Kemps zeeschildpad: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
vermoedt wordt -> vermoed wordt |
k Wikipedia:Wikiproject/SpellingCheck. Help mee!, replaced: {{citeer → {{Citeer (4), Bovenop de → Boven op de met AWB |
||
Regel 17:
| commons=Lepidochelys kempii
}}
'''Kemps zeeschildpad'''<ref name="FAUNA">{{
Kemps zeeschildpad is de kleinste zeeschildpad ter wereld en is daarnaast de sterkst bedreigde soort. De gemiddelde schildlengte is ongeveer 60 tot 70 centimeter. De schildkleur is altijd groengrijs en nooit roodbruin zoals bij andere zeeschildpadden voorkomt, de buikzijde is lichter tot wit. De schildpad leeft voornamelijk van [[krabben]] en andere kreeftachtigen en eet soms plantendelen. Vijanden zijn grotere vissen zoals [[haaien]].
Het verspreidingsgebied is relatief klein in vergelijking met andere zeeschildpadden, die soms wereldwijd voorkomen. Kemps zeeschildpad leeft alleen in en rond de [[Golf van Mexico]]. De schildpad leeft langs de kust tot enkele tientallen kilometers langs de kust in ondiepe wateren. De populaties van de Kemps zeeschildpad zijn een halve eeuw geleden gedecimeerd. Van de meer dan 45.000 nestende vrouwtjes per jaar op een enkel strand waren er in de jaren tachtig slechts tweehonderd over.<ref name="ARKIVE"/> Door maatregelen van de Mexicaanse en Amerikaanse regering is de soort in de laatste decennia in aantal toegenomen.
==Naamgeving en taxonomie==
Kemps zeeschildpad werd voor het eerst beschreven door [[Samuel Garman]] in 1880. Later werd de wetenschappelijke naam ''Chelonia dussumierii'' gebruikt en de schildpad is in het verleden ook onder de naam ''Thalassochelys kempii'' beschreven.
De huidige wetenschappelijke soortnaam ''kempii'' is een eerbetoon aan de [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] [[visserij|visser]] en natuurliefhebber [[Richard Moore Kemp]] die leefde van 1825 tot 1908.<ref name="GOOG1">{{voetnoot web | url = https://books.google.nl/books?id=0F758vNQ0UUC&pg=PT447&lpg=PT447&dq=Richard+Moore+Kemp+%281825-1908%29&source=bl&ots=FY7aHoHAg3&sig=S6ZyRT0lqVc8q5Bl3dOhcwn_XhU&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiCw8aBj47KAhVDJw8KHTWEC-UQ6AEINzAD#v=onepage&q=Richard%20Moore%20Kemp%20%281825-1908%29&f=false| titel = The Eponym Dictionary of Reptiles| auteur = Bo Beolens, Michael Watkins en Michael Grayson}}</ref> De wetenschappelijke geslachtsnaam ''Lepidochelys'' betekent vrij vertaald geschubde schildpad; ''lepido'' is afgeleid van het [[Latijn
De soort wordt in de Nederlandse taal ook wel '''Kemps schildpad''' genoemd.<ref name="WWFBE">{{voetnoot web | url = http://www.wwf.be/nl/wat-doet-wwf/bedreigde-soorten/zeeschildpadden/de-7-soorten/kemps-schildpad/507| titel = Kemps schildpad| auteur = WWF België}}</ref> In andere talen wordt de schildpad ook vaak Kemps schildpad genoemd, zoals het [[Frans]]e 'Tortue de Kemp'. In de [[Engels]]e taal wordt de schildpad 'Kemp's ridley sea turtle' genoemd, de naam 'ridley' wordt gebruikt voor beide soorten uit het geslacht ''[[Lepidochelys]]''. In het [[Spaans]] staat de soort bekend onder de naam ''papegaai-schildpad'' (turtuga lora) of ''bastaardschildpad'' (tortuga bastarda). Ook in het [[Duits]] wordt de naam bastaardschildpad gebruikt (Atlantik-bastardschildkröte).
Vroeger dacht men wel dat de Kemps schildpad, alsmede de [[warana]], kruisingen zouden zijn van een [[soepschildpad]] en een [[onechte karetschildpad]]. Dergelijke kruisingen tussen twee soorten worden een ''bastaardsoort'' genoemd. Tegenwoordig is dit idee achterhaald.
