Olijfolie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k "over time" in Nederlands: in de loop der tijd / over een langere periode / door de jaren heen / na verloop van tijd / mettertijd
Sp.
Regel 1:
{{Woordenboek|Olijfolie}}
[[Bestand:Oliven V1.jpg|thumb|250px|Olijfolie]]
'''Olijfolie''' is een [[plantaardige olie]] die door persing uit [[olijf|olijven]], de vruchten van de olijfboom, wordt gewonnen. De mensheid is al lang met olijfolie bekend, de oudste gegevens tonen aan dat deze olie al 4000 jaar voor Chr. gebruikt werd. Rond 1200 voor het begin van de jaartelling brachten de [[Feniciërs]] de [[olijfboom]] naar [[Italië]]. Olijfolie wordt vooral bij de voedselbereiding gebruikt. In veel landen rond de [[Middellandse Zee]] is olijfolie al duizenden jaren van belang in verschillende toepassingen. Niet alleen als voedingsmiddel, het werd ook massaal gebruikt als brandstof voor verlichting door middel van olielampen.
 
p
== Samenstelling en eigenschappen ==
De olie heeft een groene of gele kleur, in verschillende tinten. De kleur heeft niets te maken met de kwaliteit. Er zijn vele soorten olijfbomen en zij geven ieder hun specifieke olie. Olieproevers gebruiken daarom donkergekleurde glazen, zodat de kleur van de olie niet te zien is. [[Bladgroen|Chlorophyl]] wordt wel gebruikt om de olie een groenere kleur te geven, omdat consumenten denken dat die olie beter is.
Regel 12 ⟶ 11:
Hoewel al duizenden jaren bekend en steeds weer bevestigd, is de positieve werking van olijfolie op de gezondheid anno 2005 nog steeds niet volledig verklaard. Het is daarom nog steeds een gewild onderwerp van voedselonderzoek. In september 2005 maakte het tijdschrift [[Nature]] bekend dat onderzoekers een stof genaamd [[oleocanthal]] in olijfolie aangetroffen hebben met een werking gelijk aan de pijnstiller en ontstekingsremmer [[Ibuprofen]].<ref>Gary K. Beauchamp, Russell S. J. Keast, Diane Morel, Jianming Lin, Jana Pika, Qiang Han, Chi-Ho Lee, Amos B. Smith, Paul A. S. Breslin (2005) [http://www.nature.com/nature/journal/v437/n7055/abs/437045a.html Phytochemistry Ibuprofen-like activity in extra-virgin olive oil]; ''Nature'' '''437''', 45-46 </ref> Prof. M. Katan, hoogleraar voedingsleer aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, verklaarde in Trouw dat olijfolie gezond is, maar niet gezonder dan slaolie of andere oliën. De voornaamste reden van het gezondheidsimago van olijfolie ligt volgens hem in de door de Europese Unie gesubsidieerde onderzoeken naar de gezondheidseffecten van olijfolie. Deze onderzoeken vinden vooral plaats juist omdat er een overschot van olijfolie in Europa is.<ref>Trouw, 19 januari 2007, "Voedselproducenten beïnvloeden onderzoek", [http://www.trouw.nl/degids/gidsartikelen/article604048.ece/zijvan_de_wetenschap_Ongezonde_wetenschap benaderd op 19 januari 2007]</ref>
 
Plantaardige vetten zoals olijfolie bevatten meer onverzadigde [[vetzuren]], dat wil zeggen vetzuren met dubbele bindingen, dan dierlijke vetten. Deze verlagen het cholesterol en hebben een gunstig effect op het lipidenprofiel in het bloed. Als onverzadigde vetzuren echter langdurig hoog verhit worden, [[ontleding (scheikunde)|ontleden]] ze en vormen ze zelf radicalen. Die radicalen reageren direct tot onvolledige verbrandingsproducten zoals [[polycyclische aromatische koolwaterstoffen]], waarvan sommige kankerverwekkend zijn. Olijfolie ontleedt wanneer deze langdurig tot een temperatuur van 150 °C-200 °C verhit wordt, temperaturen die worden bereikt bij wokken of braden als de olie te heet wordt en gaat walmen. Andere oliën, zoals pinda-oliepindaolie (arachide-olie), kunnen hoger verhit worden, maar bevat alleen mono-onverzadigde vetzuren. Eénmalige verhitting van olijfolie bij wokken of braden is geen probleem, maar langdurig en meerdere malen verhitten zoals bij frituren wordt afgeraden.<ref>[http://www.food-info.net/nl/qa/qa-fi76.htm Universiteit Wageningen]</ref>
Te hete olie kan beter niet voor braden worden gebruikt. Eiwitten in combinatie met reducerende suikers in het voedsel kunnen bij hoge temperatuur de vorming van [[acrylamide]] tot gevolg hebben, dat ook potentieel kankerverwekkend is. Dit geldt met name voor aardappelproducten en graanproducten.<ref>[http://www.voedingscentrum.nl/EtenEnGezondheid/Koken/Frituren.htm Voedingscentrum over frituren]</ref>
 
Regel 79 ⟶ 78:
*Het vriendinnetje van [[Popeye (tekenfilmfiguur)|Popeye]] heet Olive Oyl. In het Nederlands wordt ze meestal Olijfje genoemd.
*Toeristen in [[Spanje]] kregen vaak last van [[diarree]]. Oorzaak was meestal besmet water, maar vanouds gaf men de schuld aan de olijfolie, die in de Spaanse keuken veelvuldig wordt gebruikt. Olijfolie veroorzaakt geen diarree.
 
{{Appendix|2=}}
 
{{WoordenboekWikt|Olijfolie}}
{{commonscat|Olive oil|Olijfolie}}
{{Appendix|2=
{{References}}
}}
{{Navigatie plantaardige olie}}