NaTijdens het verval en na de definitieve [[val van het West-Romeinse Rijk]] werd het reizen over de heerbanen steeds gevaarlijker en nam ook in volume flink af. Door het wegvallen van het centrale gezag, dat voorheen voor het onderhoud van de wegen zorgde, werden veel heirbanen verwaarloosd en vervielen na verloop van tijd tot modderwegen. Dit is niet verwonderlijk, want zelfs in de steden was er geen centraal gezag dat toezag op het onderhoud van wegen. Hoewel de heirbanen vaak degradeerden tot karrensporen en boswegen bleven ze toch voorname doorgaande wegen tussen de grotere bevolkingscentra. Dit hadden ze te danken aan hun voor die tijd superieure eigenschappen: vrij recht en wegens hun goed gekozen ligging beschermd tegen overstromingen. Hun functie als belangrijke verbindingswegen werd in de 18e en 19e eeuw overgenomen door de moderne staatsbanen, die soms op het tracé van de oude Romeinse wegen werden aangelegd.
Na verloop van tijd stond "heirbaan" synoniem voor "handelsweg", ongeacht de oorsprong van de betreffende handelsweg. Zo werden in [[Friesland]] (dat niet eens bij het Romeinse Rijk gehoord had) vanaf de 12<sup>e</sup> en de 13<sup>e</sup> eeuw [[Oud-Fries]]e wetten uitgevaardigd i.v.m. het onderhoud van de "heerwegen" (wegenonderhoud was immers een publieke zaak). Deze wetten bepaalden onder meer dat de handelswegen/heirbanen 20 [[voet (lengtemaat)#Voet naar land|voet]] (ruim 6 meter) breed moesten zijn.
