Van Lawick: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wikipedia:Wikiproject/SpellingCheck. Help mee!, replaced: File: → Bestand: (11), bekend stond → bekendstond met AWB
Regel 1:
'''Van Lawick''' (ook: '''Van Lawick van Pabst''') is een oud-adellijk geslacht uit de Over-Betuwe waarvan leden vanaf 1893 werden erkend te behoren tot de [[Nederlandse adel]], allen met de titel van [[Baron (titel)|baron]] of [[barones]]. [[FileBestand:Van Lawick in het Wapenboek Heraut van Gelre (rond 1370).png|thumb|Wapen Van der Lawick in het [[Wapenboek Gelre]], folio 89, circa 1395-1402<ref>Het Wapenboek Gelre of 'Codex Gelre' is een handgetekend wapenboek waarin 1.755 Europese heraldische wapens zijn afgebeeld. Het is getekend tussen 1395 en 1402 door de Heraut Gelre Claes Heinenzoon.</ref>]]
 
==Geschiedenis==
Regel 6:
 
== Eerdere vermeldingen ==
Er zijn al eerdere vermeldingen van Van Lawick die reeds dateren uit de 14e eeuw; deze zijn echter niet opgenomen door de redactie van het ''[[Nederland's Adelsboek]]'' wegens onvoldoende betrouwbaarheid en/of onduidelijke of onbewezen filiatie met de eerstgenoemde stamvader Jorden van der Lawick. Henrik van der Lawyck is in 1344 [[gerichtsman]] in [[Overbetuwe]]; Gillis van Lawyk draagt in 1345 land onder Elst over aan het Clarissenklooster te Keulen ([[Klarissenkloster Sankt Clara]]), Hendrick van der Lauwyck wordt in 1361 vermeld als richter van Tieler- en Bommelerwaarden, Arnt van der Lawijc wordt vanaf 1362 vermeld als richter van Veluwe en raad van hertog [[Eduard van Gelre]] en Roloef van der Laewick is [[ambtman]] voor graaf [[Jan van Kleef (graaf)|Jan van Kleef]] (1364). Leden van de familie worden verder vermeld onder de ridders en knapen bij de huwelijksvoorwaarden van hertog Eduard van Gelre (1368), bij de verzoening met hertogin [[Mechteld van Gelre]] en [[Jan II van Blois|Jan van Blois]] (1376) en bij de [[Landvrede]] (1377). Waarschijnlijk is de familienaam ontleent aan het goed Die Alde Lawick onder Elst. Dit is vermoedelijk hetzelfde goed dat later bekend stondbekendstond als De Eshof, waarnaar de wijk Eshof in Elst is genoemd. Gelet op de gelijkheid in wapens is het denkbaar dat de familie van Lawick een jongere tak is uit het geslacht van de heren Van [[Homoet]] (uitgestorven 16e eeuw).
 
Vanaf de 14e eeuw ontstaan verschillende takken die later vrijwel alle uitsterven. Hiertoe behoren onder andere Arnt van der Lawick, ambtman van Overbetuwe, en zijn broer Albert, eerste [[kamerheer]] van hertog [[Karel van Gelre]], beiden vurig aanhangers van deze beruchte hertog. Een tak die thans nog uitgebreid bloeit in België en Frankrijk, is vermoedelijk gesproten uit Willem van der Lawick, die rond 1472 met [[Adolf van Egmont]], hertog van Gelre zou zijn meegetrokken naar Vlaanderen.
Regel 19:
Het [[familiewapen]] van de familie Van Lawick is als volgt: In [[rood (kleur)|keel]] een geënte zilveren dwarsbalk (drie hele en twee halve entingen). De familie versiert het wapenschild met de volgende [[pronkstuk]]ken. Een halfaanziende [[helm (hoofddeksel)|helm]]; een [[Kroon (heraldiek)|ridderkroon]]; [[Dekkleed|dekkleden]]:rood, gevoerd van zilver; [[helmteken]]: een uitkomende rode beer. [[Schildhouder]]s: twee gouden leeuwen, rood getongd, de rechter aanziend. Het geheel geplaatst op een zwart voetstuk. De pronkstukken zijn geen deel van het wapen. Alle bekende zegels tot in de 16e eeuw hebben twee sterren in de schilhoeken. Dit is vermoedelijk een breuk ter onderscheid van het wapen Van [[Homoet]]. De leden van de thans nog levende tak voeren vanaf de 16e eeuw de sterren niet meer. De meeste leden van de Wageningse tak zijn de sterren in de schildhoeken blijven voeren, net als de Vlaamse tak. Het wapen komt voor in het [[Wapenboek Gelre]].
<gallery>
FileBestand:Zegel-Arnt van der Lawijc.png|Zegel d.d. 11 januari 1368 van Arnt van der Lawijc
FileBestand:Van Lauwick wapen.svg|Verschijningsvorm in de [[Ridderschap van Zutphen]]
FileBestand:Verschijningsvormen wapen Van Lawick.png|Verschijningsvormen wapen Van Lawick
FileBestand:Van Lawick van Pabst-wapen 1990.png|Wapen van W.P. baron van Lawick van Pabst bij erkenning in 1990
</gallery>
 