Lange tijd werd Kemps schildpad als een Atlantische variatie gezien van de warana, pas vrij recentelijk bleek dat het twee aparte soorten betreft. De Nederlandse bioloog [[Leo Brongersma]] was al begin [[1970-1979|jaren zeventig]] overtuigd van het feit dat Kemps zeeschildpad een aparte soort zou moeten worden gezien.<ref name="GRZ">{{
==Verspreiding en habitat==
Regel 38:
Kemps zeeschildpad heeft in vergelijking met andere zeeschildpadden een klein verspreidingsgebied dat zich beperkt tot het noordwestelijke deel van de [[Atlantische Oceaan]], meer specifiek de [[Golf van Mexico]]. De schildpad komt voornamelijk voor langs het kustgebied tussen noordelijk [[Mexico (land)|Mexico]] en zuidelijk [[Texas (staat)|Texas]] in de [[Verenigde Staten|VS]]. De noordelijkste waarnemingen stammen van zuidelijk [[Canada]]. In de Verenigde Staten komt Kemps zeeschildpad voor langs de kust van de staten [[Alabama]], [[Connecticut]], [[Delaware]], [[Florida (staat)|Florida]], [[Georgia (staat)|Georgia]], [[Louisiana (staat)|Louisiana]], [[Maine]], [[Maryland]], [[Massachusetts]], [[Mississippi (staat)|Mississippi]], [[New England (Verenigde Staten)|New England]], [[New Hampshire]], [[New Jersey]], [[New York (staat)|New York]], [[North Carolina]], [[South Carolina]], [[Texas (staat)|Texas]] en [[Virginia (staat)|Virginia]].
Kemps zeeschildpad is daarnaast bekend van de oostkust van de Atlantische Oceaan zoals in de landen [[Groot-Brittannië]] ([[Scilly-eilanden]], [[Kanaaleilanden]]), [[Frankrijk]], [[Spanje]] en de [[Azoren]] die tot [[Portugal]] behoren. Kemps zeeschildpad wordt af en toe waargenomen in de [[Middellandse Zee]].<ref name="WORLD"/><br>In [[Afrika]] is de schildpad aangetroffen in [[Mauritanië]]. Ook in andere delen van Afrika zou de soort zijn gevonden maar deze waarnemingen zijn twijfelachtig.
De volwassen schildpad heeft een voorkeur voor [[krabben]] als voedsel en blijft dicht bij de kust waar de krabben leven. De habitat bestaat uit ondiepe, rotsachtige delen langs de waterlijn.
De schildpad brengt bijna negentig procent van zijn tijd onder water door. De juvenielen kunnen niet meer dan een paar meter duiken, volwassen exemplaren duiken vaak niet meer dan ongeveer 50 meter. De juvenielen verblijven vaak in ondiepe delen van de zee met een zanderige tot modderige ondergrond. Ze verschuilen zich meestal in zeewierkolonies zoals matten [[zeegras]] (''Zostera'').
===In Nederland en België===
Soms wordt deze soort gezien in de [[Atlantische Oceaan]] en heel zelden spoelt er een aan in [[Nederland]]. Dit zijn voor zover gedocumenteerd altijd jonge en levende exemplaren. Zo werd er een waarneming gedaan van een levende jonge Kemps zeeschildpad op 4 december 1954 in [[Scharendijke]]. Dit exemplaar had een schildlengte van 26,6 centimeter. Op 21 december 1970 werd eveneens een jong levend exemplaar aangetroffen op [[Terschelling]] nabij [[Midsland]]. Dit exemplaar had een schildlengte van 23,2 cm. Op 13 januari 2007 werd een levend juveniel met een schildlengte van 23,6 cm gevonden ongeveer een kilometer ten zuiden van de pier van [[IJmuiden]].<ref name="FAUNA"/> Alle drie de genoemde exemplaren zijn geprepareerd en opgenomen in de collectie van het [[Naturalis Biodiversity Center]] onder respectievelijk de nummers RMNH 10676, RMNH 16700 EN RMNH 40146.
