Beurtvaart: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Ondernemingen: pagina's ref
corr
Regel 1:
[[Bestand:Lemster beurtman.jpg|thumb|Zeegezicht uit begin negentiende eeuw, met de "Lemster beurtman", waarmee aanvankelijk de schipper bedoeld werd en later het schip.]]
'''Beurtvaart''' was een vorm van [[scheepvaart]], waarbij [[passagier]]s, [[vracht]] en [[vee]] volgens een dienstregeling langs een vast traject werden vervoerd. Het was een voorloper van het eerste [[openbaar vervoer]] in Nederland<ref group="noot">Brouwer & Van Kesteren hanteren een definitie van openbaar vervoer waaraan de beurtvaart rond 1600 is gaan voldoen.</ref> en was lange tijd aan vergunningen en verordeningen gebonden, vooral van lokale overheden. Het woord 'beurt' duidt in deze context op de geregelde volgorde waarin schippers moesten varen.<ref>[http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/beurtschipper Beurtschipper], etymologiebank.nl, geraadpleegd 23 juni 2015.</ref>
 
Beurtvaart ontstond in de [[15e eeuw|vijftiende eeuw]] in de waterrijke kustgebieden van [[Holland]]. Van daaruit werden ook verbindingen met andere delen van de [[Nederlanden]] tot stand gebracht, plus enkele met buitenlandse steden.<ref group="noot">In [[Zeeland (provincie)|Zeeland]] waren grote gebiedsdelen simpelweg niet anders bereikbaar dan over water. Zodoende was in Zeeland het onderscheid tussen beurtvaart en veerdiensten niet zo makkelijk te maken als elders. Waar mogelijk is de Zeeuwse situatie in dit artikel daarom buiten beschouwing gelaten.</ref> In omringende landen hebben eveneens soortgelijke diensten bestaan, althans op kortere afstanden. Maar het groeide alleen in de Nederlanden in de zeventiende en achttiende eeuw uit tot een omvangrijk en efficiënt netwerk.