Kapsiki: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pompidombot (overleg | bijdragen)
k WPCleaner v1.34 - Link naar doorverwijspagina aangepast. Help mee! - Mandara, Sokoto
Edoderoobot (overleg | bijdragen)
k Negeria met AWB
Regel 7:
 
De Mandara-bergen zijn al sinds het Afrikaanse [[neolithicum]] bewoond; het vulkanische gebergte is vruchtbaar, is natter dan de vlakte en zeer geschikt voor haklandbouw, maar maakt ook verdediging makkelijk. Elk huidig Kapsiki-dorp stamt van een oorspronkelijk bergtop op of om de hoogvlakte, een verdedigbare veste. Slavenjachten en onderlinge oorlogen tussen de dorpen kenmerken de geschiedenis, waarbij vooral in de 19e eeuw de vorming van de Moslim rijken [[Bornum]], [[Sokoto (staat)|Sokoto]] en het kleinere emiraat van Wandala net ten Noorden van de bergen,
een grote vraag naar slaven genereerden. Rond de eeuwwisseling, was het gebied erg onveilig, en de koloniale pacificatie vanaf 1920 was welkom voor de Kapsiki en Higi. De kolonisatie betekende wel dat de groep werd verdeeld over twee landen, Kameroen en Nigeria, en de grens tussen beide is tot 2005 inzet van geschillen gebleven, ook die in het Kapsiki gebied. In 1960 werden beide landen onafhankelijk, en viel het Higi-deel onder de Republiek Nigeria, de Kapsiki onder wat nu de République du Cameroun heet (in 1960 nog de Federale Republiek Kameroen). Tijdens de [[Biafra oorlog]] speelde de grens een grote rol, en verdienden de Kapsiki en Higi veel met smokkel.
 
==Sociaal-politieke structuur==
Regel 26:
[[Bestand:The women during the year festival in Mogode. Kapsiki.jpg|thumb|Kapsiki-vrouwen tijdens het jaarfeest]]
 
De Kapsiki-religie verschilt van de meeste andere traditionele Afrikaanse religies doordat voorouders geen belangrijke rol spelen. 'Shala', god, het kernbegrip in deze religie, is een persoonlijke god, behorend bij een individu of bij een sociale groep; het geeft meer een relatie aan dan een entiteit. Twee groepen rituelen vormen de kern van de Kapsiki-religie, riten van het wonen, en die van identiteit. Het centrale ritueel in de eerste groep is het offer, gedaan voor een huisgezin, een wijk, een lineage of het hele dorp. Hierin participeren alleen degenen die tot die groep behoren. Het offer richt zich op de 'shala' van de personen en de hele groep in kwestie; in alle offers speelt de offerkruik, 'melè', een grote rol, een kleine bierkruik die een overleden verwant representeert. Daarnaast zijn er riten voor de landbouw op diverse momenten in het seizoen. Riten van identiteit zijn vooral de grote overgangsrituelen zoals het eerste huwelijk, de initiatie van jongens, het jaarfeest van het dorp en de begrafenis. Elk van deze overgangsriten heeft een vaste plaats in de rituele kalender; voor de begrafeniscomplex zijn dat de riten van de 2e begrafenis, wanneer de kruik die de overledene vertegenwoordigt terugkeert naar zijn huis.
 
==Smeden==
Regel 37:
== Literatuur ==
* Walter E.A. van Beek, ''The Dancing Dead. Ritual and Religion among the Kapsiki/Higi of North Cameroon and Northeast Nigeria'', Oxford University Press 2012.
* Walter E.A. van Beek, 'Crab divination among the Kapsiki/Higi of North Cameroon and northeastern Nigeria' in ''Reviewing reality : dynamics of African divination'' Walter E.A. van Beek & Philip M. Peek, eds. Berlijn: LIT Verlag 2013, p.  185-209.
* Walter E.A. van Beek, 'Intensive slave raiding in the colonial interstice : Hamman Yaji and the Mandara Mountains (North Cameroon and North-eastern Nigeria)', ''Journal of African History'', 2012: 301-321.
* Walter E.A. van Beek, 'A touch of wildness: brass and brass casting among the Kapsiki/Higi', in ''Metals in Mandara mountains society and culture'', ed. Nicholas David, Trenton, NJ : Africa World Press, 2012: 303-323.