Op 21 november 2008 werd in [[Westenschouwen]] een jong en levend exemplaar gevonden met een schildlengte van ongeveer 20 cm. Dit exemplaar werd overgebracht naar [[Diergaarde Blijdorp]]. Het dier werd eerst naar [[Portugal]] gebracht om te worden uitgezet omdat men dacht dat het een [[onechte karetschildpad]] betrof. Later werd het uitgezet in de [[Golf van Mexico]].<ref name="FAUNA"/> Op 10 december 2011 werd bij de Zuid-Hollandse plaats [[Monster (Zuid-Holland)|Monster]], het dier werd door medewerkers van een dierenambulance naar Sea Life in [[Scheveningen]] gebracht en 'Flip' genoemd. Flip woog 1,85 kilo en had schildlengte van 35 cm.<ref>[http://www.nu.nl/binnenland/2691237/zeldzame-schildpad-spoelt-strand.html "Zeldzame schildpad spoelt aan op strand"] NU.nl, 12 december 2011</ref><ref>[http://jeugdjournaal.nl/item/321511-zeldzame-schildpad-in-nederland-aangespoeld.html "Zeldzame schildpad in Nederland aangespoeld"] NOS Jeugdjournaal</ref> Op 20 december 2014 werd een exemplaar van ongeveer 30 cm en een gewicht van 2,9 kilo gevonden op het strand nabij [[Den Helder]]. Het dier was ernstig ziek en overleed korte tijd later.<ref name="RAVON">{{voetnoot web | url = http://www.ravon.nl/Portals/0/PDFx/RAVON56_artikel2.pdf| titel = Stranding Kemps zeeschildpad op het strand van Den Helder| auteur = RAVON - Mark de Boer en Edo Goverse}}</ref>
Regel 52:
==Uiterlijke kenmerken==
[[Bestand:Kemps Ridley Sea Turtle, Texas (5984946972).jpg|thumb|right|260px|Een subadult exemplaar uit [[Texas (staat)|Texas]].]]
Kemp's zeeschildpad is de kleinste zeeschildpad ter wereld en bereikt een maximale schildlengte tot 75 centimeter en een lichaamsgewicht tot 48 kilo.<ref name="FAUNA"/> Gemiddeld wordt de schildpad ongeveer 66 tot 70 centimeter lang en het gemiddelde lichaamsgewicht is ongeveer 27 tot 40 kilo.<ref name="ARKIVE"/>
===Kop, poten en staart===
De huid van de kop, poten en staart is geel- tot witgrijs van kleur. Bij de jongere exemplaren zijn de kleuren donker, later kleurt de huid lichter.
De botten van de kop van de twee ''Lepidochelys''-soorten verschillen van andere zeeschildpadden doordat de [[frontaalplaat|frontaalplaten]] ongeveer in het midden van de [[oogkas]] gepositioneerd zijn. De middennaad van de [[prefrontaalplaat|prefrontaalplaten]] is veel korter dan de naad tussen de frontaalplaten. Vanaf de buitenzijde zijn deze botstructuren niet te zien, alleen bij het skelet van de schildpad zijn de naden zichtbaar.<ref name="SAVAGE">{{
Kemps zeeschildpad heeft een stompe en brede kop, de snuitpunt is wat spitser. De schildpad heeft een snavelachtige, op een [[Papegaaiachtigen|papegaaiensnavel]] lijkende bek zoals de [[karetschildpad]] (''Eretmochelys imbricata'') maar mist de zwarte vlekken van deze laatste soort. Aan de bovenkaak is langs de rand van de bek een opstaande richel aanwezig. De kaken zijn geschikt om prooien te kraken en te vermalen. Dit is een aanpassing op het dieet van relatief harde prooien zoals krabben.<ref name="ADW"/> Op de kop zijn verschillende schubben aanwezig die verschillen in configuratie met die van andere soorten zeeschildpadden.
De poten zijn sterk peddelachtig afgeplat en hebben met name aan de voorzijde grote schubben. Op de voorpoten is steeds één klauwrestant zichtbaar, bij de mannetjes is deze wat gekromd wat dient om een vrouwtje vast te houden tijden de paring. Aan de achterpoot kunnen zowel één of twee klauwrestanten aanwezig zijn. De voorpoten worden gebruikt om het lichaam vooruit te stuwen bij het zwemmen, met de achterpoten wordt alleen gestuurd.
