Endlösung der Judenfrage: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
zijn veroordeling kan hier weg
andere inleiding
Regel 1:
[[Bestand:Carta Göring.JPG|thumb|Görings opdracht aan Heydrich, 31 juli 1941]]
De '''Endlösung der Judenfrage''' (''eind- of definitieve oplossing van het [[Jodenvervolging|Jodenprobleem]]'' of ''van het Jodenvraagstuk'') iswas naasthet deplan termenvan [[Holocaustnazi-Duitsland]] en ''Shoa'' een veel gebruikte benaming voor de systematische genocide door [[nazi-Duitslandgenocide]] op het [[Joden|Joodse]] volk in Europa, de [[Holocaust]]. De term werd bedacht door [[Adolf Eichmann]]{{Bron?||2010|01|05}}, een van de verantwoordelijken voor de uitvoering van het plan.
 
==Term==
In de Engelstalige wereld wordt veelal voor de ''Endlösung'' het begrip ''Final Solution'' gebruikt. In de Nederlandstalige literatuur wordt echter het begrip ''Endlösung'' veel gebruikt. [[Abel Herzberg]] gebruikt het woord in zijn boek ''Kroniek der Jodenvervolging 1940-1945''. Een van de hoofdstukken uit dit boek draagt de titel ''Endlösung der Judenfrage''. Ook de historicus [[Jacques Presser]] gebruikt de term in zijn boek [[Ondergang: De vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom 1940-1945|Ondergang]]. [[Loe de Jong]] gebruikt het begrip in zijn kroniek [[Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog]].
 
In Oost-Europa werden, direct volgend op de Duitse aanval op de [[Sovjet-Unie]] in juni 1941, circa 1,5 miljoen Joden vermoord. Deze moordpartijen werden hoofdzakelijk uitgevoerd door zogenaamde ''[[Einsatzgruppen]]'', die direct achter de oprukkende Duitse troepen opereerden. Deze misdaden vonden plaats voordat (vanaf het voorjaar van [[1942]]) de Endlösung georganiseerd werd.

Het besluit tot de Endlösung om alle onder Duitse jurisdictie vallende Europese Joden systematisch en op mechanisch-industriële wijze te vernietigen, is vermoedelijk in een aantal etappes in de tweede helft van [[1941]] genomen. De operationele implementatie ervan werd besproken tijdens de [[Wannseeconferentie]] op [[20 januari]] [[1942]]. De verslagen en notulen van deze bijeenkomst zijn na de [[Tweede Wereldoorlog]] intact aangetroffen en zij dienden onder meer als bewijsmateriaal bij de [[Proces van Neurenberg|processen van Neurenberg]]. In het voorjaar van 1942 ging de [[Aktion Reinhard|Operatie Reinhard]] van start, waarmee de systematische vernietiging werd ingezet.
 
Onder historici bestaat geen volledige consensus over het tijdstip waarop de nazitop besloot het Europese Jodendom te vernietigen. Algemeen wordt wel aangenomen dat de grote lijnen van de Endlösung gedurende de zomer en de herfst van 1941 vast kwamen te liggen. Volgens de historicus [[Christopher Browning]] is de beslissing in twee etappes genomen: in juli 1941 viel het besluit alle Russische Joden te vernietigen, nadat direct na de Duitse inval in de [[Sovjet-Unie]] de Einsatzgruppen reeds begonnen waren met het uitmoorden van honderdduizenden Oost-Europese en Russische Joden. In oktober 1941 viel volgens Browning het besluit alle overige Joden in het onder Duitse invloed staande deel van (West-)Europa uit te roeien. In dit licht moet dan ook de brief van [[31 juli]] [[1941]] van [[Hermann Göring]] aan [[Reinhard Heydrich]] worden gezien, waarin Göring zegt: