Aria (compositie): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 32:
== Termen 19e eeuw ==
=== Italië ===
In deze tijd kwam de vocale virtuositeit weer centraal te staan. De aria glorieerde in zijn tweeledige vorm: een langzaam expressief stuk watdat na een half slotakkoord overging in een snel brilliantbriljant stuk. Ofwel een ''cantabile'' en een ''cabaletta''.
 
* ''Cantabile'' en ''cabaletta'' werden aanvankelijk gescheiden door een (instrumentaal) tussenstuk; later plaatste men tussen cantabile en cabaletta handeling en recitatief (vaak met ''arioso''gedeelten). Met name aan het einde van het ''cantabile'' werd een [[cadenza]] geplaatst. Na een ''tempo di mezzo'' volgde dan - de melodie geanticipeerd door het orkest- de ''cabaletta''.
Regel 39:
Deze vorm ''de scena'' is typisch voor Rossini, Bellini, Donizetti en de (vroege) Verdi. Naast de solist fungeren in de ''scena'' vaak ook het koor (met name in de ''cabaletta''') of solo-blazers.
 
Na 1850 werd bij Verdi deze tweeledige vorm steeds meer los gelaten. Langzaam verdween de cabaletta: steeds meer bestond de aria uit één qua sfeeersfeer en tempo gelijkvormig stuk, dan wel aria'seen stuk met bijvoorbeeld een drieledige opbouw met de expressie van bijvoorbeeld drie verschillende sentimenten.
 
Bij Puccini volgde de aria de tekst zo volledig dat men nauwelijks meer van aria's in klassieke zin kan spreken, gezien het ontbreken van een duidelijk begin en einde. De conventionele vorm verdween daarmee.