Eduard van Woodstock: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Infobox dynastie
| afbeelding = Plantagenet, Edward, The Black Prince, Iconic Image.JPG
| onderschrift = Detail van Eduards gelaat in een miniatuur<br>(ca. 1390, [[British Library]]).
| naam =Eduard van Woodstock
| leven = 1330-1376
Regel 8 ⟶ 9:
| opvolger=[[Richard II van Engeland|Richard van Bordeaux]]
| functie1=[[Lijst van prinsen van Wales|Prins van Wales]]
| periode1=[[13301343]]-[[1376]]
| voorganger1=[[Eduard II van Engeland|Eduard van Carnarvon]]
| opvolger1=[[Richard II van Engeland|Richard van Bordeaux]]
| functie2=[[Hertog van Cornwall]]
| periode2=1337–1376
| voorganger2=-
| opvolger2=[[Richard II van Engeland|Richard van Bordeaux]]
| functie3=[[Lijst van heersers van Aquitanië|Prins van Aquitanië]]
| periode3=1362–1375
| voorganger3=-
| opvolger3=opgenomen in het kroondomein
| vader = [[Eduard III van Engeland]]
| moeder = [[Filippa van Henegouwen]]
}}
'''Eduard van Woodstock, Prins van Wales, Hertog van Cornwall, Prins van Aquitanië,''' [[Orde van de Kousenband|K.G.]] ([[Woodstock (Engeland)|Woodstock]] ([[Oxfordshire]]), [[15 juni]] [[1330]]<ref>[[Johannes van Tynemouth]], ''Historia Aurea a Creatione ad tempus Edwardi III'', p. 130, [[Geoffrey le Baker]], ''Chronicon Galfridi le Baker de Swynebroke'' (ed. {{Aut|E.M. Thompson}}, 1889, p. [http://archive.org/stream/chronicongalfri00thomgoog#page/n130/mode/2up 48]: ''Hoc anno, scilicet 1330, regis vero 4, die xv. mensis Iunii, apud Wodestok natus est primo regi suus primogenitus, dominus Edwardus de Wodestok, ...''), ''Chronicon Angliæ 1328-1388'' (ed. {{Aut|E.M. Thompson}}, 1874, p. [http://lollardsociety.org/pdfs/Wals_ChroniconAngliae.pdf 2]: ''Hoc anno natus est novo regi Edwardo primogenitus suus Edwardus ex regina sua, septimo-decimo kalendas Junii'').</ref> – [[Palace of Westminster]] ([[Westminster (wijk)|Westminster]]), [[8 juni]] [[1376]]<ref name="dood">''Annales de Bermundeseia'', p. 479, {{Aut|Thomas Walsingham|T. Walsingham}}, ''Chronica Maiora'' (p. [http://books.google.be/books?id=ORhjd-QXVTAC&pg=PA27 27, trad. {{Aut|D. Preest}} - introd. annot. {{Aut|J.G. Clark}}]).</ref>), bijgenaamd de '''Zwarte Prins''', was de oudste zoon van [[Eduard III van Engeland]] en diens vrouw [[Filippa van Henegouwen]] alsook de vader van koning [[Richard II van Engeland]].
==Bijnaam==
De bijnaam ''Zwarte Prins'' - ''Princi Negue'' in het [[Gascons]] - heeft hij mogelijk te danken aan zijn zwarte wapenrusting, maar deze bijnaam werd niet door zijn tijdgenoten gebruikt. Hij duikt pas in [[1568]] op in ''A Chronicle at Large'' van [[Richard Grafton]].<ref>{{Aut|R. Grafton}}, ''A Chronicle at Large'', Londen, 1568, pp. 223, 293, 324.</ref> Bij leven, gebruikte men in het algemeen zijn titels als men het over hem had, hetzij als de "Prins van Wales" en, tussen 1362 en 1375, als de "Prins van Aquitanië". Men vernoemde hem tevens naar zijn geboorteplaats: Eduard van Woodstock.<ref>Door o.a. [[Geoffrey le Baker]], ''Chronicon Galfridi le Baker de Swynebroke'' (ed. {{Aut|E.M. Thompson}}, 1889, p. [http://archive.org/stream/chronicongalfri00thomgoog#page/n130/mode/2up 48]: ''Hoc anno, scilicet 1330, regis vero 4, die xv. mensis Iunii, apud Wodestok natus est primo regi suus primogenitus, dominus Edwardus de Wodestok, ...''), ''Chronicon Angliæ 1328-1388'' (ed. {{Aut|E.M. Thompson}}, 1874, p. [http://lollardsociety.org/pdfs/Wals_ChroniconAngliae.pdf 2]: ''Hoc anno natus est novo regi Edwardo primogenitus suus Edwardus ex regina sua, septimo-decimo kalendas Junii''.)</ref>
==Biografie==
[[Bestand:Edward III Black Prince 14thc.jpg|thumb|left|150px|Eduard III schenkt zijn zoon het Prinsdom Aquitanië (miniatuur, ca. 1390).]]
Eduard was de eerste zoon voor Eduard III en diens echtgenote. Op driejarige leeftijd werd hij reeds als graaf van Chester aangesteld. We weten buiten een aantal van de titels die hij reeds op jonge leeftijd kreeg toegekend, maar weinig over zijn jeugd. We zijn iets beter ingelicht over zijn adolescentie.
 
HijZo stondonderscheidde inde zijntoen tijdzestienjarige bekendprins alszich eenin zeer[[1346]] kundigreeds veldheer.roemrijk Alsin 16-jarigede vocht[[slag hijbij meeCrécy]]. metHij bevocht hierbij voor zijn vader tijdensde overwinning op de Franse koning [[slagFilips bijvan CrécyValois]]. [[Jan de Blinde]], de koning van [[Koninkrijk Bohemen|Bohemen]], vocht aan de zijde van de Fransen en sneuvelde in Crécy. Jan droeg struisvogelveren op zijn helm., Die werdendie door Eduard III aan zijn zoon werden geschonken. De struisvogelveren zijn nog steeds te zien in het blazoen van de [[prins van Wales]]. Volgens de legende adopteerde Eduard ook het motto [[Ich dien]] van Jan de Blinde, maar er zijn ook aanwijzingen dat [[Eduard III van Engeland]] hetzelfde motto al gebruikte.
'''Eduard van Woodstock''' ([[Woodstock (Engeland)]] ([[Oxfordshire]]), [[15 juni]] [[1330]] – [[Palace of Westminster]] ([[Westminster (wijk)|Westminster]]), [[8 juni]] [[1376]]), bijgenaamd de '''Zwarte Prins''', was de oudste zoon van [[Eduard III van Engeland]].
 
In [[1356]] won hij zelf de [[Slag bij Poitiers (1356)|slag bij Poitiers]], waarbij koning [[Jan II van Frankrijk]] door hem gevangen werd genomen.<ref>{{Aut|Jean Froissart|J. Froissart}}, ''Chroniques'' p. [http://books.google.be/books?id=GeXwt_dnPwYC&pg=PA52 52] (vol. XXXV, ed. {{Aut|G.C. Macaulay}}, 1910).</ref>
Hij is nooit koning geworden omdat hij een jaar eerder stierf dan zijn vader. Naast [[prins van Wales]] was hij ook hertog van [[Guyenne]]. In die laatste hoedanigheid was hij [[Feodalisme|leenplichtig]] aan de Franse koning. Zijn bijnaam heeft hij waarschijnlijk te danken aan de kleur van zijn wapenuitrusting.
 
