Ethica (Spinoza): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Tweede deel: typefout gecorrigeerd Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
|||
Regel 9:
=== Eerste deel ===
'''Pars prima - eerste deel''' (''De Deo - over God''). -
In het eerste deel ontvouwt Spinoza zijn metafysische inzichten. Spinoza bewijst dat er slechts één substantie kan bestaan, die hij "God" of "Natuur" noemt. Hiermee neemt hij afstand van het [[René Descartes|Cartesiaanse]] [[dualisme]] en het [[jodendom|joodse]], [[christendom|christelijke]] en [[scholastiek]]e dogma van de [[transcendentie (religie)|transcendentie]] van [[God (monotheïsme)|God]]. Hij beschouwt dit vanuit een [[Determinisme (filosofie)|deterministisch]] perspectief, waarin hij [[teleologie]] radicaal ontkent: als de reeks van werkende oorzaken teruggevoerd kan worden tot een eerste oorzaak, die traditioneel God genoemd werd, dan is die oorzaak noodzakelijkerwijs ''zijn eigen oorzaak'' ([[causa sui]]). Deze eerste oorzaak noemt Spinoza ook de ''naturende natuur'' (natura naturans), die de ''genatuurde natuur'' (natura naturata) voortbrengt; volgens Spinoza zijn deze twee identiek. Daarmee is de basis gelegd voor zijn [[naturalisme (filosofie)|naturalisme]]. Hij bewijst zijn these door uit te gaan van de [[Anselmus van Canterbury|Anselmiaanse]] godsdefinitie ''id quo maius nihil cogitari potest'',
Spinoza onderscheidt van deze enige kenbare en bestaande substantie de [[attribuut (filosofie)|attributen]] ''denken'' en ''uitgebreidheid'', die beide dezelfde essentie uitdrukken. Alle ideeën zijn ''[[modus (filosofie)|modi]]'' van denken en alle objecten zijn modi van uitgebreidheid. Aangezien een adequate idee noodzakelijkerwijs met het voorgestelde object overeenkomt bestaat er een parallellie<ref name="Bennett">Bennett</ref> tussen de reeksen modi van verschillende attributen, waardoor het voor Spinoza mogelijk is te zeggen dat de verschillende attributen op verschillende wijzen ''dezelfde essentie'' van de ene substantie uitdrukken.
|