Le nozze di Figaro: verschil tussen versies

Ondanks het verbod op het toneelstuk besloot Mozart om er een [[Opera buffa]] van te maken. Mozart werkte tussen midden oktober 1785 en april 1786 aan de opera ''Le nozze di Figaro'' tussen midden oktober 1785 en april 1786. Dit deed hij samen met [[Lorenzo da Ponte]], die in 6 weken het [[libretto]] schreef, waarbij hij de tekst van het toneelstuk in poëtisch Italiaans omzette. Bovendien verwijderde Ponte alle politieke aspecten. Zo werd de toespraak van Figaro tegen de erfelijkheid van adel vervangen door een boze aria gericht tegen overspelige vrouwen. De samenwerking tussen da Ponte en Mozart werd voortgezet bij nog twee andere opera's, ''Don Giovanni'' en ''Così fan tutte''. De opera speelt in Spanje, maar de tekst is in het Italiaans.

De eerste uitvoering in Wenen in het Altes Burgtheater dateert van [[1 mei 1786]]. Mozart zelf dirigeerde de première, spelend aanachter het klavier. InDe opera duurt in de huidige vorm duurt de opera drieënhalf uur. Bij de eerste uitvoering werden bovendien nog acht aria's herhaald, omdat het publiek zo enthousiast was. [[Keizer Jozef II]] vond dat het te lang duurde en stelde later een verbod in op het herhalen van gedeelten uit de opera's.

Uit brieven van [[Leopold Mozart]], Wolfgangs vader, aan zijn dochter blijkt, dat het script een klein [[ballet]] in de opvoering bevatte, terwijl dit verboden was door [[keizer Jozef II]]. Rosenberg, de directeur van het operagebouw, scheurde daarom de betreffende bladzijden uit het [[libretto]]. Tijdens de generale repetitie werd het gedeelte met het ballet opgevoerd als een soort [[pantomime]], waarbij het orkest niet speelde en de zangersspelers op het toneel een beetje heen en weer huppelden. De keizer, die onverwachts de generale repetitie bezocht, vroeg zich af waar dit op sloeg, maar hij kreeg als antwoord dat hij zelf ingegrepen had ingegrepen in het libretto. Wellicht is dit de reden geweest waarom de première van de opera werd uitgesteld van 28 april 1786 tot [[1 mei]] [[1786]].

De opera had een voor die tijd ondeugend tintje, aangezien het openingstoneel plaatsvond in de toekomstige slaapkamer van Figaro en Susanna. Destijds stoorde men zich vooral aan de kritiek op het gevestigde klassenstelsel en de aristocratie.

Figaro is de bediende van de graaf en gaat trouwen met Susanna, de kleedster van de gravin. Op hun trouwdag spelen zich vele intriges af. De graaf heeft een oogje op Susanna en hoewel hij als moderne man het ''[[jus primae noctis]]'' op morele gronden afwijst, wil hij het oude ''droit du seigneur'' (recht van de heer op de eerste nacht met de bruid) stiekem toch uitoefenen. Dit is natuurlijk dramatisch voor de geliefden, die er alles aan doen om er aan te ontsnappen.

De puberende page Cherubino (gezongengespeeld door een sopraan) heeft een oogje op alle vrouwen, maar met name op de gravin. De huishoudster Marcellina is verliefd op Figaro en wil hem aan zijn belofte houden om met haar te trouwen als hij een lening aan haar niet terug kan terugbetalenbetalen. De gravin is verdrietig over het voorgenomen overspel van de graaf en wil de liefde van haar man nieuw leven inblazen.

Uiteindelijk bedenken Figaro, Cherubino, de gravin en Susanna een valstrik om de graaf op zijn nummer te zetten en zijn plan om Susanna te 'verleiden', te verijdelen. Vanzelfsprekend verloopt dit niet helemaal vlekkeloos, maar de graaf wordt uiteindelijk, min of meer volgenszoals plangepland, in de donkere paleistuin verleid door zijn eigen vrouw, vermomd als Susanna; een vermomming waar ook de diep geschokte Figaro aanvankelijk intrapt, zodat hij denkt dat zijn Susanna toch met de graaf aanpapt.

ZoalsEn hetzoals bij een vrolijke opera hoort, is het eind goed, al goed. Figaro komt er en passant achter wie zijn ouders zijn., Zijnzijn bruiloft met Susanna gaat door, en de graaf ziet zich gedwongen, zijn vrouw om vergiffenis te vragen.

De jonge, opvliegende graaf en de alwetende, kleinstedelijke barbier Figaro waren ooit vrienden. Dankzij de hulp van Figaro veroverde de graaf zijn geliefde Rosina, die als wees opgroeide in het huis van haar voogd, de arts Bartolo. De graaf vestigde zich met zijn jonge vrouw op zijn landgoed in de buurt van Sevilla en nam Figaro in dienst. Voor gravin Rosina en graaf Almaviva begon het eentonige leven van de plattelandsaristocratie: jachtfestijnen, tuinfeesten en hofintriges. De graaf vervolgde zijn stiekeme avontuurtjes met zijn lijfeigenen, dienstmeisjes en boerinnen. Wanneer hij -misschien wel voor de eerste keer in zijn leven- bij een liefdesaffaire weerstand ondervindt, is hij met name in zijn mannelijke ijdelheid gekwetst. Zijn plan om toch weer aanspraak te maken op het recht op de eerste nacht is niet meer dan een wapen in de liefdesstrijd en heeft geen echte politieke betekenis. De graaf begeert de knappe, slimme Susanna, het nieuwe kamermeisje van zijn vrouw. Deze 'trofee' wordt steeds begerenswaardiger, doordat Susanna hem negeert omdat zij verliefd is op Figaro.