Op [[10 september]] [[1361]] huwde Eduard met zijn volle nicht [[Johanna van Kent]], bijgenaamd ''the fair Maid of Kent''.<ref name=huwelijk>{{Aut|Thomas Rymer|T. Rymer}}, ''Fœdera'', III.2, 1740, p. [https://archive.org/stream/fderaconventione03ryme#page/n314/mode/1up 47] (''Bulla Super Dispensatione Matrimonii inter Principem Walliae & Comitissam Cantiae''), ''Chronicon Angliæ 1328-1388'' (ed. {{Aut|E.M. Thompson}}, 1874, p. [http://lollardsociety.org/pdfs/Wals_ChroniconAngliae.pdf 50]).</ref> Door hun nauwe familieband, was voor dit huwelijk een dispensatie van de Paus noodzakelijk, dewelke ze ook kregen.<ref name=huwelijk/> Het echtpaar kreeg twee kinderen:
De meningen over de verdiensten van de prins zijn zeer verdeeld. Bij de ridders in zijn tijd was Eduard zeer geliefd; [[Chandos Herald]] sprak over diens bestuur in Zuid-Frankrijk als "zeven jaren van vreugde, vrede en plezier" terwijl de prins in werkelijkheid een verkwistend schrikbewind had gevoerd.
* Eduard (1365-1372), die op zevenjarige leeftijd reeds overleed;<ref>''Chronicon Angliæ 1328-1388'' (ed. {{Aut|E.M. Thompson}}, 1874, p. [http://lollardsociety.org/pdfs/Wals_ChroniconAngliae.pdf 56]: ''Natus est Edwardo, principi Walliae et Aquitanniae, apud Angelismum filius, et vocatus est nomine patris Edwardus. Hic anno aetatis suae septimo diem clausit extremum, non tamen praemature, ut plurimi asserebant'').</ref>
De prins liet het platteland verwoesten door zijn soldaten en legde zware belastingen op om een enorme hofhouding en een dagelijkse tafel voor 400 gasten te onderhouden. In [[1367]] kwamen de edelen van [[Gascogne]] tegen hem en zijn belastingen in opstand. De prins was een toonbeeld van ridderlijk gedrag maar voor behoorlijk bestuur, economie, of mensen buiten zijn eigen klasse, de ridderstand, had hij geen oog.
* [[Richard II van Engeland|Richard]] (1367<ref>''Chronicon Angliæ 1328-1388'' (ed. {{Aut|E.M. Thompson}}, 1874, p. [http://lollardsociety.org/pdfs/Wals_ChroniconAngliae.pdf 57]: ''Natus est domino Edwardo, principi Walliae et Aquitanniae, apud Burdegaliam, Ricardus, filius suus secundus; ...'').</ref>-1400), die in 1377 zijn grootvader Eduard III opvolgde als Richard II.
 
In [[1362]] werd hij hertog van [[Aquitanië]]. Als dank voor zijn overwinningen, verhief zijn vader het Franse landschap [[Guyenne]] tot een prinsdom onder de naam van prinsdom van Aquitanië en beschonk hem in [[1363]] daarmee op plechtige wijze. Als stadhouder van Engelse bezittingen in Frankrijk vestigde Eduard in [[1364]] zijn residentie te [[Bordeaux]].
Hij stond in zijn tijd bekend als een zeer kundig veldheer. Als 16-jarige vocht hij mee met zijn vader tijdens de [[slag bij Crécy]]. [[Jan de Blinde]], de koning van [[Koninkrijk Bohemen|Bohemen]], vocht aan de zijde van de Fransen en sneuvelde in Crécy. Jan droeg struisvogelveren op zijn helm. Die werden door Eduard III aan zijn zoon geschonken. De struisvogelveren zijn nog steeds te zien in het blazoen van de [[prins van Wales]]. Volgens de legende adopteerde Eduard ook het motto [[Ich dien]] van Jan de Blinde, maar er zijn ook aanwijzingen dat [[Eduard III van Engeland]] hetzelfde motto al gebruikte.
 
In [[1367]] ging hij ten behoeve van [[Peter I van Castilië|Peter de Wrede]] in Spanje strijden en bevocht de [[Slag bij Nájera|overwinning van Nájera]] in [[Navarra (land)|Navarra]]. Van deze veldtocht keerde hij terug met een ziekte ([[dysenterie]], sommigen suggereerden zelfs dat hij was vergiftigd) die hem uiteindelijk fataal zou blijken te zijn.<ref>{{Aut|T. Walsingham}}, ''Historia Anglicana'' p. 305: ''Edwardus princeps, per idem tempus, ut dicebatur, intoxicatus fuit ; a quo quidem tempore usque ad finem vitse suae nunquam ga- visus est corporis sanitate. Sed et plures, strenui et valentes, post victoriam Hispanicam, fluxu ventris et aliis infirmitatibus perierunt ibidem, ...''</ref>
In de [[Slag bij Poitiers (1356)|Slag bij Poitiers]], 10 jaar later, wist hij koning [[Jan II van Frankrijk]] gevangen te nemen. In [[1362]] werd hij hertog van [[Aquitanië]]. Hij was niet geliefd vanwege de zware belastingen die hij hief. De stad [[Limoges]] kwam daarom in [[1370]] tegen hem in opstand. Na deze opstand onderdrukt te hebben, liet hij volgens de kroniekschrijver [[Jean Froissart]] 3000 inwoners doden, zowel mannen, vrouwen als kinderen.
 
