Etherische olie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Wetgeving: Het gaat om een registratie onder de Geneesmiddelenwet
ontbranden
Regel 1:
[[Image:TLC-Essential-Oils.jpg|250px|thumb|[[Dunnelaagchromatografie]] met vluchtige oliën van links naar rechts van [[bergamot (citrusvrucht)|bergamot]], [[ceder]], ''[[Eucalyptus]]'', [[syzygium|rozenappel]], ''[[Theeboomolie|Malaleuca]]'', [[lavendel]], [[munt (plant)|munt]], [[sinaasappel]], ''[[Pinus]]'', [[spar]]. Geïdentificeerde componenten: B1 en L1 - [[linalool]], B2 en L2 - [[linalylacetaat]], E1 - [[eucalyptol]], G1 - [[eugenol]], G2 - [[bèta-caryofylleen]]. Niet met zekerheid geïdentificeerde componenten - C1 - [[cedrol]], M3 - [[menthol]], P1 - [[limonine]].]]
 
'''Etherische olie''', [[Vluchtigheid (stof)|'''vluchtige''']] of '''[[Geurstof|aromatische]] [[olie]]''' is een uit plantmateriaal gewonnen mengsel van vluchtige, aromatische moleculen dat kenmerkend is voor de geur van de plant waaruit ze worden gewonnen. Hoewel dergelijke mengsels "olie" worden genoemd, bevatten etherische oliën geen vet. Ze zijn vloeibaar op kamertemperatuur, maar verdampen al snel bij verhitting, vandaaren deontbranden term "vluchtig"gemakkelijk.

Ze worden gewonnen uit verschillende delen van een plant, bijvoorbeeld de bloesem, de vrucht, het zaad, de bladeren, de schil, de schors of het hout (van stam, takken of wortels). Meestal bevat een plant niet meer dan 1% etherische olie, maar in geval van [[nootmuskaat]] en [kruidnagel]] is dat meer dan 10% etherische olie. Soms bevatten verschillende delen van een plant verschillende vluchtige oliën.

Slechts een klein deel (circa 10%) van het plantenrijk is in staat deze aromatische bestanddelen te produceren. Etherische olie wordt vooral geproduceerd uit leden van de volgende plantenfamilies: [[schermbloemenfamilie]] (''Apiaceae''), [[composietenfamilie]] (''Asteraceae''), ''[[Burseraceae]]'', [[cipresfamilie]] (''Cupressaceae''), [[lipbloemenfamilie]] (''Lamiaceae''), [[mirtefamilie]] (''Myrtaceae'') en [[wijnruitfamilie]] (''Rutaceae''). Voornaamste inhoudsstoffen van etherische oliën zijn [[Monoterpeen|monoterpenen]] en [[Koolwaterstof#Cyclische koolwaterstoffen|cyclische koolwaterstoffen]], evenals hun [[Alcohol (stofklasse)|alcoholische]], [[aldehyde]] of [[Ester (scheikunde)|ester]]-afgeleiden.
 
Sommige soorten vluchtige olie zijn vrij duur, doordat soms veel planten nodig zijn om een kleine hoeveelheid olie te produceren. Een goedkope olie is bijvoorbeeld sinaasappelolie, omdat de schillen van sinaasappels een afvalproduct van de sapindustrie zijn. Duur is bijvoorbeeld rozenolie, omdat er veel speciaal voor de olie gekweekte rozen nodig zijn om vluchtige olie te produceren. Parfumolie is goedkoper, maar is ook minder sterk. [[Parfum]]oliën worden [[Scheikunde|chemisch]] samengesteld en zijn bedoeld om een geur kunstmatig na te bootsen.
Regel 37 ⟶ 41:
Etherische oliën vallen op een enkele uitzondering na onder de Warenwet. De uitzondering is een gestandaardiseerde etherische [[lavendelolie]] die in Duitsland is geregistreerd als geneesmiddel bij gegeneraliseerde angststoornis (Lasea).
 
In Nederland is er geen specifieke wetgeving rondom etherische oliën, anders dan de warenwettelijke eis dat een product veilig moet zijn. Voor wat betreft contaminanten en restanten van bestrijdingsmiddelen zijn er dan ook grote kwaliteitsverschillen tussen producten op de markt. Onder de noemer 'etherische olie' zijn zowel parfumoliën met synthetische ingrediënten op de markt, evenals vervuilde en slecht gecontroleerde olie evenals etherische olie die medicinaal inzetbaar is. De franse overheidsorganisatie voor regelgeving (Association Française de Normalisation, AFNOR) heeft samen met de ISO (International Organisation for Standardization) normen opgesteld voor verpakking, opslag en etikettering van vluchtige oliën. Op het etiket van in Frankrijk geproduceerde oliën kan men de afkortingen HECT (''Huile Essentielle Chémo Typée'') en HEBBD (''Huile Essentielle Botaniquement et Biochimiquement Definié'') vinden, wat echter geen wettelijke betekenis heeft.
 
== Soorten ==