Hideki Tojo: verschil tussen versies

In oktober 1941 werd hij - als kandidaat van de nationalistische militairen - [[minister-president van Japan|premier]], minister van Binnenlandse en Buitenlandse Zaken. Hij behield tevens het ministerschap van Oorlog.

 

 

Na de Japanse capitulatie (1945) schoot Tojo zichzelf in de borst bij een poging [[zelfmoord]] te plegen. Hij overleefde deze poging, en werd korte tijd later door de geallieerden gearresteerd. Vervolgens stond hij terecht in het [[Proces van Tokio|Proces van Tokyo]]. Hij werd op 12 november 1948 schuldig bevonden aan het beginnen van oorlog tegen diverse landen, en onmenselijke behandeling van [[krijgsgevangene]]n. Op [[23 december]] van dat jaar werd hij te Tokyo [[Ophanging (doodstraf)|opgehangen]].

 

 

== De vroege jaren van Tōjō ==

== Zijn ster begint te rijzen ==

=== Toekomst verzekerd ===

 

Een paar maanden na de dood van [[Meiji (keizer)]] (明治天皇) in 1912 begon voor Hideki en zijn familie ook een periode van rouw. Zijn vader stierf op 57-jarige leeftijd. Hij was het grote voorbeeld voor Hideki omdat hijzelf van lage afkomst was maar toch een indrukwekkende militaire carrière had opgebouwd. Het eindpunt van zijn carrière was de benoeming tot generaal. Rond 1915 kwam de tijd van oorlog weer terug voor Japan dat besloot om de haven van [[Tsingtao]], op dat moment in Duitse handen, in te nemen en zo de eerste stappen in China te zetten. De Japanners slaagden in dit opzet en legden China de "21 eisen" voor. Van al deze veranderingen merkte Hideki maar weinig, hij deed enkel mee in een aanval tegen de [[Bolsjevieken]] in [[Siberië]]. Buiten dat klein verzetje zat hij zijn staftijd uit in verscheidene regimenten zonder eigenlijk mee te doen in de oorlog. Maar zijn harde werk ging wederom niet onopgemerkt voorbij, hij werd geselecteerd voor een missie in het buitenland.

 

===Tweede Sino-Japanse oorlog===

 

Hideki zelf leidde ook een Kanto-groep om de Chinezen die Japanse troepen in Beijing bedreigden te elimineren. Dit was eigenlijk de eerste maal dat Hideki soldaten op het slagveld leidde. Hij deed dit met zoveel brio en sloeg hard en diep toe in China zodat hij voor Japan het gebied van [[Binnen-Mongolië]] veiligstelde. Hij keerde echter al snel na de voltooiing van zijn missie terug naar zijn vertrouwde post in Mantsjoerije. Dat was dan ook zijn enige maar wel succesvolle operatie in China. Ondertussen waren er twee beelden ontstaan over Japan. Enerzijds het beeld dat de rest van de wereld zag: een bruut en agressief Japan dat de Chinese troepen afslachtte maar anderzijds werd in Japan hetzelfde beeld van de Chinese troepen gepropageerd. De Japanse militairen kregen al snel door dat propaganda via radio een zeer effectief wapen werd in het opzwepen van de algemene opinie en maakten hier dan ook veelvuldig gebruik van.

 

=== Viceminister ===

 

In 1939 viel Japans bondgenoot [[Adolf Hitler]] [[Duitse inval in Polen|Polen]] binnen. Hiermee begonnen de gevechtshandelingen op het Europese strijdtoneel van de Tweede Wereldoorlog. Ondertussen nam de druk op de Japanse regering toe. Konoe was al afgetreden in 1939 en werd opgevolgd door [[Hiranuma]](平沼). Ook deze bleek niet in staat om de steun van het leger te verwerven. Daarna volgde nog Abe(阿部)en Yonai(米内). Deze laatste was een voormalig [[admiraal]] die een eerder traag vorderend nationalistisch beleid voor ogen had. Maar omdat Hitler snel progressie maakte in Europa en België, Nederland en Frankrijk veroverde werden ook de kolonies van deze landen bedreigd. Dit vormde de ideale gelegenheid voor Japan om deze in te palmen. In 1940 werd Yonai door Minister van Oorlog [[Hata Shunroke]] (畑俊六,) gezegd dat het leger een renovatie van de interne structuur wenste om de internationale situatie aan te kunnen. Minister Hata zelf trad hiervoor af en daardoor was het politiek onmogelijk om de huidige regering bijeen te houden aangezien dit niet mocht zonder dat er een minister van Oorlog was.

