Andalusiër (paard): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
k Invulling parameters sjabloon |
||
Regel 17:
| beharing =
| behang =
| karakter =
| ondersoorten =
| ingekruist =
Regel 32:
[[Bestand:Andalusier 3 Gang Halle 10.jpg|{{largethumb}}|Onder het zadel]]
[[Bestand:Fotografo-caballos-pura-raza.jpg|{{largethumb}}|Een dravende Andalusiër]]
De '''Andalusiër''' is een eeuwenoud paardenras afkomstig uit de streek rond [[Sevilla (stad)|Sevilla]] in [[Andalusië]]. Dit [[Spanje|Spaanse]] ras vertoont sterke genetische overeenkomst met het [[Portugal|Portugese]] paardenras de [[Lusitano]] en is in de loop der eeuwen van grote invloed geweest op verschillende paardenrassen elders in Europa. Dit [[Paard (dier)|paard]] is door zijn barokke uiterlijk een graag geziene gast bij paardenshows en andere hippische evenementen.
== Stamboek ==
Er bestaan wereldwijd meerdere, hier en daar ook concurrerende, stamboeken die zich bezighouden met de registratie van Andalusiërs ofwel Spaanse paarden. In Spanje bestaat sinds 1967 een officieel, door de overheid erkend, stamboek dat zegt het 'zuivere Spaanse ras' (Spaans: '''Pura Raza Española''' of '''PRE''') te vertegenwoordigen. Deze fokorganisatie heet de ''Asociación Nacional de Criadores de Caballos de Pura Raza Española'' (ANCCE). Het is een geprivatiseerd stamboek dat in feite niet meer van 'de Andalusiër' wil spreken. Wel claimt het de meest zuivere Spaanse bloedlijnen te vertegenwoordigen. Dit stamboek wordt onder andere erkend door fokkers in Amerika maar de rechtmatigheid van haar monopolisme wordt tot op Europees niveau aangevochten door andere binnenlandse stamboeken. Ook bestaan er elders, zoals in [[Australië (land)|Australië]] al sinds tijden eigen stamboeken van Andalusiërs, Luisitanos en kruisingsproducten.
Over de oorsprong van de originele Andalusiër bestaat stevige discussie, die verband houdt met een aantal kwesties. De eerste kwestie is dat de Andalusiër veel bloed van de [[Arabier (paard)|Arabische volbloed]] zou bezitten. In het PRE komt echter relatief weinig Arabisch bloed voor. De tweede kwestie is dat het ras zijn oorsprong zou hebben gevonden in een [[Kartuizers|Kartuizer]] abdij, waar het in de 15e eeuw zou zijn gefokt. De paarden uit deze, gedurende lange tijd zuiver gehouden, bloedlijnen worden door vele liefhebbers gezien als de meest exquisite Andalusiërs überhaupt.
== Geschiedenis ==
De oudste geschiedenis van de Iberische paarden zou volgens sommigen teruggaan op onder andere het primitieve [[Sorraia]]-paard, dat nog in halfwilde kuddes voorkomt in Portugal, en welke veel kenmerken, zoals de [[wildkleur]], gemeen heeft met het vermeende oerpaard de [[Tarpan]]. Deze dieren waren al vóór de verovering door de Romeinen (206 v.Chr - ± 400 n.Chr.) in Spanje bekend getuige prehistorische rotstekeningen die in het Middellandse Zeegebied gevonden zijn.
Spanje werd na het jaar 711 n. Chr. langere tijd bezet door de [[Moren]] ([[Arabieren]] en berbers), hetgeen van grote invloed was op de paardenfokkerij. Er werden in die tijd veel paarden uit het [[nabije oosten]] en [[Noord-Afrika]] naar Spanje toegebracht.{{
De eerste registratie van Spaanse dekhengsten begon al in de dertiende eeuw door Karthuizer monniken, die belast werden met het beheer en de fokkerij. Zij waren de hengstenhouders en leverden luxe rijpaarden aan het Spaanse hof. De bereden hengsten van de [[cavalerie]] werden door de eeuwen heen meegevoerd tijdens Spaanse veldtochten in Europa en werden ook als diplomatieke geschenken uitgewisseld met het Franse en het Engelse hof, die de sportieve prestaties en de vriendelijke eigenschappen van deze paarden zeer wisten te waarderen. Ook het [[Habsburg]]se vorstenhuis dat zowel Spanje als het huidige Duitsland regeerde droeg bij aan de verspreiding van het genetische materiaal naar het noorden van Europa.
Regel 49:
== Uiterlijk ==
Dit edele ras, in klasse enkel overtroffen door de volbloed Arabier, wordt gekenmerkt door haar lange, vaak zijdeachtige manen en een volle, laag ingeplante staart. De [[stokmaat]] ligt tussen de 1,55 en 1,74 meter. Door de lichaamsbouw - korte rug, korte, sterke hals en een goed gespierde achterhand - zijn deze paarden meestal gemakkelijk te 'verzamelen'. Dat is essentieel voor ieder paard om gedurende langere tijd, blessurevrij een ruiter te kunnen dragen. Verzameling houdt in dat het paard de achterbenen goed naar voren onder het zwaartepunt kan plaatsen. Hierdoor draagt het zijn eigen gewicht, evenals het gewicht van de ruiter, vooral met de krachtige achterbenen en zo min mogelijk met de voorbenen. PRE-paarden hebben een fijn, lang hoofd, een lichte ramsneus en het voorhoofd is eerder plat. Ze hebben ronde, zachte en intelligente ogen. De meest voorkomende kleur is schimmel, soms zilverwit, daarnaast komen
Dit type paard wordt vanwege zijn compacte bouw met haar fraai gebogen hals en lange manen een '[[barokpaard]]' genoemd; tijdens de [[Renaissance]] werd met dit soort paarden aan het Spaanse hof de klassieke rijkunst beoefend.
| |||