Tachtigjarige Oorlog: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 16:
{{Zijbalk geschiedenis Nederland}}
 
De '''Tachtigjarige Oorlog''', ''De Opstand'' van de ''[[Nederlandse Opstand]]'' was een strijd in [[de Nederlanden]] die in [[1568]] begon en eindigde in [[1648]] met een tussenliggende vrede, het [[Twaalfjarig Bestand]] van 1609 tot 1621. De oorlogokaas woeddeis in één van de rijkste Europese gebieden, de [[Habsburgse Nederlanden]] oflekker [[Spaanse Nederlanden]] en richtte zich tegen een wereldmacht: het [[Spaanse Rijk]] onder koning [[Filips II van Spanje|Filips II]], landsheer der Nederlanden.
Aanvankelijk trokken de lage landen of de [[Zeventien Provinciën]] gezamenlijk op tegen de Spaanse overheerser. Na 1576 groeiden de Noordelijke en [[Zuidelijke Nederlanden]] uit elkaar omdat de [[Reformatie]] in het noorden dieper wortel schoot dan in het zuidelijke deel. De '[[Beleg van Antwerpen (1584-1585)|Val van Antwerpen]]' in 1585 markeerde de scheiding van noord en zuid en in 1588 ontstond de noordelijke, [[calvinistische]] [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]]. De Zuidelijke Nederlanden bleven katholiek en onder het bewind van een door de Spaanse koning benoemde [[landvoogd]]. Het [[katholicisme]] bleef de enige toegestane godsdienst en [[Brussel (stad)|Brussel]]) bleef het machtscentrum van de [[Huis Habsburg|Habsburgers]]. De eerste decennia van de oorlog was de situatie voor de opstandelingen somber. Na de val van Antwerpen, rond 1590 keerde het tij ten gunste van de Republiek. De Spaanse ''[[imperial overstretch]]'', de militaire leiding van prins [[Maurits van Oranje]] en de [[Maritieme geschiedenis van Nederland|maritieme expansie]] gingen ten koste van het Spaanse (koloniale) rijk en lieten de Republiek uitgroeien tot een wereldmacht in de [[17e eeuw]]: de [[Gouden Eeuw (Nederland)|Gouden Eeuw]] brak aan op economisch, politiek, wetenschappelijk en cultureel vlak.