Porto (stad): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting Label: Misbruikfilter: Leeghalen |
k Wijzigingen door 2A02:1811:C40F:D900:D9C4:6899:1E0D:29BB (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Wikiwerner |
||
Regel 46:
=== Vroege en Hoge Middeleeuwen ===
Met het verdwijnen van de Romeinse overheersing werd Gallaecia, en daarmee ook Porto het gebied van de [[Sueben]], die op hun beurt in 585 het onderspit dolven tegen de [[Visigoten]]. Beide [[Germanen|Germaanse]] volken gingen na enige tijd geheel op in de veel talrijker [[Vulgair Latijn]]s sprekende bevolking. Op munten uit de laatste decennia van de zesde- en eerste decennia van de zevende eeuw tijdens het bewind van de Visigotische koningen [[Leovigild]], [[Reccared I]], [[Liúva II]] en [[Sisebut]] komen de opschriften '''Portucal''' en '''Portocal''' voor.<ref name="Historia" />
eeuwen is dit riviertje geheel overkluisd. In de benedenstad ligt het onder de huidige Avenida dos Aliados, Praça Almeida Garrtett, Rua Mousinha da Silveira, Rua de São João en Praça da Ribeira</ref>, een klein zijriviertje van de Douro binnen de stadsmuren te liggen. De nieuwe muren hadden een omtrek van ongeveer 2,6 km en omvatten een gebied van ongeveer 44 ha. In het laatste decennium van de veertiende eeuw werd op initiatief van koning Dom João I begonnen met de aanleg van de Rua Nova<ref>Tegenwoordig Rua do Infante D. Henrique</ref>, een van de eerste voorbeelden van stadsplanning. Het zou ongeveer een eeuw duren voordat de Rua Nova gereed was.▼
In 716 werden de stad en omgeving ingenomen en vernield door de [[Moren]]. In 750 deed [[Alfons I van Asturië]] een poging het gebied te heroveren, maar in de erop volgende eeuw waren de stad en omgeving vrijwel ontvolkt. Het was [[Vímara Peres]] die in 868 het gebied in bezit bracht van koning [[Alfons III van Asturië]] en de herbevolking op gang bracht.<ref name="Historia" /> Hetzelfde jaar werd Vímara Peres de eerste graaf van Portucale.<ref>Uit het graafschap Portucale kwam in 1139 het koninkrijk Portugal voort, toen de toenmalige graaf Afonso Henriques zichzelf tot Koning [[Alfons I van Portugal]] verklaarde. Nadat in 1147 Lissabon was veroverd werd uiteindelijk in 1249 ook de Algarve ingenomen en had Portugal de grenzen die het tot op heden heeft. Vímara Peres was ook de stichter van een kleine gefortificeerde nederzetting '''Vimaranis''', het tegenwoordige '''[[Guimarães (Portugal)|Guimarães]]'''.</ref>
Ten tijde van de aanval van [[Abu Aamir Muhammad ibn Abdullah ibn Abi Aamir, al-Hajib al-Mansur|Almanzor]] op [[Santiago de Compostela]] in 997 kwam Portucale tijdelijk in bezit van de [[Saracenen]]. In 999 werd de stad veroverd door [[Dom Munio Viegas]]. In de erop volgende eeuw werd het gebied geregeld binnengevallen door de [[Normandiërs]].<ref name="Historia" />
In de twaalfde eeuw maakte de stad belangrijke ontwikkelingen door. De dreiging van de Moren en Normandiërs was zo goed als verdwenen. De stad kreeg stadsrechten, de oude muren uit de Romeinse tijd werden herbouwd en er werd begonnen met de bouw van de Sé (kathedraal). In de dertiende eeuw nam de bebouwing buiten de stadsmuren toe, mede door de stichting hier van de eerste kloosters door de [[Franciscanen]] en de [[Dominicanen]]. Langs de rivier werd het gebied bebouwd westelijk van de huidige Praça da Ribeira. Deze bebouwing groeide spoedig samen met het al bestaande Miragaia, een kleine nederzetting van vissers en scheepsbouwers.<ref name="Historia" />
=== Late Middeleeuwen en Vroegmoderne Tijd ===
▲In 1370 kwam een nieuwe ring van stadsmuren, de '''[[Muralhas Fernandinas]]''' gereed, ook wel de '''Cerca Nova''' of '''Muralha Gótica''' genoemd.<ref>Portugese Wikipedia: [[:pt:Muralhas Fernandinas do Porto|Muralhas Fernandinas do Porto]] Artikel geraadpleegd december 2015</ref> Hiermee kwam niet alleen het gebied dat in de dertiende en veertiende eeuw bebouwd werd, maar ook de benedenloop van de Rio da Vila<ref>Portugese Wikipedia: [[:pt:Rio da Vila|Rio da Vila]] Artikel geraadpleegd december 2015.<br>In later eeuwen is dit riviertje geheel overkluisd. In de benedenstad ligt het onder de huidige Avenida dos Aliados, Praça Almeida Garrtett, Rua Mousinha da Silveira, Rua de São João en Praça da Ribeira</ref>, een klein zijriviertje van de Douro binnen de stadsmuren te liggen. De nieuwe muren hadden een omtrek van ongeveer 2,6 km en omvatten een gebied van ongeveer 44 ha. In het laatste decennium van de veertiende eeuw werd op initiatief van koning Dom João I begonnen met de aanleg van de Rua Nova<ref>Tegenwoordig Rua do Infante D. Henrique</ref>, een van de eerste voorbeelden van stadsplanning. Het zou ongeveer een eeuw duren voordat de Rua Nova gereed was.
