Wolfgang Streeck: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
FNAS (overleg | bijdragen)
FNAS (overleg | bijdragen)
→‎Loopbaan: Uitbreiding, m.n. standpunt over Europa/de euro.
Regel 2:
'''Wolfgang Streeck''' (Lengerich, [[27 oktober]] [[1946]]) is een Duitse [[Sociologie|socioloog]], gespecialiseerd in [[economische sociologie]]. Hij is directeur [[Emeritaat|emeritus]] van het [[Max-Planck-Gesellschaft|Max Planck Instituut voor Sociale Wetenschappen]] in [[Keulen (stad)|Keulen]].
 
== LoopbaanLevensloop ==
Streeck studeerde sociologie, aanvankelijk te [[Universiteit van Frankfurt|Frankfurt]], daarna te [[Columbia-universiteit|New York]], waar hij zijn belangrijkste leermeester vond in de figuur van [[Amitai Etzioni]].<ref name=":1">{{Citeer web|url=http://www.mpifg.de/aktuelles/forschung/portrait/portrait_streeck.asp|titel=Wolfgang Streeck: Ein vernünftiger Linker|bezochtdatum=2015-07-22|auteur=Rainer Hank|datum=2014-10-26|uitgever=Max-Planck-Institut für Gesellschaftsforschung (oorspr. ''[[Frankfurter Allgemeine Zeitung]]'')}}</ref> Na zijn studie was Streeck als wetenschappelijk medewerker verbonden was aan de [[Westfaalse Wilhelms-Universiteit|Universiteit van Münster]]. Op zijn promotie te Frankfurt (1980) volgde in 1986 een [[habilitatie]] te [[Universiteit Bielefeld|Bielefeld]]. Als student was Streeck actief lid van de [[Sozialistischer Hochschulbund|Sociaaldemocratische Hogeschoolbond]] (SHB) en medeoprichter van het [[Sozialistisches Büro|Socialistisch Bureau]] te [[Offenbach am Main|Offenbach]]. De radicalere [[Sozialistischer Deutscher Studentenbund|SDS]] liet hij links liggen, omdat hij (afkomstig uit een eenvoudig milieu) die te elitair vond.<ref name=":1" />
 
Na zijn studie was Streeck als wetenschappelijk medewerker verbonden was aan de [[Westfaalse Wilhelms-Universiteit|Universiteit van Münster]]. Op zijn promotie te Frankfurt (1980) volgde in 1986 een [[habilitatie]] te [[Universiteit Bielefeld|Bielefeld]]. Tussen 1980 en 1988 was hij ''Senior Research Fellow'' van het [[Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung]]. Daarna (1988–1995) bekleedde hij een [[leerstoel]] sociologie en [[arbeidsverhoudingen]] aan de [[Universiteit van Wisconsin–Madison]]. Eveneens in deze periode werkte Streeck samen met vakbonden aan voorstellen om een sociaal [[Europese Unie|Europa]] tot stand te brengen, naar eigen zeggen geheel tevergeefs.<ref name=":0">{{Citeer web|url=http://www.groene.nl/artikel/ja-ik-ben-ook-woedend|titel=‘Ja, ik ben ook woedend’|bezochtdatum=2016-07-25|auteur=|datum=2013-09-04|werk=De Groene Amsterdammer|uitgever=}}</ref>
 
In 1995 werd Streeck benoemd tot directeur van het Max Planck Instituut voor Sociale Wetenschappen (''Max-Planck-Institut für Gesellschaftsforschung''). Op 31 oktober 2014 ging hij met emeritaat. Daarnaast was hij sinds 1998 lid van de [[Berlijns-Brandenburgse Academie van Wetenschappen]] en sinds 1999 hoogleraar sociologie te Keulen. In 2016 trad hij toe tot de [[British Academy]].
Regel 11:
Op zestienjarige leeftijd werd Streeck lid van de [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]], maar dit lidmaatschap zegde hij op naar aanleiding van de controversiële uitspraken van [[Thilo Sarrazin]].<ref name=":1" />
 
== Werk en standpunten ==
In zijn werk richt Streeck zich vooral op problemen van politieke en economische aard, evenals op de wisselwerking tussen die beide, waarbij hij zich bedient van een historisch-vergelijkende aanpak.
 