=== Minister van Oorlog ===

[[Bestand:Tojo2.jpg|{{largethumb}}|Tojo in uniform]]

Ondanks zijn vrees voor de [[Sovjet-Unie]] was Konoe niet te impulsief, hij besefte ook wel dat een oorlog in de grote vlakten van Rusland een van de slechtste keuzes zou zijn. Konoe wou ook ten alle koste de oorlog met Amerika vermijden maar later werd duidelijk dat dit al van in het begin een taak zou zijn waar hij niet tegen was opgewassen. Na zijn falen stond hij dan ook de positie van premier af aan Hideki.

 

== Eerste minister van Japan ==

[[Bestand:Cabinet of Hideki Tojo.jpg|{{largethumb}}|Tojo met zijn ministers]]

=== Aanzet tot de oorlog ===

Over heel de wereld werd zijn aanstelling met belangstelling gevolgd. Voor de meeste landen betekende dit dat Japan zich nu in de oorlog zou storten. Hij werd afgebeeld als een soldaat-premier die zonder tegenstribbelen de bevelen van het leger zou opvolgen. In het kamp van de nazi's echter werd de aanstelling met applaus ontvangen. Zijn beeld was dat van een met energie gevulde man voor wie de woorden "plicht is plicht" niet enkel woorden zijn. De koers die Japan zou varen stond nu wel ongeveer vast.

Maar rond die tijd werd Hideki zelf het slachtoffer van een proces dat hijzelf altijd had gesteund. Vroeger was hij van mening dat het goed was dat het leger soms eens actie ondernam zonder politieke interventie. Maar nu begon dit systeem zich tegen hem te wreken. Als de premier geen stem heeft in het beslissen van sommige militaire acties dan kan een land geen oorlog winnen, vond hij zelf na de oorlog. De reden waarom hij in de speech geen melding had gemaakt van de nederlaag was dat hij zelf pas een maand later op de hoogte was gebracht van deze mislukking.

 

<blockquote>"Benzine, Benzine. Wie geeft er nu om benzine. Sta gewoon vroeger op!"</blockquote>

Hij had zelfs de tijd om een geallieerden gevangenenkamp te bezoeken. Getuigen van dit bezoek omschreven hem als een vriendelijk uitziende oude man die wel degelijk gaf om het lot van de gevangenen.

Diezelfde dag nog had hij aan zijn vrouw verteld om zich voor te bereiden om naar huis te gaan. Dit kwam geheel onverwacht voor haar. Zij had gedacht dat alleen de dood hem zou stoppen. Maar Hideki vertelde haar dat hij meende zijn verantwoordelijkheden niet te hebben ontlopen, maar dat hij alles had gedaan wat in zijn macht lag en de omstandigheden het nu voor hem onmogelijk maakten om aan te blijven als premier. En dus keerde hij terug naar zijn ouderlijke huis in Tokyo.

 

 

In januari 1945 nodigde keizer Hirohito alle staatslieden uit om hun visie op de oorlogssituatie te verkrijgen. Als voormalig premier en dus nu ook lid van de Jushin mocht Tōjō op 26 februari op bezoek bij de keizer komen. Nu werd duidelijk hoe verward Hideki was geworden. Ook al waren de [[Filipijnen]] verloren, en daarmee de aanvoer van vitale natuurlijke hulpbronnen afgesneden, toch kon Tōjō de algemene situatie niet echt vatten. Hij vertelde de keizer dat Japan de oorlog kon overleven, dat de legers nog in Mantsjoerije en Korea genoeg waren om de natie te verdedigen en dat de luchtaanvallen uitgevoerd op de Japanse steden in niets te vergelijken waren met die op de Duitsers. Alles zou verslechteren maar als iedereen zich zou kunnen verenigen onder de keizer dan zou alles in orde komen.

