Normandische verovering van Engeland: verschil tussen versies

Andere personen met aanspraken op de Engelse troon kwamen later in actie. De eerste was [[Edgar Ætheling]], een achterneef van [[Eduard de Belijder]] en in vaderlijke lijn een afstammeling van koning [[Edmund II van Engeland|Edmund Ironside]]. Hij was de zoon van [[Edward Ætheling|Eduard De balling]], een zoon van Edmund Ironside. Hij werd geboren in [[Hongarije]], waar zijn vader na de verovering van Engeland door de [[Knoet de Grote]] uiteindelijk was terechtgekomen. Na de uiteindelijke terugkeer van zijn familie in Engeland en de dood van zijn vader in 1057<ref name=Huscroft96>{{Aut|R. Huscroft}}, ''The Norman Conquest: A New Introduction'', New York, 2009, pp. 96-97.</ref> had Edgar vanuit erfelijk perspectief veruit de sterkste erfelijke aanspraak op de troon, maar mede omdat hij toen Eduard de Belijder stierf slecht ongeveer dertien of veertien jaar oud was en ook omdat hij geen machtige familie had die hem in zijn aanspraken steunde, werd hij door de [[Witan]] gepasseerd.<ref name = Huscroft132>{{Aut|R. Huscroft}}, ''The Norman Conquest: A New Introduction'', New York, 2009, pp. 132-133.</ref>

 

 

==Tostig Godwinsons invallen en de Noorse invasie ==

{{Zie hoofdartikel|slag van Stamford Bridge}}

 

Koning Harald Hardrada viel Noord-Engeland in het begin van september binnen. Hij beschikte over een vloot van meer dan 300 schepen en ongeveer 15.000 man man. Haralds leger werd nog verder versterkt door de troepen van Tostig, die na zijn eerdere avonturen zijn steun gaf aan de poging van de Noorse koning om de Engelse troon te bemachtigen. Oprukkend naar York, slaagde de Noren er in deze stad te bezetten na eerst op 20 september tijdens de [[slag bij Fulford]] een noord-Engels leger onder leiding van de graven Edwin van Mercia en Morcar van Northumbrië te hebben verslagen.<ref name=Harold154>{{Aut|I. Walker}}, ''Harold the Last Anglo-Saxon King'', Gloucestershire, 2000, pp. 154-158.</ref> De twee graven waren onmiddellijk naar de plaats van de Noorse invasie getrokken om daar de Noorse strijdkrachten tegemoet te treden. Zij hadden niet gewacht totdat koning Harold uit het zuiden had kunnen komen. Hoewel Harold II van Engeland met Edwin en Morcars zuster, [[Ealdgyth, dochter van Earl Ælfgar|Ealdgyth]], was getrouwd, is het mogelijk dat de twee graven Harold wantrouwden en vreesden dat de koning van plan was Morcar te vervangen door zijn broer Tostig. Het eindresultaat was dat hun troepen werden vernietigd en dat het Noord-Engelse leger niet meer in staat was om verder deel te nemen aan de rest van de campagnes van 1066, hoewel de twee graven zelf de strijd overleefden.<ref name=Marren65>{{Aut|P. Marren}}, ''1066: The Battles of York, Stamford Bridge & Hastings'' (''Battleground Britain''), Barnsley, 2004, pp. 65-71.</ref>

 

 

==Normandische invasie==

Het leger zou hebben bestaan uit een mix van [[cavalerie]], [[infanterie]] en [[boogschieten|boogschutters]] of [[kruisboog]]schutters, met ongeveer gelijke aantallen cavalerie en boogschutters. De helft van het aantal manschappen bestond uit infanterie.<ref name=Gravett27>{{Aut|C. Gravett}}, ''Hastings 1066: The Fall of Saxon England'' (''Campaign'' 13), Oxford, 1992, p. 27.</ref> Hoewel latere lijsten van [[metgezellen van Willem de Veroveraar]] bewaard zijn gebleven, zijn de meeste daarvan aangevuld met extra namen; van slechts ongeveer 35 personen kan op betrouwbare wijze worden geclaimd dat zij Willem van Normandië bij Hastings hebben vergezeld.<ref>{{Aut|C. Gravett}}, ''Hastings 1066: The Fall of Saxon England'' (''Campaign'' 13), Oxford, 1992, pp. 20-21; {{Aut|P. Marren}}, ''1066: The Battles of York, Stamford Bridge & Hastings'' (''Battleground Britain''), Barnsley, 2004, pp. 107-108: "Van deze 35 is van 5 bekend dat zij in de strijd zijn omgekomen - Robert van Vitot, Engenulf van Laigle, Robert FitzErneis, Roger zoon van Turold en Taillefer."</ref>

