Versie van 24 jul 2016 12:02 bewerken 59R (overleg \| bijdragen) 6.601 bewerkingen →‎Het uitdijende heelal: link ← Oudere bewerking		Versie van 24 jul 2016 12:02 bewerken ongedaan maken 59R (overleg \| bijdragen) 6.601 bewerkingen →‎Het uitdijende heelal: link Nieuwere bewerking →
Regel 48: === Het uitdijende heelal === [[Bestand:Hubble constant.JPG\|{{largethumb}}\|De [[Wet van Hubble]]: [[roodverschuiving]] als functie van de afstand]] Reeds in 1922 had [[~~Alexandr~~Aleksandr Friedmann]] zijn [[Friedmannvergelijking]] voor het heelal opgesteld op basis van de algemene relativiteitstheorie van [[Albert Einstein]]. Lemaître, die het werk van Friedmann toen niet kende, ging in 1927 verder door het uitdijende heelal te beschrijven als hét feitelijke fysische model van ons heelal. Zijn artikel ''“Un Univers homogène de masse constante et de rayon croissant rendant compte de la vitesse radiale des nébuleuses extragalactiques"'' werd aanvankelijk niet opgemerkt. Hij interpreteerde daarbij de reeds sinds [[Vesto Slipher]] ontdekte roodverschuivingen in het [[spectrum]] van andere [[sterrenstelsel]]s als [[Dopplereffect]]en ten gevolge van de uitdijing van het heelal. Hij maakte gebruik van gegevens over meer dan 40 sterrenstelsels van o.a. [[Gustaf Strömberg]] en [[Edwin Hubble]]. Twee jaar vóór Hubble berekende hij de [[Hubbleconstante\|constante]] waarmee het heelal uitdijnt en legde hij een [[Wet van Hubble\|lineair verband]] tussen de afstand en de snelheid van de sterrenstelsels. Zijn stelling werd in 1927 nog afgewezen door Einstein, die vasthield aan zijn statische model van het universum. Toen Hubble en [[Milton L. Humason]] in [[1929]] de empirische gegevens verschaften die de stelling schenen te bevestigen, kon Lemaître de aandacht van [[Arthur Eddington\|Eddington]] op zijn hypothese vestigen. Hubble liet de interpretatie van zijn gegevens over aan de theoretici, maar Eddington was overtuigd en zorgde in 1931 voor een vertaling van Lemaîtres artikel over de uitdijing van het heelal.<ref group="noot">Enkele alinea's uit de oorspronkelijke tekst van 1927 komen in de Engelse vertaling van 1931 niet meer voor. Mede hierdoor werden en worden in de Angelsaksische wereld de 'ontdekking' van het uitdijend heelal veelal aan Hubble toegeschreven en de bedoelde constante en het lineair verband naar Hubble vernoemd. Na een controversiële "''[[whodunit]]''" verscheen in ''[[Nature]]'' 479 van 10 november 2011 een artikel dat bevestigde dat Lemaître zelf verantwoordelijk was voor de vertaling en de passages wegliet, vermoedelijk omdat hij ze na het artikel van Hubble en Humason uit 1929 niet langer actueel achtte.<br>Mario Livio, ''[http://hubblesite.org/pubinfo/pdf/2011/36/pdf.pdf The expanding Universe: lost (in translation) and found]'', Hubblesite. Zie ook : [http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2011/36/full/ Was the Real Discovery of the Expanding Universe Lost in Translation?], Hubblesite, Newsrelease nr 38, 9 nov 2011 ; [http://www.nature.com/nature/journal/v479/n7372/full/479171a.html Lost in translation: Mystery of the missing text solved] in ''Nature'', 479, 10 November 2011, p 171–173.</ref>

Georges Lemaître: verschil tussen versies