Smid: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
dingen Labels: Misbruikfilter: Leeghalen Visuele tekstverwerker |
k Wijzigingen door 83.162.240.140 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door 145.132.9.210 |
||
Regel 55:
* [[roermaker]] – gespecialiseerd in het maken van [[geweer]]lopen
* [[slotenmaker]]
* [[speldenmaker]]
* [[spijkermaker]]
* [[spoormaker]]
* [[staalknoppengieter]]
* [[stangenmaker]]
* [[strijkijzermaker]]
* [[tinnegieter]]
* [[trompetmaker]]
* [[uithangbordenmaker]]
* [[uitvijlder]] – gespecialiseerd in het sluitend maken van metalen delen die ten opzicht van elkaar moesten kunnen bewegen
* [[vingerhoedmaker]]
* [[vuurmaker]] – smidsknecht die het smidsvuur brandend houdt
* [[wagen]]maker
* [[wapensmid]]
* [[witvijlder]] – zie [[uitvijlder]]
* [[zwaardveger]]
De meeste van deze specialisaties zijn in de tijd verloren gegaan, maar bij het [[Sint Eloyen Gasthuis]] in [[Utrecht (stad)|Utrecht]] worden deze beroepen nog steeds toegekend bij de installatie tot [[gildenbroeder]]s.
== Het smidsberoep in cultuurhistorisch perspectief ==
* Volgens [[Bijbel (christendom)|Genesis 4 : 1-22]] was [[Tubal-Kaïn]], zoon van [[Lamech]] en [[Silla (persoon)|Silla]] ''den vader van de smeden, allen, die koper en ijzer bewerken''. We spreken hier over de zevende generatie na [[Adam]] en [[Eva (persoon)|Eva]], waarmee het smidsberoep volgens de [[Bijbel (christendom)|Bijbel]] tot de oudste beroepen van de wereld gerekend wordt (na [[Agrariër|landbouwer]], [[schaapherder|herder]] en [[citer|citer-]] en [[fluit (muziekinstrument)|fluitspeler]]).
* [[Dzjengis Khan]] (1155, 1162 of 1167 - 18 augustus 1227) kreeg bij zijn geboorte de titel van Temüjin ([[Mongools]]: Тэмүүжин), is meester van de smeden. Dat was zeer bijzonder, want in die tijd stonden de Mongolen bekend als de meester-smeden van onze wereld.
* [[Alvis (mythologie)|Alvis]] is de beroemde meester-smid uit de Noordse (Scandinavische) [[mythologie]].
* Op 8 mei 1304 kregen in de eerste Utrechtse Gildenbrief de plaatselijke gilden het stadsbestuur in handen. Voor de eerste keer is hiermee het Utrechtse Smedengilde vermeld. Zie ook [[Sint Eloyen Gasthuis]].
== Patroonheilige ==
De [[Beschermheilige|patroonheilige]] van de smeden is [[Eligius|Sint Elooi]]. Zijn gedenkdag valt op 1 december.
== Zie ook ==
* [[Smeden]]
* [[Smederij]]
* [[Stavelij]]
== Gezegdes en uitdrukkingen voortgekomen uit het smidsambacht ==
* '''Het ijzer smeden als het heet is'''
* '''Het geheim van de smid'''. Betekenis: Dit is alleen bekend bij ingewijden. Herkomst: Tijdens de kruistochten maakten de christelijke ridders kennis met de sterke zwaarden aan moslimzijde. Deze sterkte werd gemaakt door toevoeging van koolstof aan het ijzererts tijdens het bewerkingsproces. Dit 'geheim' namen de ridders mee terug naar West-Europa.
* '''Witheet'''
* '''Roodgloeiend'''
* '''In de tang nemen'''
* '''Er leven inblazen'''
* '''Erop blijven hameren'''
* '''Meerdere ijzers in het vuur hebben'''
* '''Kolen op het vuur gooien'''
Iemand die reparaties verricht (ongeacht welke, zelfs van horloges), wordt ook wel smid genoemd, een [[tandarts]] is dan smoelensmid.
== Literatuur ==
* ''Practical projects for the Blacksmith'' (1980) Ted Tucker ISBN 9020116487
Nederlandse vertaling:
* ''Smidswerk in de praktijk'' (1984) Ted Tucker, Kluwer technische boeken BV<br />(Antiquarisch nog verkrijgbaar of anders in de plaatselijke [[Bibliotheek (algemeen)|bibliotheek]] aan te vragen)
In dit praktische boekje beschrijft Tucker hoe je met eenvoudige materialen een simpele smidse kunt inrichten. Vervolgens wordt aan de hand van het vervaardigen van eenvoudige gebruiksvoorwerpen als een tang, schaar, vleesspies, hang en sluit werk enz. uitleg gegeven van de diverse basistechnieken van het smeden. Tot slot nog de opbouw van een meer 'professionele' smidse.
== Externe links ==
| |||