Warmte: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Alfvanbeem (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Allang (tijd) => al lang (n.a.v. Wikipedia:Wikiproject/SpellingCheck) Help mee!
Regel 1:
{{Zie artikel|Voor het gelijknamige hoorspel, zie [[Warmte (hoorspel)]].}}
{{woordenboek}}
In de [[natuurkunde]] is '''warmte''', veelal aangeduid met het symbool ''Q'', een vorm van energie''uitwisseling'' tussen systemen die onderling niet in [[thermisch evenwicht]] zijn (ofwel verschillende temperatuur hebben wanneer de temperatuur voor de systemen gedefinieerd is; dit is het geval wanneer de systemen in intern thermisch evenwicht zijn). Deze uitwisseling kan in principe op drie verschillende manieren plaatsvinden: [[Thermische geleidbaarheid|geleiding]], [[straling]] en [[convectie]]; dus NIET door het verrichten van arbeid. Warmte wordt in het [[SI]]-eenhedenstelsel uitgedrukt in [[joule]] (J). (De [[calorie]] is een verouderde eenheid die officieel allangal lang is afgeschaft, maar in het spraakgebruik nog voorkomt.) Warmte kan volgens de [[Eerste wet van de thermodynamica]] ten goede komen aan zowel de [[inwendige energie]] ''U'' van het ontvangende systeem als aan de door dat systeem verrichte [[Arbeid (natuurkunde)|arbeid]] ''W'' op de omgeving van dat systeem. Inwendige energie kan onderverdeeld worden in thermische energie ''U''<sub>th</sub> (die zit in de willekeurige bewegingen van de samenstellende moleculen) en [[bindingsenergie]] ''U''<sub>p</sub> (ten gevolge van de krachten die de moleculen en de samenstellende delen daarvan op elkaar uitoefenen). De [[absolute temperatuur]] T is een maat voor de gemiddelde kinetische energie per molecuul en dus voor ''U''<sub>th</sub>.
Warmte is evenals arbeid géén [[toestandsfunctie]] van het systeem terwijl inwendige energie, druk, temperatuur, energie of volume dat wel zijn. Hoe toegevoerde warmte wordt verdeeld over ''U''<sub>th</sub>, ''U''<sub>p</sub> en ''W'' (allen uitgedrukt in [[joule]]) en hoe de toestandsvariabelen volume, temperatuur en druk veranderen hangt geheel af van de aard van het ontvangende systeem en de daaraan opgelegde randvoorwaarden. Bij gassen zal de rol van ''U''<sub>p</sub> vaak vrijwel verwaarloosbaar zijn, bij vaste stoffen niet. Bij vaste stoffen en vloeistoffen zal bijna altijd de uitwendige arbeid ''W'' ten gevolge van volumeverandering verwaarloosbaar zijn.
Er bestaat een nauw met warmte verbonden, maar essentieel verschillend begrip: '''gereduceerde warmte'''. Dit is wél een toestandsfunctie, dus eenduidig bepaald in een evenwichtstoestand. Gereduceerde warmte speelt een cruciale rol in de formulering van de [[tweede wet van de thermodynamica]].