Diasysteem: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Kwaremont (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
k Twee zinnen gevoegd.
Regel 1:
Het begrip '''diasysteem''' is zeer nauw verwant aan het begrip [[standaardtaal]]. Met een diasysteem wordt een geheel bedoeld van verschillende standaardvormen die tezamen [[taalverwantschap|genetisch]] toch als éénzelfde taal bschouwd kunnen worden. Voorbeelden hiervan zijn het [[Servo-Kroatisch]]e diasysteem dat het [[Bosnisch]], [[Kroatisch]], [[Montenegrijns]] en [[Servisch]] omvat, het [[Noors]] dat uiteenvalt in [[Nynorsk]] en [[Bokmål]], en het [[Engels]] dat verschillende standaardvormen heeft, waarvan het [[Amerikaans Engels]] het meest gesproken wordt.
 
De term diasysteem wordt bij uitbreiding van dit begrip ook wel gebruikt voor verschillende [[dialect]]en die als varianten van dezelfde taal kunnen worden beschouwd. In dit opzicht zijn bijvoorbeeld het [[Nedersaksisch]] en [[Limburgs]] - die als [[streektaal|streektalen]] binnen Nederland zijn erkend - diasystemen. Beide kennen echter geen overkoepelende uniforme standaard, al is voor het Limburgs enige tijd geleden wel een voorstel tot een [[Algemeen Geschreven Limburgs]] ingediend teneinde tot een standaardschrijftaal te komen voor het Limburgse diasysteem. Omdat daar geen draagvlak voor was is het bij een voorstel gebleven. Er is in Groningen een schrijftaalvorm voor de Bijbelvertaling ontwikkeld die als het Groninger diasysteem uitsluitend de Groninger dialecten zou moeten overkoepelen., Maarmaar niet het geheel van de Nedersaksische dialecten. In de dagelijkse communicatie hebben die pogingen tot standaardisering echter weinig ingang gevonden. Zowel voor het Nedersaksisch als het Limburgs geldt dat de verschillende regionale varianten aanzienlijk van elkaar afwijken en onderling niet of moeilijk verstaan worden, zeker waar het de uitersten betreft, bijvoorbeeld Oldambts tegenover [[Achterhoeks]], en het [[Noord-Limburgs]] tegenover Mergellands.
 
Door de voormalige staat [[Tsjechoslowakije]] werden het grotendeels wederzijds verstaanbare [[Tsjechisch]] en [[Slowaaks]] beschouwd als dialecten van een gemeenschappelijke taal, het [[Tsjechoslowaaks]]. Voordien en nadien werden en worden deze om politieke redenen als twee afzonderlijke talen beschouwd.