Regel 17:
 
=== ''Gekochte tijd'' ===
In 2015 verscheen Streecks boek ''Gekochte tijd: De uitgestelde crisis van het democratisch kapitalisme'' in Nederlandse vertaling (oorspronkelijk getiteld ''Gekaufte Zeit'', uitg. Suhrkamp, 2013). In dit boek beschouwt hij de kredietcrisis en aanverwante verschijnselen als de jongste in een reeks crises die het westerse [[kapitalisme]] sinds de jaren '70 treffen, die uiteindelijk tot gevolg hebben dat kapitalisme en [[democratie]] elkaar niet meer verdragen. Het boek tracht tevens te verklaren waarom de in de jaren '70 (m.n. door de [[Frankfurter Schule|Frankfurter school]]) voorspelde ineenstorting van het kapitalisme niet heeft plaatsgevonden.<ref name=":0">{{Citeer web|url=http://www.groene.nl/artikel/ja-ik-ben-ook-woedend|titel=‘Ja, ik ben ook woedend’|bezochtdatum=2016-07-25|auteur=|datum=2013-09-04|werk=De Groene Amsterdammer|uitgever=}}</ref>
 
Westerse staten, aldus Streeck, hebben veertig jaar lang sociale conflicten omtrent loon, werkgelegenheid en medezeggenschap afgekocht met geleend geld, en zo uiteindelijk de geldschieters, de financiële sector, een ongekende machtspositie verschaft die de[[soevereiniteit]] en democratie ondermijnt.<ref>{{Citeer web|url=http://www.deutschlandradiokultur.de/wenn-kapitalismus-und-demokratie-sich-trennen-muessen.950.de.html?dram:article_id=239180|titel=- Wenn Kapitalismus und Demokratie sich trennen müssen|bezochtdatum=2016-07-25|auteur=|datum=2013-10-3|uitgever=Deutschlandradio Kultur|taal=de-DE}}</ref> Hij doet enkele aanbevelingen om de democratische zeggenschap over de economie te herstellen, waaronder periodieke schuldkwijtschelding (naar analogie van het bijbelse [[Jubeljaar]]) en "repressieve" regulering van de financiële sector.<ref name=":0" />
 
[[Jürgen Habermas]] vergeleek ''Gekochte tijd'' vleiend met [[Karl Marx|Marx]]' ''Achttiende brumaire van Lodewijk Napoleon'',
[[De:Der achtzehnte Brumaire des Louis Bonaparte|De:Der achtzehnte Brumaire des Louis Bonaparte]]
maar verweet Streeck ook een nostalgisch verlangen naar Europesede ouderwetse [[natiestaat]] (''kleinstaaterei'').<ref>{{Citeer web|url=https://www.blaetter.de/archiv/jahrgaenge/2013/mai/demokratie-oder-kapitalismus|titel=Demokratie oder Kapitalismus?|bezochtdatum=2016-07-25|auteur=|achternaam=Habermas|voornaam=Jürgen|datum=2013-05|werk=Blätter für deutsche und internationale Politik|uitgever=|paginas=59–70}}</ref> Streeck reageerde met de stelling dat Habermas' visie van een Europese democratie wensdenken zou zijn.<ref name=":0" />
=== Europa en de euro ===
Streeck staat bekend als criticaster van de [[Europese integratie|Europese eenwording]]. In de jaren '80 werkte hij nog samen met vakbonden aan voorstellen om een [[Europese Unie|Europees]] sociaal beleid tot stand te brengen; naar eigen zeggen was dit uiteindelijk vergeefse moeite.<ref name=":0" />
 
Met name de [[Economische en Monetaire Unie|Europese muntunie]] is mikpunt van Streecks kritiek. De hoop van politici als [[Jean-Claude Juncker|Juncker]] en [[Helmut Kohl|Kohl]] dat de [[euro]] de eenwording zou bevorderen is gelogenstraft, meent hij, door de [[Europese staatsschuldencrisis|eurocrisis]] en de reacties daarop. De verklaring hiervoor zoekt hij in het geen rekening met regionale verschillen in economische stelsels. Wat de euro in plaats daarvan doet is het Noord-Europese, [[Neoliberalisme (hedendaags)|neoliberale]] stelsel, gericht op [[Uitvoer (handel)|export]] en dus [[harde valuta]], opleggen aan Zuid-Europa, dat gekenmerkt wordt door gerichtheid op de eigen interne markten met [[devaluatie]] en sterke regulering van de banken als beleidsinstrumenten. Streeck voorspelt dat de economische en politieke ontwrichting die dit met zich meebrengt, de eurozone nog lang in een crisistoestand zal houden.<ref>{{Citeer web|url=http://www.mpifg.de/pu/mpifg_dp/dp14-17.pdf|titel=Monetary Disunion: The Domestic Politics of Euroland|bezochtdatum=|auteur=[[Wolfgang Streeck]] en Lea Elsässer|datum=2014|uitgever=Max-Planck-Institut für Gesellschaftsforschung}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://newleftreview.org/II/95/wolfgang-streeck-why-the-euro-divides-europe|titel=Why the Euro Divides Europe|bezochtdatum=|auteur=Wolfgang Streeck|datum=2015|werk=New Left Review 95|uitgever=}}</ref>
 
== Weblinks ==