Aan het eind van de vijftiende eeuw was het '''Largo de São Domingos''' het centrale plein van de stad. In 1521 werd de Rua de Santa Catarina das Flores<ref>Tegenwoordig Rua das Flores</ref> aangelegd.<ref name="Historia" />
Vanaf de vijftiende t/m de zeventiende eeuw werden er kloosters gesticht door de Clarissen, de orde van Sint-Eligius, de Benedictinessen, de Johannieter, de Benedictijnen, de Jezuïeten en de Karmelieten. Deze kloosterorden vertegenwoordigden een grote economische en politieke macht, niet alleen in Porto maar in het gehele land. In de achttiende eeuw ontstonden een groot aantal bouwwerken in de [[Barokarchitectuur|barok]]stijl, waarvan de belangrijkste ontworpen werden door de Italiaanse architect [[Niccolò Nasoni]]. De verdere groei van de stad zorgde In de tweede helft van de achttiende eeuw voor bouwactiviteiten buiten de stadsmuren en de gedeeltelijke afbraak van deze laatsten. In 1763 werd de Junta das Obras Públicas (Bestuur van Openbare Werken) ingesteld door koning [[Jozef I van Portugal|Jozef I]]. Deze organisatie introduceerde een rationele benadering van het ontwerp van de stad met betrekking van aspecten zoals licht, hygiëne en gezondheid. Er werden een aantal belangrijke nieuwe straten aangelegd, waaronder de Rua de Cedofeita en de Rua da Santa Catarina.<ref name="Historia" />
=== Oorlog tegen Frankrijk ===
Tijdens de [[Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog|Guerra Peninsular]]<ref>In veel landen, waaronder Nederland, staat deze oorlog bekend als de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog. De oorlog ging echter over de heerschappij over het gehele Iberische schiereiland en niet alleen over Spanje. De namen zoals gebruikt in Portugal (Guerra Peninsular), Engeland (Peninsular War) of Duitsland (Napoleonische Kriege auf der Iberischen Halbinsel) zijn dan ook beter.</ref> vielen Franse troepen van het Napoleontische Keizerrijk drie keer Portugal binnen om het [[Continentaal Stelsel]] af te dwingen. De eerste invasie vanuit het oosten bij Alcântara was in oktober 1807, terwijl een tweede legermacht bij Valença het land binnenviel en het noorden, inclusief Porto bezette. De Fransen waren begin oktober 1808 met behulp van de Engelsen onder [[Arthur Wellesley]]<ref>De latere hertog van Wellington</ref>, verdreven. In en rond Porto waren nauwelijks gevechten geweest, maar de Franse bezettingsmacht had zich wel snel gehaat gemaakt bij de bevolking.<ref>Portugese Wikipedia: [[:pt:Primeira invasão francesa de Portugal|Primeira invasão francesa de Portugal]] Artikel geraadpleegd december 2015</ref><br>
In maart 1809 vielen de Fransen Portugal opnieuw binnen, dit keer vanuit het noorden bij Chaves. Op 29 maart was de slag om Porto. De verdediging bestaande uit ongeveer 4500 getrainde militairen ondersteund door 10.000 licht bewapende en nauwelijks getrainde leden van de lokale milities en 9.000 gewapende burgers was geen partij voor het goed getrainde, ervaren en zwaar bewapende Franse leger van ongeveer 24.000 man. Aan Portugese zijde werden ongeveer 8.000 man gedood en aan de Franse zijde ruim 2.000. De burgers van de stad probeerden massaal te vluchten via de Ponte das Barcas, een primitieve schipbrug over de rivier. De brug bezweek onder de mensenmassa en duizenden verdronken in de rivier. Een andere Portugese legermacht wist echter de aanvoerlijn van de Fransen af te snijden. Op 12 mei arriveerde de gecombineerde Engels-Portugese legermacht onder bevel van Wellesley vanuit het zuiden en wist dezelfde dag de stad weer in te nemen. Een week later waren de Fransen opnieuw geheel uit Portugal verdreven.<ref>Portugese Wikipedia: [[:pt:Segunda invasão francesa de Portugal|Segunda invasão francesa de Portugal]] Artikel geraadpleegd december 2015</ref><br>
In juli 1810 viel het Franse leger Portugal voor de derde keer binnen, ditmaal via Almeida in het noord-oosten. In mei 1811 waren ze ook voor de derde keer verdreven door de Portugees-Engelse legermacht onder Wellesley. Porto en omgeving hadden deze keer niet te lijden onder de oorlog of de Fransen.<ref>Portugese Wikipedia: [[:pt:Terceira invasão francesa de Portugal|Terceira invasão francesa de Portugal]] Artikel geraadpleegd december 2015</ref>
| |||