De staart vervult geen functie bij de voortbeweging. De staart is bij de mannetjes groter en dikker in vergelijking met de vrouwtjes.<ref name="ADW">{{voetnoot web | url = http://animaldiversity.org/accounts/Lepidochelys_kempii/ | titel = ''Lepidochelys kempii'' - Atlantic Ridley, Kemp's Ridley Seaturtle | auteur = Animal Diversity Web}}</ref>
===Rugschild===
[[Bestand:Padre Island National Seashore - Kemps Ridley Sea Turtle tags.png|thumb|right|260px|Configuratie van het rugschild:
* '''C'''= [[Ribschild|Costaalschild]]
* '''N'''= [[Nekschild|Nuchaalschild]]
* '''V'''= [[Wervelschild|Ventraalschild]]
]]
Het rugschild heeft een ronde vorm, en is sterker afgeplat dan dat van de gelijkende [[warana]], die een boller schild heeft dat tevens meer hartvormig is vanaf de bovenzijde bezien. Kemps zeeschildpad is de enige zeeschildpad met een nagenoeg rond schild.
Het rugschild is voorzien van vijf [[Wervelschild|ventraalschilden]] op het midden van het schild en vijf paar [[Ribschild|costaalschilden]] aan weerszijden hiervan. Het voorste costaalschild raakt het nekschild of [[Nekschild|nuchaalschild]] aan de voorzijde van het schild. Hieraan is de schildpad te onderscheiden van veel andere zeeschildpadden.
De schildkleur is meestal groen tot groengrijs, het schild is breder dan lang, althans bij de volwassen exemplaren. De schilden aan de achterzijde van het schild hebben een naar achteren wijzende punt. Er zijn altijd vijf [[wervelschild
===Buikschild===
De buikzijde en de benen brug die het rugschild met het buikschild verbindt zijn altijd wit van kleur en niet gevlekt. De vier schilden aan de brug worden wel de [[inframarginaalschild|inframarginale schilden]] genoemd. Ieder schild heeft een porie die aan de achterrand is gepositioneerd. Deze poriën zijn [[klier
De buikschilden hebben de volgende [[plastronformule]]; [[keelschild|gul]] > [[anaalschild|an]] >< [[dijbeenschild|fem]] > [[Buikschild|abd]] > [[Borstschild|pect]] > [[Bovenarmschild|hum]]. Soms is tussen de anaalschilden aan de achterzijde een klein [[interanaalschild]] aanwezig. Ook komen soms één of twee [[intergulairschild
===Onderscheid met andere soorten===
Bij de sterk gelijkende [[warana]] (''Lepidochelys olivaceus'') zijn steeds zes tot negen costale schilden aanwezig. De warana is de enige zeeschildpad die een ongelijk aantal ribschilden kan hebben aan de beide zijden van het rugschild. De warana wordt daarnaast groter en heeft een meer ronde vorm van het rugschild. De bek van Kemp's zeeschildpad is daarnaast meer papegaai-achtig.<ref name="ARKIVE"/>
Van de [[onechte karetschildpad]] en de [[karetschildpad]] is de soort te onderscheiden aan de kleur van het schild; deze is bij eerstgenoemde twee soorten namelijk altijd bruin en nooit grijs. De soepschildpad en de [[platrugzeeschildpad]] zijn te herkennen aan het enkele paar [[preoculaire schub
==Voedsel en vijanden==
De juvenielen leven deels van zeewier, zwemmende kleine krabben die zich aan de oppervlakte bevinden en [[mossels]] die tussen het zeewier leven. Naarmate de dieren ouder worden gaan ze steeds meer vlees eten en daarnaast zoeken ze hun prooien meer op de bodem van de zee.<ref name="KEMPS2">{{voetnoot web | url = http://srelherp.uga.edu/turtles/lepkem.htm| titel = Kemp's Ridley Sea Turtle (''Lepidochelys kempii'')| auteur = Lindsay Partymiller}}</ref>
De volwassen Kemps zeeschildpad is een [[carnivoor]] die voornamelijk leeft van [[krabben]]. Daarnaast worden [[weekdieren|tweekleppigen]], [[garnalen]], [[slakken]], [[neteldieren|kwallen]], [[zeesterren]] en [[vissen (dieren)|vissen]] gegeten. Een klein deel van het menu bestaat uit plantaardig materiaal. In vergelijking met andere in zee levende schildpadden eet Kemps zeeschildpad voornamelijk harde prooien. De lederschildpad bijvoorbeeld eet kwallen en de [[karetschildpad]] leeft voornamelijk van [[sponsdieren]].