InHij dewas [[Slagechter bijniet Poitiersgeliefd (1356)|Slagin bij Poitiers]], 10 jaar later, wist hij koning [[Jan II van Frankrijk]] gevangen te nemen. In [[1362]] werd hij hertog van [[Aquitanië]]. Hij was niet geliefd vanwege de zware belastingen die hij hief. De stad [[Limoges]] kwam daarom in [[1370]] tegen hem in opstand. Na deze opstand onderdrukt te hebben, liet hij volgens de kroniekschrijver [[Jean Froissart]] 3000 inwoners doden, zowel mannen, vrouwen als kinderen.
Eduard trouwde in [[1361]] met zijn volle nicht [[Johanna van Kent]]. Het echtpaar kreeg twee kinderen:
* Eduard (1365-1372)
* [[Richard II van Engeland|Richard]] (1367-1400), die in 1377 zijn grootvader Eduard III opvolgde als Richard II.
 
Eduard[[Bestand:Edward stierfBlack in 1376 aanPrince.jpg|thumb|left|De [[dysenteriegisant]] envan aan de gevolgenEduard van een ontstoken wonde die hij had opgelopen in een veldtocht in [[Spanje]]. Hij werd begravenWoodstock in de [[kathedraal van Canterbury.]].
Doordat zijn gezondheid er steeds meer op achteruit ging, gaf Eduard op 28 december 1375 zijn positie als Prins van Aquitanië op.<ref>[http://fmg.ac/Projects/MedLands/ENGLAND,%20Kings%201066-1603.htm#Edwarddied1376 {{Aut|C. Cawley}}, ''ENGLAND, KINGS 1066-1603'', fmg.ac (2006-2012).]</ref> Op 8 juni 1376 blies hij zijn laatste adem uit, waarna hij in de [[kathedraal van Canterbury]] werd bijgezet.<ref name="dood"/>
==Noten==
{{references|90%|2}}
==Referenties==
*[http://fmg.ac/Projects/MedLands/ENGLAND,%20Kings%201066-1603.htm#_Toc321390522Edwarddied1376 {{Aut|C. Cawley}}, ''ENGLAND, KINGS 1066-1603'', fmg.ac (2006-2012).]
*{{Aut|William Hunt (geestelijke)|W. Hunt}}, art. Edward the Black Prince, in {{Aut|L. Stephen}} (ed.), ''[[Dictionary of National Biography]]'', XVII, New York, 1889, pp. [[s:en:Edward the Black Prince (DNB00)|90-101]].
*{{Aut|M. Jones}}, art. Eduard, Prince of Wales, der "Schwarze Prinz" (1330-1376), in ''Lexikon des Mittelalters'' 3 (1986), col. [http://www.manfred-hiebl.de/mittelalter-genealogie/mittelalter/koenige/england/eduard_der_schwarze_prinz_prinz_von_wales_+_1376.html 1592-1593].
{{Commonscat|Edward, the Black Prince}}
 
{{DEFAULTSORT:Woodstock, Eduard}}
== Voorouders==
{| class="prettytable" style="background:#FFFFFF; font-size:85%; text-align:center"
Regel 52 ⟶ 76:
|colspan="9"| ''' Eduard van Woodstock (1330-1376)'''
|}
 
==Referenties==
*art. Eduard der Schwarze Prinz, in ''Lexikon des Mittelalters'' 3 (1986), col. [http://www.manfred-hiebl.de/mittelalter-genealogie/mittelalter/koenige/england/eduard_der_schwarze_prinz_prinz_von_wales_+_1376.html 1592].
*[http://fmg.ac/Projects/MedLands/ENGLAND,%20Kings%201066-1603.htm#_Toc321390522 {{Aut|C. Cawley}}, ''ENGLAND, KINGS 1066-1603'', fmg.ac (2006-2012).]
{{Commonscat|Edward, the Black Prince}}
 
[[Categorie:Prins van Wales]]
[[Categorie:Hertog van Aquitanië]]