Geschiedenis van Oekraïne: verschil tussen versies

Opgravingen hebben het bestaan van de [[Cucutenicultuur]] tussen 4500 v.Chr. en 3000 v.Chr. aangetoond. De belangrijkste vondsten zijn gedaan in Tripilje en in Čučuteni in [[Roemenië]]. De afkomst van deze eerste bewoners is onbekend, het is mogelijk dat zij een [[Indo-Europeanen|Indo-Europese]] achtergrond hadden.

Het Gemenebest kwam in 1654 in oorlog met [[Tsaardom Rusland|Rusland]] over Oekraïne en Wit-Rusland, toen de Oekraïense leider, [[Bohdan Chmelnytsky]], Oekraïne onder bescherming van de Russische tsaar Aleksej wilde plaatsen ([[Pools-Russische Oorlog (1654-1667)]]. In 1667 sloten de strijdende partijen het [[Bestand van Androesjovo]]; de gebieden ten oosten van de Dnjepr werden een onderdeel van Rusland, bij de [[Eeuwige Vrede van 1686]] werd dit tenslotteten slotte bevestigd. In dit uitgestrekte gebied, ook wel [[Linkeroever-Oekraïne]] genoemd, werd het [[Kozakhetmanaat]] opgericht dat een zekere mate van zelfbestuur kende onder de soevereiniteit van de Russische keizer. Onder de keizerlijke invloed wer­d oostelijk Oekraïne geleidelijk [[Russificatie|gerussificeerd]].

Tijdens de [[Russische Burgeroorlog]] (25 oktober 1917 tot oktober 1922<ref>Die datum geeft de Engelse Wiki, met bronvermelding</ref>) streden de Russische [[Bolsjewieken]] (later het [[Rode Leger (Sovjet-Unie)|Rode Leger]] genoemd), die op [[Oktoberrevolutie|25 oktober 1917]] de macht hadden gegrepen, tegen Russische groepen die zich verzetten tegen deze [[Oktoberrevolutie|Bolsjewiekse machtsovername]], gezamenlijk aangeduid als de [[Witten (leger)|Witte Legers]]. Daarnaast maakten vele door Rusland overheerste volken van de omstandigheden gebruik om, al of niet langs militaire weg, hun onafhankelijkheid na te streven; daaronder ook de [[Polen]] en de [[Oekraïne|Oekraïners]]rs. Tevens mengden diverse buitenlandse machten zich in de strijd, waaronder het [[Duitse Keizerrijk|Duitse Rijk]].

[[FileBestand:West ukraine.png|right|thumb]]

Het zuidwestelijke deel van huidig Oekraïne echter, ongeveer 250 x 250 &nbsp;km rond [[Lviv]] en [[Chernivtsi]], dat tot 1772 [[Pools-Litouwse Gemenebest|Pools]] was geweest en sindsdien deel van [[Oostenrijk-Hongarije]], scheidde zich daar op 18 oktober 1918 van af en verklaarde zich de onafhankelijke [[West-Oekraïense Volksrepubliek]].

Noordwest-Oekraïne, de circa 270 x 180 &nbsp;km rond Kovel, [[Loetsk]] en [[Rivne]], dat tot 1795 [[Pools-Litouwse Gemenebest|Pools]] was geweest en sindsdien Russisch, viel tussen december 1918 en mei 1919 eveneens onder [[Tweede Poolse Republiek|Poolse]] controle (zie [[Pools-Oekraïense Oorlog]]). Tot september 1939 bleef ook dit gebied weer Pools (zie [[Molotov-Ribbentroppact]]).

Op 17 september 1939 bezette de [[Sovjet-Unie]] het destijds Poolse deel van Oekraïne, dus de westelijke strook van ongeveer 270 x 400 &nbsp;km (zie [[Molotov-Ribbentroppact]]).

Op [[4 september]] [[2008]] kwam de regering in crisis door de goedkeuring van een reeks wetten in het parlement die de macht van de president beperkten en die van de premier vergrootten. Daarop dreigde de partij van president Joesjtsjenko uit de regering te stappen en verklaarde zij pas verder te willen regeren als Tymosjenko's partij zich schikte. Op [[8 oktober]] schreef president Joesjtsjenko verkiezingen uit, die werden echter weer uitgesteld om Oekraïne door de [[Economische crisis|economische crisis]] van 2008 te loodsen. 16 december 2008 werd er een nieuwe regering gevormd door Blok Tymosjenko en Nasja Oekrajina en het kleinere [[Blok Lytvyn]]. [[Oekraïense parlementsverkiezingen 2012|Parlementsverkiezingen zijn nu gepland voor oktober 2012]].