 

 

===Normandische landing en Harolds mars zuidwaarts===

Nadat Harold zijn broer Tostig en koning Harald Hardrada bij Stamford had verslagen, liet hij een groot deel van zijn strijdmacht, met inbegrip van de legers van Morcar en Edwin, in het noorden achter en marcheerden hij met de rest van zijn leger naar het zuiden om de dreigende Normandische invasie het hoofd te bieden.<ref name=Carpenter72>{{Aut|D. Carpenter}}, ''The Struggle for Mastery: The Penguin History of Britain 1066–1284'', New York, 2004, p. 72.</ref> Het is onduidelijk wanneer Harold precies van Willems landing in het zuiden hoorde, maar dit was waarschijnlijk pas na zijn overwinning in het noorden, toen hij al op weg terug was naar het zuiden. Harold stopte in Londen ongeveer een week voordat hij Hastings bereikte. Het is dus waarschijnlijk dat hij de tweede week gebruikte om naar het zuiden te marcheren. Voor de bijna 320 kilometer van het noorden naar Londen legde hij gemiddeld ongeveer drieënveertig kilometer per dag af.<ref name=Marren93Huscroft124>{{Aut|P. Marren}}, ''1066: The Battles of York, Stamford Bridge & Hastings'' (''Battleground Britain''), Barnsley, 2004, p. 93, {{Aut|R. Huscroft}}, ''The Norman Conquest: A New Introduction'', New York, 2009, p. 124.</ref>

 

 

Over de omvang en de samenstelling van Harolds leger zijn geen betrouwbare, eigentijdse bronnen overgeleverd. Twee Normandische bronnen geven cijfers van een leger van respectievelijk 1,2 miljoen en 400.000 man, maar dat is natuurlijk flauwekul.<ref name=Lawson128>{{Aut|M.K. Lawson}}, ''The Battle of Hastings: 1066'', Stroud, 2002, p. 128.</ref> Hedendaagse historici zijn met cijfers gekomen die variëren van 5.000 tot 13.000 man voor Harolds leger bij Hastings,<ref name=Lawson130>{{Aut|M.K. Lawson}}, ''The Battle of Hastings: 1066'', Stroud, 2002, pp. 130-133.</ref> de meeste schattingen zijn het echter eens over een aantal van de tussen de 7.000 en 8.000 Engelse troepen.<ref name=Gravett28Marren105>{{Aut|C. Gravett}}, ''Hastings 1066: The Fall of Saxon England'' (''Campaign'' 13), Oxford, 1992, pp. 28-34, {{Aut|P. Marren}}, ''1066: The Battles of York, Stamford Bridge & Hastings'' (''Battleground Britain''), Barnsley, 2004, p. 105.</ref> Deze mannen zouden een mix zijn geweest van de ''[[fyrd]]'', de militie die voornamelijk was samengesteld uit voetvolk, en de ''[[Húskarl|huiskerels]]'', de persoonlijke troepen van de koning en andere hoge edelen. Ook zij vochten voornamelijk te voet. Het belangrijkste verschil tussen de twee zat hem in hun bescherming tegen schot- en steekwonden; de ''huiskerels'' waren beter beschermd dan de ''fyrd''. Hoewel er wel een kleine groep bij de slag aanwezig was, lijkt het Engelse leger niet veel gebruik te hebben gemaakt van boogschutters.<ref name=Gravett28>{{Aut|C. Gravett}}, ''Hastings 1066: The Fall of Saxon England'' (''Campaign'' 13), Oxford, 1992, pp. 28-34.</ref> Van weinig individuele Engelsen is bekend dat zij bij Hastings hebben gevochten; de meest bekende zijn wel Harolds broers [[Gyrth]] en [[Leofwine Godwinson|Leofwine]].<ref name=Gravett20 /> Van 18 andere genoemde personen kan redelijkerwijs worden aangenomen dat zij in het leger van Harold hebben gevochten tijdens de slag bij Hastings, daaronder nog twee andere familieleden van Harold.<ref name = Marren107>{{Aut|P. Marren}}, ''1066: The Battles of York, Stamford Bridge & Hastings'' (''Battleground Britain''), Barnsley, 2004, p. 107. Van deze genoemde personen stierven er acht in de slag - Harold, Gyrth, Leofwine, Godric de sheriff, Thurkill van Berkshire, Breme, en iemand die alleen wordt genoemd als de "zoon van Helloc".</ref>

