Versie van 4 okt 2015 19:24 bewerken ErikvanB (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Terugdraaiers 548.640 bewerkingen →‎Trivia ← Oudere bewerking		Versie van 5 okt 2015 19:58 bewerken ongedaan maken ErikvanB (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Terugdraaiers 548.640 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Nieuwere bewerking →
Regel 1: [[Bestand:Erlkoenig Schwind.jpg\|thumb\|250px\|Afbeelding door [[Moritz von Schwind ]], [[1917]]]][[Bestand:Erl king sterner.jpg\|thumb\|250px\|Erlkönig]][[Bestand:Erlkönig.jpg\|thumb\|250px\|Het gedicht van [[Johann Wolfgang von Goethe]] (in 20e-eeuwse spelling)]][[Bestand:Erlkönig p Nr 22080.jpg\|thumb\|250px\|Muziek van [[Franz Schubert]]]][[Bestand:Erlkoenig Jena 01.jpg\|thumb\|250px\|Erlkönig in [[Jena (Duitsland)\|Jena]]]] '''''Erlkönig''''' (''Elzenkoning'', juister ''Elfenkoning'') is een [[~~Ballade (dichtvorm)\|~~ballade]], in [[1782]] geschreven door de [[Duitsland\|Duitse]] [[dichter]] [[Johann Wolfgang von Goethe]]. Het Duitse woord ''Erle'' betekent [[els (geslacht)\|elzenboom]]. Dit is ontstaan door een foutieve vertaling vanuit de [[Deens]]e tekst van [[Johann Gottfried Herder]]: de oorspronkelijke tekst ging over een [[Elf (mythisch wezen)\|elfen]]koning.<ref>[http://germazope.uni-trier.de/Projects/WBB/woerterbuecher/dwb/wbgui?lemmode=lemmasearch&mode=hierarchy&textsize=600&onlist=&word=erlkonig&lemid=GE08070&query_start=1&totalhits=0&textword=&locpattern=&textpattern=&lemmapattern=&verspattern=#GE08070L0 Jacob und Wilhelm Grimm: ''Deutsches Wörterbuch'' 16 Bde. in 32 Teilbänden. Leipzig: S. Hirzel 1854-1960. Band 3. Spalte 906]</ref> De ballade vertelt het trieste verhaal van een vader die 's nachts te paard naar huis rijdt met in zijn armen zijn zoon. De jongen (die vermoedelijk doodziek is) ziet in zijn [[droom\|koortsdromen]] de elfenkoning, een symbool van de dood, die hem probeert mee te lokken naar de ’andere zijde’. Het angstige kind roept naar zijn vader om hulp. De elfenkoning probeert het opnieuw, uiteindelijk dreigt hij het kind met geweld mee te nemen. Als de vader en het kind op hun bestemming komen, blijkt de jongen gestorven te zijn. Hij is voor de elfenkoning bezweken. Het gedicht van [[Johann Wolfgang von Goethe\|Goethe]] werd in [[1815]] door [[Franz Schubert]] op muziek gezet ([[Otto Erich Deutsch\|D]]. 328) en werd een van diens bekendste [[lied]]eren. In [[1797]] was [[Ludwig van Beethoven\|Beethoven]] hem al voorgegaan, maar zijn versie bleef onvoltooid. [[Franz Liszt]] maakte op zijn beurt drie pianotranscripties van Schuberts zetting (als S557a, S558 nr.4 en S558bis nr.4). Andere componisten die de tekst toonzetten waren [[Johann Friedrich Reichardt]], [[Louis Spohr]], [[Carl Loewe]] en [[Carl Friedrich Zelter]]. [[Hans Werner Henze]] orkestreerde de ballade als onderdeel van zijn op [[Goethe]] gebaseerde ballet ''le fils de l’air''. Schuberts versie van ''Erlkönig'' wordt ook wel instrumentaal uitgevoerd (bijvoorbeeld als transcriptie voor piano of viool solo).

Erlkönig: verschil tussen versies