François-Joseph Taintenier: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
'''François-Joseph Taintenier''' ([[1729]] -– [[1776]]) was een [[Verlichting (stroming)|verlichte]] hervormer uit de [[Oostenrijkse Nederlanden]] met radicale ideeën over armoedebestrijding. Zijn aanpak was een combinatie van bedelarijverbod, arbeidsplicht en uitkeringen[[uitkering]]en.
{{meebezig}}
'''François-Joseph Taintenier''' ([[1729]] - [[1776]]) was een verlichte hervormer uit de [[Oostenrijkse Nederlanden]] met radicale ideeën over armoedebestrijding. Zijn aanpak was een combinatie van bedelarijverbod, arbeidsplicht en uitkeringen.
 
==Afkomst en familie==
Regel 6 ⟶ 5:
 
==Visie op armoede en bedelarij==
De [[fysiocraat]] Taintenier benaderde de armoedeproblematiek vanuit een economische analyse. In [[correctiehuisrasphuis|correctiehuizen]] zag hij dure instellingen die broeinesten waren van immoraliteit en bedrijven oneerlijke concurrentie aandeden. Volgens hem waren ze enkel geschikt voor misdadigers en onverbeterbare bedelaars. De eerste prioriteit moest niet zijn om behoeftigen niet op te sluiten, maar om hen te begeleiden in hun thuissituatie met het oog op integratie in de reguliere [[arbeidsmarkt]]. Men moest hen het bedelen verbieden in ruil voor een uitkering (minimale en selectieve bijstand). Wie in staat was tot werken moest in die richting worden begeleid. Omdat hij inzag dat de versnipperde parochiale dissenarmentafels niet in staat zouden zijn daarin te voorzien, pleitte hij voor gecentraliseerde armenkamers. Daarin moesten alle middelen uit private [[liefdadigheid verzameld]] worden verzameld, eventueel aangevuld met een armentaks. Ook een nauwkeurige registratie was onderdeel van zijn plan.
 
Inspiratie putte Taintenier uit het systeem van de ''Aumône générale'' dat was ingevoerd in het Zwitserse [[Yverdon]] (1760) en beschreven in diverse artikelen van de ''Encyclopédie économique'' (1770).<ref>''Encyclopédie économique, ou Système général d'économie rustique, domestique et politique'', 16 delen, 1770-71</ref> Zijn ideeën werd opgepikt door [[François-Xavier de Feller]], lid van de recent ontbonden [[jezuïet]]enenorde. Ze kregen een positieve bespreking in Fellers invloedrijke ''[[Journal politique et littéraire]]''. Taintenier zette zijn visie ook zelf uiteen in geschrift, maar kreeg het -&ndash; ondanks de dedicatie aan landvoogd [[Karel van Lotharingen]] -&ndash; niet gepubliceerd. Zijn ''Traité de la Mendicité'' verscheen dan maar anoniem en in onregelmatige omstandigheden. In 1775 volgde hij het op met een ''Supplément''.
 
Het bleef niet zonder impact op het beleid. Vanaf 1772 was Taintenier in Ath gaan experimenteren, wat geresulteerd had in de oprichting van een ''Aumônerie générale''. De publicatie van zijn ''Traité'' had grote invloed op de [[Gent]]se burgemeester [[Vilain XIIII]], die zijn eigen werk herschreef. Voorts werd Taintenier uitgenodigd in [[Kortrijk]] en legde hij er met priester [[Jozef van Dale]] en schepen D. Vercruysse de basis voor een stedelijk onderstandsbureau (1774).<ref>Stigting van eene Arm-Kamer binnen Cortryck, voor stad en schependom, goed-gekeurd den IX. december 1774'', Kortrijk, s.d.</ref> Vlak voor zijn dood kon hij ook in [[Brugge]] een gelijkaardige aanpak in gang zetten (1776). Andere steden waar zijn voorstellen concrete navolging kregen, waren [[Doornik]] (1777), [[Antwerpen]] (''Nieuwe Bestiering van de Algemeynen Armen binnen de Stad Antwerpen'', 1779), [[Verviers]] (1782) en [[Lier]] (1787).<ref>{{aut|C. Lis}} en {{aut|H. Soly}}, [https://www.marxists.org/nederlands/lis_soly/1980/armoede/5.htm Armoede in de nieuwe tijden (tot omstreeks 1850)], in: ''De armoede in onze gewesten van de middeleeuwen tot nu'', Brussel, Algemeen Rijksarchief, 1991, blz. 174</ref>
Regel 19 ⟶ 18:
*{{aut|Dirk Verhelst}}, "Bédelen of bedélen", in: {{aut|Dirk Verhelst}} (red.), ''Arm in Antwerpen. Geschiedenis van de armenzorg en de sociale politiek te Antwerpen'', 1993, blz. 27-28
*{{aut|C. Lis}} en {{aut|H. Soly}}, "Armoede in de nieuwe tijden (tot omstreeks 1850)", in: ''De armoede in onze gewesten van de middeleeuwen tot nu'', Brussel, Algemeen Rijksarchief, 1991, blz. 174
*{{aut|Ernest Matthieu}}, ''Biographie nationale'', deelXXIVdeel XXIV, blz. 491-492
 
{{appendix|1=Bronnen en noten}}
 
[[Categorie:Persoon in de Nederlanden in de 18e eeuw]]
[[Categorie:Verlichtingsfilosoof]]
[[Categorie:Zuid-Nederlands schrijver (voor 1830)]]
[[Categorie:Zuid-Nederlands ondernemer (voor 1830)‎]]