===Bestuurlijke systemen===

[[Bestand:Domesday book--w.jpg|thumb|Bladzijde uit de [[graafschap Warwickshire|Warwickshire]] sectie van het [[Domesday Book]].]]

 

Een belangrijke reden voor de kracht van de Engelse monarchie was de rijkdom van het koninkrijk. Deze was voor een groot deel gebaseerd op het Engelse systeem van belastingheffing, waaronder een grondbelasting, het ''geld''. Engelse munten waren ook superieur aan die van de meeste andere betaalmiddelen in Noordwest-Europa, en het recht om munten te slaan was een koninklijk [[monopolie]].<ref name=Conquest36>{{Aut|R. Huscroft}}, ''The Norman Conquest: A New Introduction'', New York, 2009, pp. 36-37.</ref> De Engelse koningen hadden ook een systeem ontwikkeld om [[writ]]s aan hun ambtenaren uit te vaardigen, dit in aanvulling op de normale middeleeuwse praktijk van het uitvaardigen van [[oorkonde]]n ([[oorkonde|charter]]s).<ref name=Conquest198>{{Aut|R. Huscroft}}, ''The Norman Conquest: A New Introduction'', New York, 2009, pp. 198-199.</ref> Writs waren ofwel instructies aan een ambtenaar of een groep van ambtenaren, of notificaties van koninklijke acties zoals benoemingen of het verstrekken van subsidies van allerlei soort.<ref name=Writ>{{Aut|S. Keynes}}, art. Charters and Writs, in {{Aut|M. Lapidge - J. Blair - S. Keynes - D. Scragg}} (edd), ''Blackwell Encyclopaedia of Anglo-Saxon England'', Malden, 2001, p. 100.</ref>

Een ander teken van de machtsverschuiving was het gebruik van Frankische namen die in het 11e eeuwse Frankrijk in gebruik waren in plaats van de [[Germaanse naam|Angelsaksische namen]], die tot dan toe in Engeland gebruikelijk waren. Mannelijke namen zoals [[Willem (voornaam)|Willem]], [[Robert (voornaam)|Robert]] en [[Richard (voornaam)|Richard]] werden al snel gemeengoed; vrouwelijke voornamen veranderden langzamer. De Normandische invasie had weinig invloed op de [[plaatsnaam|plaatsnamen]], die in de twee eeuwen voor de verovering al aanzienlijk waren veranderd onder invloed van de Scandinavische invasies.

 

 

=== Immigratie en gemengde huwelijken ===

* {{Aut|R. Huscroft}}, ''Ruling England 1042–1217'', Londen, 2005. ISBN 9780582848825

* {{Aut|J.E. Kaufman - H.W. Kaufman}}, ''The Medieval Fortress: Castles, Forts, and Walled Cities of the Middle Ages'', Cambridge, 2001. ISBN 9780306813580

* {{Aut|M.K. Lawson}}, ''The Battle of Hastings: 1066'', Stroud, 2002. ISBN 9780752419985

* {{Aut|R. Liddiard}}, ''Castles in Context: Power, Symbolism and Landscape, 1066 to 1500'', Macclesfield, 2005. ISBN 9780954557522

* {{Aut|H.M. Thomas}}, ''The English and the Normans'', Oxford, 2003. ISBN 9780199251230

* {{Aut|H.M. Thomas}}, ''The Norman Conquest: England after William the Conqueror'' (''Critical Issues in History''), Lanham, 2007. ISBN 9780742538405

* {{Aut|I. Walker}}, ''Harold the Last Anglo-Saxon King'', Gloucestershire, 2000. ISBN 9780905778464

* {{Aut|A. Williams}}, ''Æthelred the Unready: The Ill-Counselled King'', Londen, 2003. ISBN 9781852853822