Ballet d'action: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Technische term: een [verhaal met] moraliserende boodschap, *moraliteit |
Toevoegen subkopje 'hervoring in theater en ballet' |
||
Regel 1:
'''''Ballet d'action''''' is een [[Frans]]e term voor een [[ballet]] waarbij de [[choreografie]] en [[Grafische vormgeving|vormgeving]] ondergeschikt zijn aan de [[plot]] en [[Thema (literatuur)|thema's]]. ''Ballet d'action'' kenmerkt zich door een eenheid van dramatische actie en de [[Psychologische roman|psychologische ontwikkeling]] van [[personage]]s. [[Pantomime|Mime]] en expressieve danspassen zijn het voornaamste [[Medium (kunst)|medium]]. Deze stijl ontstond in de [[18e eeuw]]. Voorheen lag de nadruk nog op spectaculaire dans en kostuums. Het verhaal was toen bijkomstig of niet meer dan een [[moraliteit]].
[[
== Hervorming in theater en ballet ==
Het ''ballet d'action'' bouwde op hervormingen in het [[Engeland|Engels]] [[renaissance]]theater. [[Pantomime|Mime]] ontwikkelde zich als verhaaltechniek binnen deze traditie. Het bracht continuïteit in het toneelstuk ''[[Gorboduc (toneelstuk)|Gorboduc]]'' en linkte scènes in de [[Drama (genre)|drama]]'s van [[William Shakespeare]]. [[John Weaver]] maakte in 1717 van mime een volwaardig onderdeel van ''[[The loves of Mars and Venus]]'', het eerste Engelse ballet. [[Gebaar|Gebaren]] namen daarbij de plaats in van woorden. Weaver slaagde er zo in het ballet te scheiden van de [[woordkunst]].
[[Frankrijk|Frans]] choreograaf [[Jean-George Noverre]] kwam met de Engelse pantomime in aanraking tijdens een verblijf in [[Londen]]. Hij hekelde de mechanische aard van het ballet en zag in mime een kans om af te raken van "dans om de dans". Noverre schreef zijn visie neer in de ''Lettres sur la danse et sur les ballets''. Dans en mime moesten volgens hem de expressieve functie overnemen van de groteske en hinderende kostumering. De publicatie van Noverre beïnvloedde de volgende generaties choreografen.
Hoewel navolgers Noverre het vaakst citeren, was hij geen uniek vernieuwer. De [[Italië|Italiaan]] [[Gasparo Angiolini]] drukte het verhaal uit door dans en gebaren in zijn ballet ''[[Don Juan, ou le festin de pierre|Don Juan]]'' (1761). Angiolini baseerde zich vaak op toneelschrijvers uit zijn tijd. Hij gebruikte onder meer teksten van [[Voltaire]] en [[Aleksander Soemarokov]]. Hij werkte nauw samen met [[Duitsland|Duits]] [[componist]] [[Christoph Willibald Gluck|Christoph Gluck]] die gelijkaardige innovaties introduceerde in de [[Opera (muziek)|opera]]. Ook Angiolini's leermeester, de [[Oostenrijk|Oostenrijker]] [[Franz Hilverding]], zette al in op de integratie van pantomime en dans.
{{Appendix|2=
Regel 8 ⟶ 15:
* {{en}} ''Ballet Design: Past and Present'' (1946), C.W. Beaumont
* {{en}} ''Ballet Panorama: An Illustrated Chronicle of Three Centuries'' (1938), A.L. Haskell
* {{en}} [http://www.saint-petersburg.com/famous-people/domenico-angiolini/ ''Domenico Angiolini''] (2016), Saint-Petersburg
* {{en}} [http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803095937305 ''Franz Hilverding''] (2016), Oxford Reference
* {{en}} [https://www.britannica.com/biography/Gasparo-Angiolini ''Gasparo Angiolini''] (2016), Encyclopædia Britannica
* {{en}} ''Mime: The Theory and Practice of Expressive Gesture with a Description of its Historical Development'' (1957), J. Lawson
----
| |||