Volwassen exemplaren hebben vrijwel geen vijanden meer. Alleen van grotere [[haaien]] is bekend dat ze de schildpad aanvallen. Zelfs de vrouwtjes die overdag aan land komen hebben weinig te vrezen van andere dieren omdat ze te groot en te zwaar zijn.<br>De kleine schildpadjes komen 's nachts uit het ei om aan de vele overdag actieve vijanden zoals [[zeevogel
==Voortplanting en ontwikkeling==
[[Bestand:Lepidochelys kempii.jpg|thumb|right|260px|De vrouwtjes komen overdag aan land, in tegenstelling tot de meeste andere zeeschildpadden.]]
[[Bestand:Lak posht tavallod.JPG|thumb|right|260px|De juvenielen hebben relatief grote ledematen en een grote kop.]]
Kemps zeechildpad is net als andere schildpadden [[Oviparie|eierleggend]], de vrouwtjes zetten niet elk jaar eieren af maar meestal om het jaar. Zo kunnen ze op krachten komen na een succesvol voortplantingsseizoen.<ref name="ARKIVE"/>
De vrouwtjes verzamelen zich in grote groepen voor de kust.<ref name="LEHRER"/> Ze zetten hun eieren gesynchroniseerd af op stranden in de [[Mexico (land)|Mexicaanse]] staat [[Tamaulipas]]. Ze komen vrijwel allemaal tegelijkertijd aan land wat een indrukwekkend gezicht is. Deze jaarlijkse toestroom van vrouwtjes worden wel [[arribada]] genoemd, wat [[Spaans]] is voor 'aankomst'. Vroeger kwamen ze in enorme aantallen naar de legstranden om de eieren af te zetten. Dergelijke massale landingen worden wel ''[[arribada
De drie belangrijkste legstranden zijn te vinden in de buurt van de steden [[Rancho Nuevo]], [[Tepehuajes]] en [[Barra del Tordo]].<ref name="NOAA"/> Soms worden nesten op andere stranden aangetroffen zoals rond de stad [[Veracruz (stad)|Veracruz]] ten noorden van Tamaulipas op stranden in de [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] staat [[Texas (staat)|
Het hoogtepunt van het voortplantingsseizoen, waarin de meeste nesten worden gegraven, bevindt zich in de maanden [[mei]] en [[juni]]. De vrouwtjes zetten overdag hun eieren af, in tegenstelling tot de meeste andere zeeschildpadden die 's nachts aan land komen. Alleen de verwante [[warana]] komt eveneens overdag aan land om de eieren af te zetten.<ref name="LEHRER"/>
Per seizoen legt een vrouwtje twee tot drie legsels af in een zelfgegraven nest, het nest wordt gegraven in het losse zand op het strand. Een legsel bevat gemiddeld 90 eieren. De eieren zijn wit van kleur en rond van vorm, ze zijn bedekt met slijm zodat ze niet beschadigd raken als ze op elkaar vallen bij de eiafzet. Als er al te veel vrouwtjes op dezelfde plek hun eieren begraven hebben is er een kans dat oudere nesten weer worden opgegraven waarbij de eieren worden geëxposeerd.