==Enkele telgen==
[[FileBestand:Nicolaas Jurriaan van Lawick in de begrafenisstoet van Frederik Hendrik.png|thumb|Nicolaas Jurriaan van Lawick in de begrafenisstoet van Frederik Hendrik (1647)]]
[[FileBestand:Arend van Lawick, Stadhouder van Wageningen (rond 1700).png|thumb|Arend van Lawick (rond 1700)<ref>Collectie Van Wassenaer, huis Hoekelum</ref>]]
[[FileBestand:Pieter Herbert van lawick van Pabst.png|thumb|Pieter Herbert van Lawick van Pabst (rond 1820)]]
*Nicolaas Carel van Lawick (1739-1811), heer van Ravenstein, [[schepen]] hoog gerecht van [[Deil]]
** [[Pieter Herbert van Lawick van Pabst]] (1780-1846), o.a. [[resident (bestuurder)|resident]] van [[Batavia (Nederlands-Indië)|Batavia]], [[Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw]]
Regel 60:
* [[Arend van Lawick]] (± 1654 - 22 februari 1709), Gedeputeerde ter vergadering van de Staten-Generaal, ambtsjonker van Ede en [[kapitein (rang)]]
* [[Pieter van Lawick van Pabst]] (1848-1894), luitenant kolonel, Ridder in de [[Militaire Willems-Orde]], gesneuveld tijdens het Verraad van Lombok ([[Lombok-expeditie]]) (1896)
* [[H.J. van Lawick van Pabst]], luitenant-kolonel NIL, lid van de Orde der [[Vrijmetselaren]], Gedeputeerd [[grootmeester (ridderorde)|Grootmeester]] voor Nederlands-Indië 1899-1900 <ref> Th. Stevens, ''Vrijmetselarij en samenleving in Nederlands-Indië en Indonesië 1764-1962'' (1994), p. 374.</ref>
 
<gallery>
FileBestand:Carel Nicolaas Herbert van Lawick van Pabst.png|Carel Nicolaas Herbert van Lawick van Pabst (1814-1878), assistent-resident van Batavia, magistraat te Banda
Bestand:Portret van Pieter en Henri van Lawick van Pabst door Nicolaas Pieneman (1860).jpg|Portret van Pieter en Henri van Lawick van Pabst (1860) door [[Nicolaas Pieneman]]<ref>Collectie Frans Hals Museum </ref>
AfbeeldingBestand:Luitenant kolonel P. van Lawick van Pabst.jpg|Pieter van Lawick van Pabst (1848-1894), Ridder in de [[Militaire Willems-Orde]]
FileBestand:Hugo Charles Gustav-baron van Lawick.jpg|Hugo Charles Gustav baron van Lawick, gouverneur [[KMA]] (1934-1940)
</gallery>
 
==Literatuur==
*''[[Nederland's Adelsboek]]'' 87 (1998), p. &nbsp;103-137
*{{Aut|Anrooy, W. van}} (1990) ''Spiegel van ridderschap. Heraut Gelre en zijn ereredes.'' (Prometheus Amsterdam)
== Externe links ==