Wikipedia

Warenfetisjisme: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
FNAS (overleg | bijdragen)
3.423 bewerkingen
Ietsje groter.
FNAS (overleg | bijdragen)
3.423 bewerkingen
→‎Overzicht: Poging om een simpeler uitleg van dit concept te geven. Relatie met de fetisj uit de antropologie expliciet gemaakt.
Regel 1:
[[Bestand:Woman shopping for infant formula in a supermarket, Singapore - 20131102.jpg|miniatuur|"De rijkdom van de maatschappijen, waarin de kapitalistische productiewijze heerst, heeft de vorm van een ‘kolossale opeenhoping van waren’" — Openingszin van ''Het kapitaal.''|284x284px]]
In de werken van [[Karl Marx]] is '''warenfetisjisme''' het fenomeen dat onder het [[kapitalisme]] de socialemaatschappelijke relatiesverhoudingen tussen mensen zich voordoen als relatiesverhoudingen tussen dingen. Het concept vormt de basis van Marx' verwerping van de [[Vrije markt|marktvrijheid]] als een vorm van dwang.
 
== Overzicht ==
Marx bespreekt het warenfetisjisme in deel één van ''[[Het Kapitaal|Het kapitaal]]'', in een paragraaf die aanvankelijk een [[Bijlage|appendix]] was maar vanaf de tweede editie achteraan het eerste hoofdstuk verschijnt. Hij bespreekt hierin de "mysterieuze" eigenschappen die de producten van menselijke arbeid onder het kapitalisme krijgen.
 
Het wezenskenmerk van het kapitalisme is namelijk dat het (koop-)waren produceert: producten dienen voor de producent enkel om [[Handel (economie)|verhandeld]] te worden. en doen zich opOp de [[Markt (economie)|markt]] doen deze waren zich aan de [[consument]]en niet voor als objectiveringengebruiksartikelen van(gebruikswaarde) demet arbeid die in hun productie is gestoken. Door deeen [[prijsPrijs (betaling)|prijs]] verhouden(ruilwaarde), warenmaar zichde totconsument elkaarziet inniet hunde relatievearbeid uitruilbaarheiddie totmet elkaar,het en[[productieproces]] zois wordengemoeid ze([[Arbeidswaardetheorie|waarde]]). doorMet dename mensenziet gezien,hij inniet plaatsde van[[arbeidsomstandigheden]], datde zemachtsverhoudingen zich(wie voordoenwerkt aanvoor dewie) mense.d. alsdie aan de resultatenwaar vanten hungrondslag [[productieproces]]liggen. DitIn productieprocesplaats endaarvan delijkt socialehet relatievoor tussen producent ende consument wordtalsof zode aanprijzen beideeen zijdenverhouding gemaskeerd doortussen de markt:dingen metzelf namevoorstellen, dezoals consumentin heeftprimitieve geenreligies kennis van deeen [[ArbeidswaardetheorieFetisjisme (antropologie)|hoeveelheid werkfetisj]] ofaangezien dewordt [[arbeidsomstandigheden]]voor dieeen aanmacht buiten de waar ten grondslag liggenmens.<ref>[http://www.marxists.org/nederlands/marx-engels/1867/kapitaal/1.htm Karl Marx (1867): Het Kapitaal<!-- Botmatig gegenereerde titel -->]</ref>
 
Vanuit deze analyse lanceert Marx zijn aanval op de markt. De vrijheid daarvan, meent hij, is een illusie die uit het warenfetisjisme voorkomt. In werkelijkheid is in het kapitalisme noch de producent, noch de consument vrij, maar zijn beiden onderworpen aan de grilligheid van de [[onzichtbare hand]].<ref>{{Citeer boek|taal=en|auteurlink=David Harvey|auteur=David Harvey|titel=A Companion to Marx's Capital|uitgever=Verso|datum=2010|bladzijdes=pp. 39-43|ISBN=9781844673599|bezochtdatum=|URLdatum=}}</ref>
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Warenfetisjisme"