De juvenielen zijn geheel grijszwart van kleur, de lichtere kleur aan de buikzijde ontstaat pas later.<ref name="LEHRER">{{
==Bedreiging en bescherming==
Regel 114:
De beschermingsstatus van de schildpad werd lange tijd omschreven als 'bedreigd' (endangered of EN) maar de soort wordt tegenwoordig beschouwd als ernstig bedreigd (Critically endangered of CR).<ref name="IUCN2">{{voetnoot web | url = http://www.iucnredlist.org/details/full/11533/0| titel = ''Lepidochelys kempii'' | auteur = [[International Union for Conservation of Nature and Natural Resources|IUCN]]}}</ref>
Doordat de vrouwtjes gesynchroniseerd in groten getale naar de legstranden komen zijn ze kwetsbaar voor stropers. Op drie stranden in de Mexicaanse staat [[Tamaulipas]] worden jaarlijks enorme hoeveelheden eieren afgezet. Dit was bij de plaatselijke bevolking al lang bekend en zij groeven een deel van de eieren op en ook een aantal volwassen vrouwtjes werden jaarlijks gevangen en geslacht voor eigen [[consumptie]]. In de [[1960-1969|jaren zestig]] werden de stranden echter ontdekt door commerciële bedrijven en stropers slachtten jarenlang de schildpadden af en ook zijn vele nesten geplunderd. Het oorspronkelijke aantal van 40.000 vrouwtjes was in de [[1970-1979|jaren zeventig]] gedaald naar ongeveer 4000.<ref name="LEHRER" />
Eind jaren zestig greep de [[Mexico (land)|Mexicaanse]] regering in en stuurde bewakers naar de stranden om te patrouilleren. De regering nam geen halve maatregelen en stuurde soldaten met [[machinepistool|machinepistolen]] die alle neststranden bewaakten. Hierdoor werd de stroperij effectief gestopt.<ref name="LEHRER"/>
Regel 120:
Tussen 1978 en 1991 werden door ongeveer 200 vrouwtjes nesten afgezet.<ref name="NOAA"/> Tegenwoordig gaat het beter met de soort en vertoont het aantal exemplaren een voorzichtig begin van herstel. In 2005 werd het aantal nestelende vrouwtjes geschat op 10.000 en ook zijn er meer legstranden ontdekt.<ref name="FAUNA"/> In 2004 werd een recordaantal van 42 nesten aangetroffen langs de kust van [[Texas (staat)|Texas]].<ref name="ARKIVE">{{voetnoot web | url = http://www.arkive.org/kemps-ridley-turtle/lepidochelys-kempii/ | titel = Kemp’s ridley turtle (''Lepidochelys kempii'') | auteur = Arkive}}</ref>
Naast het vangen van de schildpadden zelf of de eieren wordt de soort bedreigd doordat vele exemplaren in visnetten terechtkomen, vooral in die van garnalentrawlers. In een schatting uit 2002 werd vermoed dat jaarlijks 500 tot 5000 exemplaren worden gedood door alleen al de netten van garnalentrawlers.<ref name="ARKIVE"/> Om de schildpadden te beschermen zijn grote visserijschepen zoals garnalentrawlers verplicht om bepaalde aanpassingen aan hun netten te doen. Deze bestaan uit zogenaamde [[turtle excluder divice]]s (TED's), dit zijn kleppen waardoor de schildpad uit het visnet kan ontsnappen.
De schildpadden worden daarnaast regelmatig overvaren door grote zeeschepen. Ook vervuiling heeft een negatieve invloed; soms worden plastics aangezien voor een prooi, waarna ze worden ingeslikt. Dit kan tot verstoppingen van het maag-darmstelsel leiden. Ook door de mens geïnduceerde vervuilingen zoals olielozingen en [[algenbloei]] hebben een negatieve invloed. Algenbloei wordt veroorzaakt door het lozen van stikstofverbindingen in de zee door landbouwactiviteiten. Ten slotte is de verstedelijking van de kust van de streken waar de schildpad voorkomt een steeds groter wordend probleem. Omdat de stranden langs de stedelijke gebieden steeds drukker worden, is de kans dat de nesten worden aangetast vergroot, bijvoorbeeld door de voertuigen van schoonmaakploegen.<br>
Projecten om de schildpad op te kweken om ze voor uitsterven te behoeden, zoals bij de [[soepschildpad]], zijn er nog niet.
Een belangrijke bedreiging voor Kemps zeeschildpad is de activiteit van verschillende [[oliemaatschappij]]en die olieboringen doen in de Golf van Mexico. In 1979 veroorzaakte de blowout van de [[Ixtoc I]] een enorme olieramp. De [[Olieramp in de Golf van Mexico 2010|olieramp]] veroorzaakt door de [[Deepwater Horizon]] in 2010 vond eveneens in het natuurlijke leefgebied van de schildpad plaats, en vele exemplaren werden hier het slachtoffer van.
{{clearall}}
| |||