Turkomanie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k spelfout weg, replaced: gebruik gemaakt → gebruikgemaakt (2) met AWB |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
'''Turkomanie''', ook wel '''Turquerie''', was
==Achtergrond==
[[File:The Great Gun.jpg|thumb|[[Albrecht Dürer]]."Het grote kanon", een allegorische voorstelling van het Turkse gevaar voor de Duitse landen]]
Het beeld van "de Turk" in Europa was tot diep in de zeventiende eeuw dominant negatief. Er waren ook wel een aantal verslagen van reizigers en ook gezanten in het [[Ottomaanse rijk]], zoals de Vlaming [[Ogier Gisleen van Busbeke]], waarin bewondering geuit werd voor de talenten en het organisatorisch vermogen van de Turken.
De meeste publicaties hadden echter het doel om vanuit een anti-islamitische houding een ondersteuning te zijn voor de strijd tegen de Turken. In duizenden pamfletten en afbeeldingen was de Turk de erfvijand van het het christendom met wie zo spoedig mogelijk diende te worden afgerekend.
Regel 10:
== Ontwikkelingen in de zeventiende eeuw==
In de zeventiende eeuw stagneerde de opmars van het Ottomaanse rijk. De Turkse nederlaag bij het [[Beleg van Wenen (1683)| beleg van Wenen]] in 1683 werd 16 jaar later gevolgd door het [[Vrede van Karlowitz|verdrag van Karlowitz]] van 1699 dat een eind maakte aan de [[Grote Turkse Oorlog]] . Het rijk moest vrijwel geheel [[Hongarije]], een deel van [[Transsylvanië]] en [[Slavonië]] afstaan aan de Habsburgers, [[Podolië]] aan de Polen en de [[Peloponnesos]] aan Venetië. Het
Een tweede ontwikkeling was dat als gevolg van de ontdekkingsreizen er in Europa een grote belangstelling aanwezig was voor gebieden buiten Europa. Er was ook een klasse ontstaan die het zich kon veroorloven om producten uit die gebieden te consumeren. Het eerste [[koffiehuis]] in Nederland vestigde zich in 1664 in Den Haag.
Regel 21:
Het jaar van de eerste Franse uitgave viel aan het begin van een tijdperk in het Ottomaanse rijk dat aangeduid wordt als de 'Tulpenperiode'. De periode kenmerkt zich onder meer door een extravagante stijl aan het hof en bij een deel van de Ottomaanse elite.
In deze periode werden de diplomatieke relaties met West-Europa versterkt. Ottomaanse delegaties werden naar veel Europese hoofdsteden gezonden.
[[File:Mehterhane.jpg|thumb|Een orkest van janitsaren]]
[[File:Maarssen-TerMeerTurkseTent-H.DeLeth-1735-45.jpg|thumb| H. de Leth. 1745.Ter Meer (Maarssen), detail van gezicht over de vogelvijver in de richting van de Turkse Tent]]
Er ontstond in sommige Europese kringen een beeld van oosterse rijkdom, waarin ook erotiek een belangrijke rol kon spelen. Die belangstelling had feitelijk niet zoveel te maken met de werkelijke omstandigheden in het Ottomaanse rijk, maar was in de eerste plaats een product van in Europa aanwezige fantasieën over de Oosterse cultuur. Die fantasieën over de Oriënt als een plaats met vooral luxe, rijkdom, erotiek gaf Europese kunstenaars en consumenten de gelegenheid om zich te onderscheiden. Kunstenaars en filosofen gebruikten ook de Oriënt als een thema waarin ze hun eigen opvattingen over de eigen samenleving konden beschrijven. [[Charles de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu|Montesquieu]] gebruikte het thema in [[Perzische brieven]] voor een aanval op de Franse monarchie. [[Voltaire]] laat [[Candide]] in zijn vergelijking van verschillende naties onder meer naar het Ottomaanse rijk reizen.
Componisten maakten gebruik van Turkse thema's in de voorstelling van opera's en zangspelen als bijvoorbeeld'' [[Die Entführung aus dem Serail]]'' van Mozart, ''Il turco in Italia'' van [[Gioacchino Rossini|Rossini]] en ''Tamerlano'' van [[Georg Friedrich Händel|Händel]]. Aan enkele Europese hoven werd "Turkse muziek" populair en met name die van de muziekkorpsen van de [[janitsaren]]. Turkse muziek was oorspronkelijk een term
De grootste invloed heeft de rage in de mode en schilderkunst gehad. Jurken ''en sultane'' of ''en circassienne'' waren populair. Veel van die ontwerpen waren ook te zien in het toen in Europa toonaangevende modeblad ''Galeries des Modes''. Veel vrouwen uit de betere kringen lieten zich afbeelden in Turkse kledij.
|