|
EEN ZET PIL DOE JE IN DE ASS. DIKKE LUL🖕🏻🖕🏻
{{disclaimer medisch lemma}}
[[Bestand:Suppositories three different sizes 2.jpg|thumb|Van links naar rechts: voor kinderen (1 gr.), voor volwassenen (2 gr.) en voor vaginaal gebruik (3 gr.)]]
[[Bestand:Suppository casting mould 2.jpg|thumb|Metalen zetpilvorm]]
[[Bestand:Panadol suppositories.jpg|thumb|Zetpillen in verpakking]]
Een '''zetpil''' of '''suppositorium''' is een vorm van rectaal, dus via de [[Anus (anatomie)|anus]], toegediende [[medicijn|medicatie]]. 'Zet' is een verouderd woord voor 'zitvlak' en verwant met 'zitten'.
Indien een patiënt problemen heeft met [[slik (eethandeling)|slikken]], niet mee wil werken, misselijk of comateus is, kan de zetpil soms als alternatief voor [[oraal|orale]] [[toediening]]svormen (zoals [[tablet]], dragee of [[drinken|drank]]) gebruikt worden.
Hoewel een zetpil er eenvoudig uitziet, is het een erg ingewikkelde [[farmacie|farmaceutische]] toedieningsvorm. De basis kan uit een vette of een wateroplosbare stof bestaan en het [[farmacon]] kan daar in opgeloste vorm, als [[Suspensie (scheikunde)|suspensie]], [[emulsie]] of als een combinatie daarvan voorkomen.
Als een medicijn wordt doorgeslikt, wordt het werkzame bestanddeel van dit medicijn (het [[farmacon]]) door [[diffusie]] vanuit de darmen in het bloed opgenomen, waarna het door de [[leverpoortader|poortader]] naar de [[lever]] wordt vervoerd. Na passage door de lever bereikt (een deel van) de dosis van het geneesmiddel de [[Hart- en vaatstelsel|grote circulatie]]. Een deel van de dosis kan hierbij omgezet worden door de lever, en bereikt de grote circulatie dan niet. Dit staat bekend als het ''[[first-pass-effect]]''. Indien het geneesmiddel door middel van een zetpil is toegediend, wordt de stof ook in de bloedbaan opgenomen. Doordat de bloedafvoer van het rectum echter afwijkt van de rest van de darm, gaat slechts een heel beperkt deel van het opgenomen geneesmiddel naar de lever en bereikt de rest ongehinderd de grote circulatie.
Bij [[diarree]] is het nutteloos om een zetpil te gebruiken. Door de slechte darmfunctie wordt deze slecht opgenomen en bij kinderen vaak ook weer direct uitgepoept.
De [[farmacokinetiek|opname]] van een farmacon na rectale toediening is vaak traag, onvolledig en onvoorspelbaar.
Als vuistregel kan men stellen dat men niet meer dan zes zetpillen per dag aan iemand moet geven.
== Inbrengen ==
| 