help:Referentie gewenst|<span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2016)">citation needed</span>]]''&#x5D;</sup>
 
== Imago ==
Stiletto's wekken net als andere hooggehakte schoenen de optische illusie van een langer, slanker been, een kleinere voet en grotere lichaamslengte. Zij veranderen de houding en gang van de draagster,<ref><{{cite classweb |url="citation web">Bering,http://blogs.scientificamerican.com/bering-in-mind/2014/07/23/the-high-heel-hottie-effect-the-evolutionary-psychology-of-womens-shoes/|title= The High-Heel Hottie Effect: The Evolutionary Psychology of Women’s Shoes|first= Jesse|last= Bering|date= (23 Julyjuli 2014)|publisher= ''[[Scientific American]]''|archiveurl= https://web.archive.org/web/20150126022304/http://blogs.scientificamerican.com/bering-in-mind/2014/07/23/the-high-heel-hottie-effect-the-evolutionary-psychology-of-womens-shoes/|archivedate=26 </cite>januari 2015 |deadurl= no|quote= By exaggerating the normal female gait, high heels serve to falsely enhance our perception of the wearer’s femininity.}}</ref> waarbij de kuitspieren worden aangespannen en de borsten en billen meer uitkomen.<ref>{{cite web |url= http://www.theguardian.com/lifeandstyle/2008/oct/28/fashion|title= Are we just masochists?|first= Hannah|last= Betts|date= 27 oktober 2008|publisher= ''[[The Guardian]]''|archiveurl= https://web.archive.org/web/20150126023553/http://www.theguardian.com/lifeandstyle/2008/oct/28/fashion|archivedate=26 januari 2015 |deadurl= no|quote= Heels alter the angle of the buttocks by 20 or 30 degrees to create a more youthful and thus fertile-looking body.}}</ref>
 
In de loop van de tijd raakten stilettohakken meer bekend om hun erotische aard dan omdat de draagster er langer door leek. Zij worden vaak beschouwd als een verleidelijk aspect van de kleding, en komen als zodanig vaak voor in de popcultuur. Ze zijn een algemeen fetisjvoorwerp en worden vooral geassocieerd met het imago van [[femme fatale]].
 
== Nadelen ==
Alle hoge hakken gaan in tegen de natuurlijke functionaliteit van de voet, zodat zij problemen aan het beendergestel en de spieren kunnen veroorzaken als de gebruikster ze vaak draagt. Zulke schoenen zijn een  veel voorkomende oorzaak van klachten van de [[bloedsomloop]] zoals pijn, vermoeidheid en zware benen, en kunnen [[hoge bloeddruk]] in de benen veroorzaken.<ref><{{cite classjournal|last="citation journal">Wagner,|first= T.F.;|title= Influence etof al.high-heeled <shoes on venous function in young women|journal= Journal of Vascular Surgery|volume= 56|issue= 4|pages= 1039–1044|publisher= Society for Vascular Surgery|date= oktober 2012|url= http:/cite>/www.jvascsurg.org/article/S0741-5214(12)00117-6/abstract|display-authors=etal}}</ref>
 
Stilettohakken concentreren veel kracht in een klein gebied. De druk onder zo'n hak, die groter is dan de druk onder de poot van een olifant,<ref><{{cite classweb|url="citationhttp://hypertextbook.com/facts/2003/JackGreen.shtml|title=Pressure web">Green,Under JackHigh (Heels|last=Green|first=Jack|year=2003).|accessdate= 20 december 2012|publisher= ''The Physics </cite>Factbook''}}</ref> kan schade veroorzaken aan vloerkleden en vloeren. De stiletto kan, tenzij hij is voorzien van een [[High-heeled footwear#Accessories|hakstopper]], onpraktisch zijn om buiten te lopen op een zachte ondergrond (zoals gras, zand of modder), en in een omgeving waar schade aan de vloer onaanvaardbaar is (bij [[linoleum]] of zachte houten vloeren in een woning en in een vliegtuig).
[[Category:All articles with unsourced statements|Category:All articles with unsourced statements]]
[[Category:Articles with unsourced statements from May 2016|Category:Articles with unsourced statements from May 2016]]
<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">&#x5B;''[[Help:Referentie gewenst|<span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2016)">citation needed</span>]]''&#x5D;</sup>
 
Ondanks dat ze onpraktisch zijn en de het fluctueren van de vraag, blijven stiletto's een modieus artikel.
 
{{Appendix|1=alles|2=
'''Externe linksBronnen'''
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Stiletto heel|oldid=748433192|datum=20161113}}
* {{cite book|last= Bergstein|first= Rachelle|title= Women from the Ankle Down – The Story of Shoes and How They Define Us|location= New York|publisher= [[Harper Collins]]|year= 2012|type= Hardback |isbn=978-0-06-196961-4|pages = 284}}
----
'''Voetnoten'''