Aarde (planeet): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ijstijd -> ijstijdvak
Pompidom (overleg | bijdragen)
k Link naar doorverwijspagina Luca gewijzigd in LUCA (evolutie) met DisamAssist.
Regel 284:
Zware elementen zoals [[IJzer (element)|ijzer]] en [[nikkel]] zonken al tijdens de accretie van de Aarde naar het [[middelpunt (meetkunde)|middelpunt]], waardoor een scheiding ontstond tussen kern en mantel. Een andere belangrijke gebeurtenis in de beginfase was het ontstaan van de Maan (die iets jonger blijkt te zijn dan de Aarde). De meest waarschijnlijke verklaring is een [[grote inslag-hypothese|grote inslag]],<ref>Deze hypothese is onder anderen beschreven door Canup & Asphaug (2001).</ref> waarbij een kleinere planetesimaal (iets kleiner dan de planeet [[Mars (planeet)|Mars]]) op de Aarde insloeg. Het bij deze inslag weggeslingerde materiaal kwam in een baan om de Aarde terecht om daar te accretiseren tot de Maan. Door de enorme hoeveelheid energie die bij de inslag vrijkwam, raakte de aardmantel compleet gesmolten. In de loop der tijd stolde hij en kon zich door [[planetaire differentiatie|differentiatie]] van materiaal binnenin de Aarde de eerste korst vormen. Uit berekeningen blijkt dat als de Aarde voor de inslag een atmosfeer had, deze tijdens de inslag in zijn geheel verdween. De atmosfeer en de oceanen moeten daarom ontstaan zijn uit later materiaal van inslaande [[komeet|kometen]] en meteorieten<ref>De herkomst van het oceaanwater uit inslaande kometen en planetesimalen werd bijvoorbeeld beschreven door Morbidelli ''et al.'' (2000).</ref> en uit gassen en vloeistoffen die bij vulkanisme vrijkwamen. Deze eerste atmosfeer bevatte meer [[koolstofdioxide]] dan tegenwoordig en [[dizuurstof|zuurstof]] was schaars.
 
Het eerste leven moet ontstaan zijn uit zelfreproducerende moleculen in de oceanen, volgens sommige interpretaties al rond 3,8 miljard jaar geleden. Uit simpele [[organische chemie|organische]] stoffen ontstonden materialen als [[aminozuur|aminozuren]] en [[nucleotide]]n, die later uitgroeiden tot [[proteïne|eiwitten]] en [[Ribonucleïnezuur|RNA]], de bouwstoffen voor het leven. Rond 3,4 miljard jaar geleden moet de [[LUCA (evolutie)|laatste gemeenschappelijke voorouder van al het leven]] hebben geleefd.<ref>Volgens [[fylogenetica|fylogenetische]] studies zoals beschreven door Doolittle (2000).</ref>
 
[[Bestand:Tarbosaurus museum Muenster.jpg|miniatuur|[[Fossiel]] van een ''[[Tarbosaurus]]''. De bestudering en [[relatieve datering]] van fossielen heeft geleid tot inzicht omtrent het verloop van de [[Evolutie (biologie)|evolutie]] in de loop van de aardse geschiedenis.]]