Geologie: verschil tussen versies

{{wrapper}}
| {{Link Portaal:Aardwetenschappen}}

| [[Bestand:Carl Spitzweg 025.jpg|thumb|240px{{largethumb}}|[[Carl Spitzweg]]: ''Der Geologe'', omstreeks [[1860]].]]

== Geschiedenis ==

In Europa kwam pas na de [[Verlichting (stroming)|Verlichting]] de bestudering van fossielen, mineralen en gesteenten op gang. Een van de eerste natuurvorsers was [[Leonardo da Vinci]], (1452 - 1519). Da Vinci begreep dat de fossiele schelpen die hij in de [[Apennijnen]] vond overblijfselen van leven uit vroeger tijden waren en niet door de [[Zondvloed]] maar door een vroegere zee waren achtergelaten.<ref>Duff (1993), p 4</ref> De Venetiaanse arts [[Georgius Agricola]], (1494 – -1555), was vooral geïnteresseerd in de [[mijnbouw]]. Hij deelde als eerste gesteenten op een methodische manier in: in vier groepen van opeenvolgende ouderdom en [[consolidatie (gesteente)|consolidatie]]. [[Nicolaus Steno]], (1638 – -1686), onderzocht de manier waarop [[gesteentelaagLaag (stratigrafie)|gesteentelagen]] gevormd worden en stelde [[wetten van Steno|drie wetten]] op, waarmee hij als de grondlegger van de stratigrafie kan worden gezien.<ref>Levin (2003), pp 3-5</ref>

Als eerste moderne geoloog wordt [[James Hutton]], (1726 - 1797), beschouwd. In 1785 presenteerde hij een artikel met de titel ''Theory of the Earth'' aan de [[Royal Society]] te [[Edinburgh (Schotland)|Edinburgh]]. In dit artikel beschreef hij zijn theorie dat de Aarde veel ouder moet zijn dan tot dan toe was aangenomen, er moest veel meer tijd overheen zijn gegaan voor [[Berg (aardrijkskundelandvorm)|bergen]] om te eroderen, en om [[sedimentair gesteente]] te vormen op de bodem van de zee.

De navolgers van Hutton stonden wel bekend als [[plutonismePlutonisme (theorie)|plutonisten]] omdat zij dachten dat veel gesteenten werden gevormd door [[vulkanisme]], het stollen van [[lava]] of [[magmaMagma (gesteente)|magma]], in tegenstelling tot de [[neptunismeNeptunisme|neptunisten]], die dachten dat alle gesteenten in de oceanen waren [[neerslagNeerslag (chemiescheikunde)|neergeslagen]] waren in de oceanen waarvan het [[zeeniveau]] geleidelijk daalt.

[[William Smith (geoloog)|William Smith]], (1769 - 1839), tekende de eerste [[geologische kaart]]en en begon met het ordenen van [[Stratigrafie|strata]] (lagen) door bestudering van de erin voorkomende [[fossiel]]en.

[[Charles Lyell]] schreef het beroemd geworden boek ''Principles of Geology'', voor het eerst gepubliceerd in [[1830]], maar tot zijn dood in [[1875]] voortdurend gereviseerdverbeterd. Hij introduceerde de doctrine van het [[uniformitarianisme]]. Deze theorie leert dat langzame, graduele processen het oppervlak van de Aarde hebben gevormd hebben, en nog steeds aan het werk zijn. In de geologie heeft deze theorie het gewonnen van het [[catastrofisme]], datvolgens zei datwelke het oppervlak van de Aarde werd gevormd in korte, catastrofische episodes, maar tussendoor vrijwel onveranderd bleef. (Hutton wasvolgde ookde eentheorie van de gelijkelijke uniformitarianistverandering, maar in zijn tijd vond ditdie theorie nog niet veel navolging).

De theorie van de [[continentendriftContinentverschuiving|verschuiving van de continenten]] werd voorgesteldin 1912 door [[Alfred Wegener]] in [[1912]]voorgesteld, maar het duurde tot de [[1960-1969|de jaren '60]] van de twintigste20e eeuw, toentot dedeze theorie van de [[plaattektoniekplatentektoniek]] werdmet ontworpen,(overtuigend) voorbewijs dezewerd algemeen aanvaard werdgestaafd.

=== Zie ookLijsten ===