== Tokyo Tribunaal ==

[[Bestand:Tojo at IMTFE.png|{{largethumb}}|Tojo op zijn proces]]

=== Aanloop ===

Op 3 mei 1946, begon het proces tegen oorlogsmisdadigers tijdens WO II. Hideki zat al die tijd al in de [[Sugamo-gevangenis]] (巢鴨拘置所)en een tijdje ervoor in de gevangenis van [[Omori]] waar ze slecht werden behandeld. Hideki's vrouw mocht haar man elke week twee keer bezoeken. Voor velen was de aanwezigheid van Hideki Tōjō een eer. Zoals bijvoorbeeld luitenant-kolonel [[Kenworthy]] die de leiding had over het aanwezige poltiekorps dat de orde tijdens het proces moest handhaven. In een artikel van een Japanse krant schrijft Kenworthy dat hij nooit de indruk had dat hun relatie die van gevangenen en bewaker was. Hij vond het eerder een meester-leerling relatie. Hideki, stelde Kenworthy, heeft hem geduld en verdraagzaamheid bijgebracht. Ook voor andere gevangen was Tōjō een licht in de duisternis, iemand die de moraal hoog hield en zijn medegevangenen steunde in de moeilijke tijden.

De hoofdaanklager, [[Joseph Keenan]], kon maar weinig animo in het proces krijgen en door de vele nodige vertalingen was het hele gebeuren een slaapverwekkende vertoning. Buiten op de eerste dag waar de later gek verklaarde dokter Okawa, Hideki een klap op het hoofd gaf, hing er in het gerechtsgebouw maar een gespannen en gestresseerde sfeer. Tijdens de ondervraging van Hideki Tōjō kreeg de buitenwereld het beeld van een sympathiek en imposant man te zien. In tegenstelling tot de stijve aanklager was Hideki ontspannen doorheen het hele proces, maar achter zijn zorgvuldig opgebouwde muur van geduld bleek een heel ander persoon te zitten. Iemand die het einde zo snel mogelijk tegemoet wou gaan.

 

Vooral de buitenlands pers zat te wachten tot de dag dat Hideki's ondervraging startte. Aangezien de keizer niet verantwoordelijk werd gehouden, mede door de hulp van Generaal MacArthur , werd Hideki Tōjō aanzien als de 'grote' schuldige. Al snel bleek dat Hideki de volledige verantwoordelijkheid op zich nam voor de beslissing van Japan om ten strijde te trekken. Hij was van mening dat die beslissing uitgelokt was door Groot-Brittannië en de VS die al doorheen de [[jaren '30]] Japan aan het provoceren waren. Door de economische sancties van China en Amerika had Japan een kritiek punt bereikt en was de volgende stap een keuze tussen een mogelijke overwinning of vernietiging van Japan. Hideki getuigde ook dat de [[Aanval op Pearl Harbor]] niet als een ''sneak attack''<ref>De algemene oorlogsverklaring tegen de VS werd op de dag van [[Aanval op Pearl Harbor]] om 13 uur pas afgeleverd in Washington. Mede door vertraging en het onbekend blijven van het exacte uur van de [[aanval op Pearl Harbor]] was dit een paar uur na de aanval en was de aankondiging onnodig geworden.</ref> was bedoeld.

 

Zijn eigen einde had hij al lang van tevoren zien aankomen. Over de straffen van sommige andere was hij evenwel verbaasd. De terugkeer naar zijn cel verliep streng en het gebruik van zijn bril werd hem zelfs ontnomen. Toch sliep hij goed en werden in de ochtend zijn persoonlijke spullen teruggegeven. Persoonlijk was hij tevreden over het feit dat de cel alleen voor hem was en dat er [[boedhisme|boeddhistische]] [[soetra]]'s ter zijner beschikking stonden. Minder blij was hij met de strenge veiligheidsmaatregelen die na de uitspraak opgedreven waren. Zo moest hij een volledig, naar eigen zeggen denigrerend, lichamelijk onderzoek ondergaan om te voorkomen dat er ergens pillen met gif in waren verstopt.<ref>Vermoedelijk kwam dit door het [[proces van Neurenberg]], waar [[Hermann Göring]] de dag voor zijn executie zelfmoord pleegde door gif in te nemen.</ref>

 

*Dat de lagere rangen zich moesten onthouden van denigrerende kritiek en commentaar.

*De vraag naar religieuze vrijheid. Dit was belangrijk voor de rituelen voor en na de dood.

*De vraag voor de terbeschikkingstelling van een ruimte om van zijn familieleden afscheid te nemen.