Heraclitus: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Dinosaur918 (overleg | bijdragen)
AlterBerg (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 11:
| reactie op = [[Eleaten|Eleatische school]], [[Miletische school]], [[Homerus]], [[Hesiodos|Hesiodus]], [[Pythagoras]], [[Hekataios van Milete|Hecataeus]], [[Xenophanes]], [[Archilochus (dichter)|Archilochus]]
| beïnvloed door = de [[Zeven Wijzen]], Xenophanes, Miletische school.
| beïnvloedde = [[Parmenides]], [[Empedocles]], [[Cratylus]], [[Plato]], [[Aristoteles]], [[stoaStoa]], [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Hegel]], [[Friedrich Engels|Engels]], [[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]], [[Martin Heidegger|Heidegger]], [[Alfred North Whitehead|Whitehead]], [[Karl Popper|Popper]], [[Terence McKenna|McKenna]].
}}
[[Bestand:Western Asia Minor Greek Colonization.svg|thumb|Een kaart van de door Grieken gekoloniseerde westkust van [[Anatolië|Klein-Azië]]. Ionië, waar Efeze lag, is groen.]]
Regel 229:
 
=== Moderne tijd ===
[[Bestand:Diels Herakleitos von Ephesos 01.png|thumb|De eerste uitgave van Diels' heraclitische fragmenten.]][[Romantiek (stroming)|Romantici]] zoals [[Friedrich Hölderlin]] en [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] lieten zich inspireren door Heraclitus' filosofie. Hölderlin verwees naar Heraclitus' notie van complementaire tegenstellingen in zijn ''Hyperion''. Goethe schreef twee heraclitische [[gedicht]]en. Hij leerde net als [[Friedrich Nietzsche]] de fragmenten kennen via de eerste integrale vertaling van de [[theoloog]] [[Friedrich Schleiermacher]], ''Herakleitos der dunkle'' uit 1807.<ref>Wheelwright 1959, p. 160.</ref> Die bevatte 73 fragmenten. Nietzsche nam op zijn beurt de aforistische en apodictische schrijfstijl van Heraclitus over, en zijn [[Zarathustra]]-figuur is een combinatie van de presocraat en hemzelf. Heraclitus' logica van alomvattende opposities die dynamisch en niet statisch waren, was van invloed op de [[dialectiek]] bij eerst [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel]],<ref>Zie Prier 1976, met name p. 61.</ref> en daarna [[Ferdinand Lasalle]], [[Friedrich Engels]], [[Karl Marx]], [[Vladimir Lenin]], en [[Søren Kierkegaard]]. Zij waren bekend met Heraclitus' werk en citeerden hem ook. Voorts ontleende [[Carl Gustav Jung]] aan de denker het concept ''[[Enantiodromie|enantiodromia]]'', 'tegenovergestelde loop': een overvloed van de ene werkzame kracht in de psyche produceert onvermijdelijk haar tegendeel. In de twintigste eeuw was Heraclitus' denken enerzijds van invloed op filosofen als [[Simone Weil]], [[Martin Heidegger]] en [[Karl Popper]], en anderzijds op auteurs als [[T.S. Eliot]], [[Jorge Luis Borges]], [[Hans Faverey]], [[Hugo Claus]] en [[Harry Mulisch]].<ref>Claes 2014, pp. 19-21.</ref>
 
In 1903 publiceerde de Duitse [[classicus]] [[Hermann Diels]] Heraclitus' fragmenten samen met die van andere presocratische filosofen onder de titel ''Die Fragmente der Vorsokratiker''.<ref name="duitse versie" /> De publicatie was van belang voor het onderzoek, en vormt de basis voor diverse latere uitgaven van Heraclitus' fragmenten, zoals de Nederlandse vertalingen van [[Jaap Mansfeld]] (1979, heruitgegeven in 2006) en [[Paul Claes]] (2013).