|
== De rol en opkomst van Heshen==
Qianlong benoemde Heshen binnen twee jaar op meer dan twintig belangrijke functies in de bureaucratie, zoals die van het ministerie dat verantwoordelijk was voor de belastinginning, Groot Kanselier van het Strategisch Bureau (een kernkabinet) en de Dienst verantwoordelijk voor het management van de keizerlijke hofhouding. Heshen had met name inIn die laatste functie had Heshen onbeperkte toegang tot de keizer en wist een enorme invloed op hem uit te oefenen. Systematisch wist hij de gunsten van de keizer voor zijn eigen voordeel te benutten.
Heshen creëerde een immens netwerk van patronage en clientelismecliëntelisme. Hij creëerde op alle niveaus van de administratie en bestuur vormen van afpersing, corruptie en verduistering. Er kon in het rijk nauwelijks een benoeming tot een functie bij de overheid plaatsvinden zonder een bijdrage aan het netwerk van Heshen. Toestemming tot noodzakelijke projecten op het gebied van bijvoorbeeld infrastructuur konden niet gestart worden zonder aanzienlijke giften aan de betrokkenen in het netwerk van Heshen.
Dat betekende dan ook, dat kritische taken van de overheid steeds minder werden uitgevoerd. Naast de reguliere bestuurlijke organisatie had de [[Qing-dynastie]] een aantal overheidsorganen gecreëerd, die belast waren met taken zoals het onderhoud aan de infrastructuur rond de [[Gele Rivier]], het [[Grote Kanaal (China)|Grote Kanaal]], de productie en distributie van graan en zout. Enorme sommen die bestemd waren voor die taken kwamen via patronage bij Heshen terecht.
In 1796 brak [[Witte Lotus (China)|de opstand van de Witte Lotus]] uit. Het bedwingen van die opstand werd de verantwoordelijkheid van Heshen. De feitelijke uitvoering was in handen van Helin, zijn jongere broer. Na een paar jaar waren de meeste opstandelingen gedood, gevangengenomen of hadden de strijd gestaakt. Een deel van de troepen waren huursoldaten en de geregelde troepen ontvingen extra bonussen voor hun aanwezigheid daar. De militaire commandanten, onderdeel van het netwerk van Heshen, hadden dus aanzienlijke financiële belangen bij het voortzetten van de strijd en wisten dat te bewerkstelligen.
==De val van Heshen==
Qianlong was in 1796 afgetreden en formeel opgevolgd door zijn zoon [[Jiaqing]]. Qianlong bleef echter feitelijk de macht uitoefenen. Jiaqing begon wel vanaf 1796 enig inzicht te krijgen in de praktijk van het handelen van Heshen. Hij was echter niet in staat daar tegen op te te treden. Qianlong overleed op 7 februari 1999. Enkele dagen later liet Jiaqing Heshen arresteren. Hij werd veroordeeld tot de [[dood door duizend sneden]], die Jiaqing later omzette door hem een opdracht tot zelfmoord te geven.
Onderzoek bracht aan het licht dat Heshen op het moment van zijn dood een vermogen van 800 miljoen [[Tael|zilveren tael]] had vergaard, ongeveer de helft van de belastingopbrengst van het rijk van de twee decennia daarvoor.
Het was gebruikelijk dat iedere Chinese keizer zijn termijn aanving met een periode van ''yanli''. In die periode waren enige kritiek en vooral suggesties voor toekomstig beleid welkom. Gedurende die periode vernam Jiaqing voor het eerst de enorme omvang en schaal van het netwerk van Heshen. Het werd duidelijk dat vrijwel het gehele bestuur en bureaucratie hierdoor onherstelbare schade had opgelopen. Jiaqing werd voor een dilemma gesteld. Hij kon de gehele bureaucratie op alle niveaus zuiveren dan wel kiezen voor het tot voorbeeld maken van een aantal zondebokken en de rest een boete of reprimande geven. Hij koos voor het laatste. Sommige historici hebben die keus van Jiaqing laf genoemd en gesteld dat dit een van de omslagpunten was die geleid heeft naar een verder verval van de dynastie. Er zijn echter ook historici van opvatting dat de noodzaak van toch enige bestuurlijke continuïteit maakte, dat Jiaqing op dat moment geen andere keus kon maken.
{{appendix|2=
| 