Pareto-efficiëntie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Vraag en aanbod.jpg|thumb|In een [[perfecte markt]] zijn [[vraag (economie)|vraag]] en [[Aanbod (economie)|aanbod]] met elkaar in evenwicht doordat de [[Prijs (economie)|marktprijs]] zowel voor producent als consument acceptabel is.]]
[[Bestand:Production Possibilities Pareto Curve.png|thumb|De [[productiemogelijkhedengrens]] van twee [[Product (economie)|producten]]. Punt ''A'' is Pareto-inëfficiënt, omdat er zowel meer boter als geweren geproduceerd kankunnen worden. Punt ''D'' is Pareto-efficiënt in zwakke zin, iedereen gaat er op vooruit. Punt ''E'' en ''F'' zijn Pareto-efficiënt in sterke zin, niet iedereen gaat er op vooruit, maar niemand gaat er op achteruit. Punt ''B'' en ''C'' liggen wel op de productiemogelijkhedengrens, maar zijn niet Pareto-efficiënt aangezien er hier een groep op achteruit gaat.
Punt ''X'' is technisch niet mogelijk, het ligt buiten de productiemogelijkheden.]]
'''Pareto-efficiëntie''', '''Pareto-optimaal''' of, '''allocatieve efficiëntie''' of het '''Pareto-criterium''' is de [[allocatie van middelen]] die dusdanig is dat niemand in een [[groep (sociologie)|groep]] er op vooruit kan gaan zonder dat iemand anders er op achteruit gaat. In de sterke vorm verhoogt groep het [[welzijn]] als ten minste een individu beter af is en geen enkel individu slechter, in de zwakke vorm moet iedereen beter af zijn. Dit wordt bereikt in een [[perfecte markt]] waarin de [[Prijs (economie)|prijs]] dusdanig is dat alle [[Product (economie)|producten]] die geproduceerd worden ook geconsumeerd worden. Het Pareto-optimum ligt op de [[productiemogelijkhedengrens]].
 
Pareto-efficiëntie gaat uit van de huidige situatie zonder een uitspraak te doen over de [[rechtvaardigheid]] daarvan. Doordat het criterium uitgaat van de huidige situatie wordt het wel gezien als een [[Conservatisme|conservatieve]] [[Legitimiteit (politiek)|rechtvaardiging]] van de [[status-quo]]. Hiertoe werd in de jaren 1930 het [[compensatieprincipe]] toegevoegd, waarbij veranderingen als verbeteringen worden gezien zodra de opbrengsten dusdanig zijn dat diegenen die slechter af zijn, gecompenseerd kunnen worden.
 
Een Pareto-analyse is gebaseerd op de consumentenkeuzetheorie. Die gaat ervan uit dat individuen het eigen [[Nut (economie)|nut]]/ kwaliteit van het leven maximaliseren.