Sint-Lucasgilde: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 2:
[[Bestand:De heilige Lucas schildert de Madonna - Maarten van Heemskerck-1532.JPG|thumb|De heilige [[Lucas (evangelist)|Lucas]] schildert de Madonna - [[Maarten van Heemskerck]] (1532)]]
[[Bestand:Sint-Lucasgilde.JPG|thumb|Gevelsteen van het Sint-Lucasgilde op de [[Waag (Amsterdam)|Waag]] in Amsterdam]]
[[Bestand:Sint Lucas gilde Delft.JPG|thumb|Sint Lucas Gilde in Delft]]
[[Bestand:Guild of Saint Luke.jpg|thumb|Sint-Lucasgilde te Delft op een prent uit 1730, maker onbekend]]
[[File:Jan de Bray 002.jpg|thumb|De bestuurders van de [[Sint-Lucasgilde van Haarlem]] in 1675. Geschilderd door [[Jan de Bray]], tweede van links]]
Het '''Sint-Lucasgilde''' was de naam van stedelijke [[broederschap]]pen of [[gilde (beroepsgroep)|gilden]] van kunstenaars en kunstambachtslieden
==Geschiedenis==
Regel 14:
== In de Nederlanden ==
=== [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] ===
Op [[26 augustus]] [[1382]] werd het [[Ambacht (handwerk)|ambacht]] van de kunstenaars, later Sint-Lucasgilde genoemd, in Antwerpen opgericht. Daarmee is het wellicht één van de oudste in de [[Lage Landen (staatkunde)|Lage Landen]]. Het omvatte aanvankelijk de goud- en zilversmeden, borduurwerkers, glazeniers, beeldhouwers en schilders. Het Sint-Lucasgilde overkoepelde zowel de kunstenaars als de kunstambachten, wat in de 18e eeuw tot conflicten en uiteindelijk tot opheffing van het gilde zal leiden.
Vanaf 1480 maakte ook de rederijkerskamer ''[[De Violieren]]'' deel uit van het gilde, in 1680 gevolgd door de [[rederijker]]skamer ''De Olijftak''. Ook andere groepen sloten zich aan, zoals onder meer vanaf 1536 de drukkers en in 1565 de [[Klavecimbel|klavecimbelbouwers]].
Op initiatief van [[David Teniers de Jonge|David Teniers]] wordt in de schoot van het Sint-Lucasgilde in 1663 bij koninklijk [[octrooi]] van [[Filips IV van Spanje]] de ''[[Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen]]'' opgericht. Ze heeft haar lokalen in de [[Handelsbeurs (Antwerpen)|Beurs]] tot ze in 1811 verhuist naar de Mutsaardstraat. Het gilde zelf werd in 1773 ontbonden en daarna heropgericht, maar ten slotte op [[21 november]] [[1791]] definitief afgeschaft.
Enige bekende leden van het Sint-Lucasgilde te Antwerpen:
Regel 25:
{{Zie ook|Zie ook: [[Antwerpse School]]}}
=== [[Brugge]] ===
* [[Louis Alincbrot]] (1432)
* [[Hans Memling]] (1467)
* [[Gerard David]] (1484; 1501)
=== [[Gent]] ===
*[[Justo de Gante]] (1464)
*[[Hugo van der Goes]] (1467)
=== [[Brussel (stad)|Brussel]] ===
* [[Rogier Van der Weyden]]
* [[Theodoor van Heil]]
=== [[Doornik]] ===
* [[Michel Bouillon]]
=== [[Amsterdam]] ===
De zetel van de Amsterdamse Lucasgilde was in [[De Waag]]. Door een overstroming begin 19e eeuw gingen de archieven verloren.<ref>I. H. van Eeghen, [http://www.jhna.org/index.php/past-issues/volume-4-issue-2/167-the-amsterdam-guild-of-saint-luke-in-the-17th-century- ''The Amsterdam Guild of Saint Luke in the 17th Century'']</ref>
* [[Rembrandt]]
=== [[Haarlem]] ===
Het bestaan van een gilde in Haarlem is voor het eerst geattesteerd in 1496, toen nog onder [[Sint-Elooi]]. De oudst bewaarde statuten dateren uit 1514.<ref>{{aut|C. J. Gonnet}}, ''Sint Lucas Gilde te Haarlem in 1631'', 1877, North Holland Archives, Haarlem</ref>
* [[Frans Hals]]
* [[Cornelis van Haarlem]]
* [[Jacob van Campen]]
* [[Jan Van Vianen]]
* [[Karel van Mander]]
* [[Adriaen van Ostade]]
* [[Jacob van Ruisdael]]
=== [[Utrecht]] ===
In Utrecht bestond een Sint-Lucasgilde vanaf 1611.
* [[Paulus Moreelse]]
* [[Dirck van Baburen]] (registrado en los archivos de esta guilda en 1611)
* [[Abraham Bloemaert]]
* [[Adam Willaerts]]
* [[Joost Cornelisz. Droogsloot]]
* [[Gerrit van Honthorst]]
* [[Cornelis van Poelenburch]]
* [[Jan van Bijlert]]
=== [[Delft]] ===
* [[Jan Vermeer]]
* [[Gerard Houckgeest]]
* [[Hendrick van Vliet]]
* [[Emanuel de Witte]]
* [[Pieter de Hooch]]
* [[Cornelis de Man]]
* [[Carel Fabritius]]
=== [[Den Haag]] ===
* [[Rombout Verhulst]]
In 1656 scheurde een groep schilders zich af en vormde de ''[[Confrerie Pictura]]''.
=== [[Leiden]] ===
De '' Leidsche St. Lucas Gilde'' is opgericht in 1648. Uit haar schoot ontstonden de ''Leidse Tekenacademie'' (1694) en ''Ars Aemula Naturae'' (1799).
Leden:
* [[Jan van Goyen]]
* [[Adam Pick]]
* [[Jan Steen]]
* [[Willem van Mieris]]
=== [[Rotterdam]] ===
=== [[Arnhem]] ===
=== [[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]] ===
== In de rest van Europa ==
Regel 40 ⟶ 112:
==Gelijkaardige organisaties==
*de ''Cofradía de San Esteban de los Fresneros'' in [[Barcelona]], later ook de ''Círculo Artístico de San Lucas''
*de ''[[Confrerie Pictura]]'' in [[Den Haag]]
*de ''Cofradía de los Siete Dolores'' in [[Madrid]] (1634), gevestigd in het klooster van Santo Tomás de Aquino
*de ''Worshipful Company of Glaziers and Painters of Glass'' en de ''Worshipful Company of Painter-Stainers'' in [[Londen]]
Regel 46 ⟶ 118:
== Zie ook ==
▲* [[Edwaert Collier]], lid van het Sint-Lucasgilde
▲* [[Hendrick Martensz. Sorgh]], lid van het Sint-Lucasgilde
* [[Koninklijke Academie voor Beeldhouw- en Schilderkunst]]
* [[Kunstenaarsvereniging Sint Lucas]], te Amsterdam
| |||